Historia pas të premtes të 13-të: Pse konsiderohet e pafat?

Ndër besëtytnitë perëndimore, disa janë aq të rrënjosura sa besimi se e premtja e 13-të sjell fat të keq.

Madje, kjo besëtytni ka edhe termin e vet: paraskevidekatriafobia, një lloj specifik i triskaidekafobisë, që është frika nga numri 13.

Kalendari Gregorian rrit pak gjasat që data 13 të bjerë të premten, por frika nga kjo datë nuk është universale.

Në Greqi dhe në shumë vende spanjishtfolëse, e marta e 13 konsiderohet e pafat.

Është sfiduese të përcaktosh rrënjët e sakta të së premtes së 13, ashtu si shumë besëtytni të tjera që janë zhvilluar me kalimin e kohës dhe midis vendeve, përcjell Telegrafi.

Megjithatë, gjatë historisë, disa shoqëri i kanë konsideruar numrat 13 dhe të premten si të pafat.

Në librin e tij “Origjinat e jashtëzakonshme të gjërave të përditshme”, Charles Panati e gjurmon origjinën e idesë së të mallkuarit në mitologjinë norvegjeze, ku perëndia e së keqes, Loki, hyri në Valhalla dhe solli numrin e përgjithshëm të perëndive të pranishëm, 13.

Loki mashtroi hyjninë e verbër Hodr për të qëlluar vëllanë e tij Balder, perëndinë e dritës, gëzimit dhe mirësisë, me një shigjetë, duke e vrarë në çast.

Tregimet biblike e lidhin më tej të premten me fatkeqësinë, duke i lidhur ato me ngjarje të tilla si mëkati i Adamit dhe Evës, vrasja e Abelit nga Kaini dhe Përmbytja e Madhe.

Frika u popullarizua më tej nga filmi slasher i viteve 1980 “Friday the 13th” dhe romani i Dan Brown i vitit 2003 “Kodi i Da Vincit”, i cili gabimisht ia atribuoi besëtytninë arrestimeve të Kalorësve Templarë në vitin 1307.

Sot, ndërsa e premtja e datës 13 vazhdon të konsiderohet me dyshim, narrativa rreth saj mund të jetë duke u zhvendosur. /Telegrafi/