Historia e “alienit” francez 18-vjeçar, i gjatë mbi dy metra – i cili mund të dominojë basketbollin në dekadën e ardhshme

Nuk duket si i zakonshëm. Ose, të paktën, nuk duket sikur është zhvilluar në një fushë basketbolli, nga një qendër stërvitore, nga orë e orë të tëra ushtrimesh rigoroze, diete apo stërvitje të vështira. Duket më shumë si një produkt laboratorik, diçka që ata krijuan midis shkencëtarëve duke vënë pak nga të gjitha. Po flasim për një gjigant modern, një nga ata ‘përbindëshat’ që bëjnë gjithçka dhe kanë ardhur për të dominuar basketbollin e ri.

Victor Wembanyama është një ekzemplar që nuk është parë kurrë më parë dhe për këtë arsye është shumë e vështirë të gjesh ndonjë ngjashmëri apo krahasim. Nuk është një nga ato “statujat” të gjata më shumë se 2 metra e 20 centimetra që ishin në të kaluarën, të cilët kishin pak lëvizshmëri dhe mund të shënonin ose bllokonin vetëm afër zonës. Ai është një fizik tejet i lëvizshëm dhe që ka aftësitë e dikujt shumë më të shkurtër.

Një grup prej rreth 200 skautësh (zbuluesish të talenteve) dhe vendimmarrësish të NBA zbritën në Las Vegas të martën mbrëma për një paraqitje të shkurtër.

G League Ignite, një ekip zhvillimor NBA me bazë në Nevada, priti klubin francez Metropolitans 92 në të parën nga dy ndeshjet e ekspozitës. Sterling ‘Scoot’ Henderson, një zgjedhje e pritshme kryesore në draftin e vitit të ardhshëm, shkëlqeu si mbulesë për Ignite, duke shënuar 28 pikë dhe nëntë asistime në një fitore 122-115.

Por, vëmendja e vëzhguesve të talenteve të NBA-së ishte vetëm tek Wembanyama.

Victor Wembanyama nuk është vetëm perspektiva më e nxehtë në draftin e vitit 2023, por ndoshta lojtari i ri më premtues që kur LeBron James hyri në ligë gati dy dekada më parë. Dhe ai nuk zhgënjeu në paraqitjen e tij të parë në Shtetet e Bashkuara, duke shënuar 37 pikë – duke përfshirë shtatë tre pikësh nga 11 përpjekje – dhe duke kaluar pesë bllokada.

Me atë performancë, francezi justifikoi zhurmën që është rritur vazhdimisht që nga viti 2020. Pikërisht atëherë, në YouTube u publikua video që e prezantoi atë në botën e basketbollit – e cila tani është parë më shumë se gjashtë milionë herë.

Ai tregon cilësitë e tij, duke marrë pjesë në një lojë praktike dy me dy në Francë. Kundërshtari i tij i drejtpërdrejtë në përballje ishte tre herë mbrojtësi i vitit në NBA, Rudy Gobert. Në pak më shumë se katër minuta, i riu shihet duke rrëmbyer kërcime mbi Gobert, duke shfaqur teknikën e driblimit si roje dhe një kërcim që të mahnitë.

“Për herë të parë e pashë të luante në vitin 2019 në kampionatin evropian U-16”, thotë Jason Filippi, një skaut me bazë në Evropë, i cili ka punuar për disa ekipe të NBA. “Ai ishte 15 vjeç në atë kohë, por u ra në sy të të gjithëve. Çdo koleg i imi në këtë eveniment e kishte si perspektivën e parë”.

I lindur në periferinë e Parisit të Le Chesney në vitin 2004, Wembanyama rrjedh nga familje atletësh dhe shtatlartë. Babai i tij, Felix, ishte një kërcyes së gjati me gjatësi afro dy metra, dhe nëna e tij, Elodie, është një ish basketbollist dhe trajner që po ashtu ia afrohej gjatësisë dy metra. Dhe nuk është vetëm lartësia e tij mahnitëse që e bën Ëembanyama një kundërshtarë të frikshëm për kundërshtarët: me një hapje krahësh të matur së fundmi në 243.84 centimetra, ai është një bllokues i frikshëm i goditjeve dhe mbrojtës i zonës dhe është praktikisht i pandalshëm si gjuajtës.

Për më tepër, pavarësisht mungesës së përvojës së tij relative, qendra duket se ka një kuptim intuitiv të lojës, si në sulm ashtu edhe në mbrojtje.

“Fjala e ‘njëbrirëshit’ është disi e vërtetë”, thotë Filippi. “Nuk po them se ai është Luka Doncic i ardhshëm. Nuk po them se ai do të jetë lojtari më i mirë ndonjëherë. Por, ai është i veçantë. Ajo shkon përtej madhësisë së tij. Është e gjithë  e cilësive të tij aty – kombinimi i tij i madhësisë, shkathtësisë dhe aftësisë, instinkteve natyrore. Këto janë gjëra që nuk mund t’i mësosh”.

Keith Hornsby është ndeshur me Wembanyama shumë herë në Francë. Ai kujton se u godit nga aftësia unike mbrojtëse e adoleshentit gjatë takimit të tyre të parë, një lojë ekspozite vitin e kaluar.

“Ai kaloi tek unë dhe po luante shumë larg meje”, thotë Hornsby. “Kështu që vendosa të bëj një goditje. Pastaj pashë këtë krah të rraskapitur që shtrihej nga hiçi dhe e bllokoi atë. Sinqerisht ishte pak e turpshme. Dhe pastaj, sigurisht, trajneri im është i zemëruar me mua, si: ‘Pse nuk e sulmove?’ Dhe unë thashë: ‘Mendova se kisha vend për të gjuajtur’. Por, në hapësirën e Victor, është thjesht ndryshe nga një mbrojtës normal”.

“Është shumë e qartë se ai ka prekje të shkëlqyer dhe ndjenjë natyrale, diçka që unë mendoj se nuk mund ta mësoni vërtet. Ai ka një ndjenjë për të gjuajtur dhe një prekje për të përfunduar rreth koshit. Dhe pastaj sigurisht në mbrojtje, ai mund të bllokojë gjuajtjet vetëm jashtë lartësisë dhe gjatësisë, dhe koha e tij është përmirësuar gjithashtu. Sa herë që është në dysheme, ndihet prania e tij. Ju thjesht mund ta ndjeni atë, të ndjeni faktin se ai po ju rrethon. Ai është i rrezikshëm në sulm dhe mbrojtje”.

Nicola Alberani, drejtori sportiv i klubit francez SIG Strasbourg, është një tjetër tifoz i tij. “Është një lojë tjetër kur ai është në fushë”, thotë ai. “Ti mendon se mund të gjuash, se ai nuk është aq afër, por në realitet ai është aq i gjatë sa nuk e kupton sa afër është. Dhe kur ai e kalon topin, nuk mund të kontestosh asnjë pasim. Ai është si një pikë roje e shtuar. Kur gjuan, ai është gjithmonë i hapur, sepse askush nuk mund të arrijë atje”.

“Bëhem tifoz basketbolli kur e shikoj duke luajtur. Ai është një paketë unike e gjithçkaje. Për sa kohë që ai mund të qëndrojë i shëndetshëm, mendoj se ai mund të jetë një nga lojtarët më të mirë që ka luajtur ndonjëherë”.

Mesatarja e tij shkon në 3.8 bllokime dhe 9.4 kërcime për 36 minuta gjatë dy viteve të tij të para si profesionist demonstrojnë aftësinë e tij mbrojtëse të paranatyrshme. Dhe ai është po aq mbresëlënës në anën tjetër të fushës, ku mesatarisht shënon 15.2 pikë për 36 minuta.

Me madhësinë dhe gjatësinë e tij, ai mezi duhet të lërë hapësira dhe është një kërcënim i vazhdueshëm për ekipin kundërshtar. Ai gjithashtu ka një arsenal të gjerë të lëvizjeve me dhe pa top, dhe një mesatare modeste prej 1.5 asistimesh për 36 minuta nënvlerëson aftësinë e pasimeve të vlerësuar nga skautët.

I madhi amerikan Chris Horton luajti për herë të parë kundër Wembanyama në Francë gjatë sezonit 2019-2020, edicioni i parë pro i adoleshentit. Horton kujton se ishte i befasuar nga teknika e gjuajtjes së Wembanyama, diçka që i riu e ka zhvilluar që atëherë.

“Unë po e ruaj atë dhe ai e kapi topin ku zakonisht qëndrojnë trajnerët, në atë pikë gjuajti”, thotë Horton. “Ai nuk bëri një driblim, vetëm gjuajti dhe ishte çmenduri. Unë nuk e kontestoj këtë”.

Nga të gjitha llogaritë, ai është një person i balancuar jashtë fushës. “Victorit i pëlqen jeta po aq sa i pëlqen basketbolli”, deklaroi agjenti i tij, Bouna Ndiaye, kohët e fundit për revistën Slam. “I pëlqen të vizatojë, është i kulturuar. Kjo është me të vërtetë e rëndësishme për mua, nuk mund të fokusohesh vetëm në basketboll – është e pashëndetshme”.

Kupa Botërore e Basketbollit U-19 e FIBA-s vitin e kaluar dha një tregues sesi Wembanyama mund të ia dalë kundër kundërshtarëve të NBA. Ai u emërua në ekipin e turneut pasi udhëhoqi Francën në finale. Përballë një ekipi të Shteteve të Bashkuara, ata humbën ngushtë, 83-81. Por, kjo nuk ishte për ndonjë mungesë prodhimi nga ana e francezit. Ai grumbulloi 22 pikë, tetë kërcime dhe tetë bllokime.

Me gjithë potencialin e tij të jashtëzakonshëm, mbeten disa shqetësime të vazhdueshme në lidhje me qëndrueshmërinë afatgjatë të Wembanyama, për shkak të fizikut të tij të hollë – ai peshon rreth 95 kilogramë dhe kjo e bënë atë të lëndohet më shpesh, pasi gjatësia dhe pesha e tij janë në kundërshtim.

“Ai është ende jashtëzakonisht i dobët”, thotë Filippi. “Kjo e kufizon lojën e tij. Sapo ai fillon të rritet në trupin e tij, atëherë do të shohim Wembanyaman e vërtetë”.

Për skautët e NBA-së në Las Vegas, dyshimet e tilla do të jenë zvogëluar në rëndësi pasi ai shfaqi armatimin e plotë të aftësisë dhe fizikut që e bën atë një perspektivë të ndritur për të ardhmen. /Telegrafi/