Pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, bota shpresonte për një epokë paqeje. Mirëpo, gjërat dolën ndryshe. Tani, 30 vjet pas rënies historike të Murit të Berlinit, që zhvendosi ekuilibrat e fuqive, luftërat janë më komplekse se kurrë më parë.
Shekulli XX, u mbizotërua nga luftërat. Rreth 80 milionë njerëz, vdiqën në dy luftëra botërore. Pastaj ishte Lufta e Ftohtë: një garë armësh midis SHBA-së dhe Rusisë. Në Evropë dhe pjesë të mëdha të botës, dy palë armiqësore u përballën me njëra-tjetrën. Fuqitë globale financuan luftëra të përgjakshme në Azi, Lindjen e Mesme, Afrikë dhe Amerikën e Jugut, transmeton Telegrafi.
Revolucionet paqësore, më në fund e rrëzuan Perden e Hekurt në vitin 1989. Lufta e Ftohtë, u shpall e mbyllur. “Ne shpresuam që pas mbarimit të Luftës së Ftohtë, të ketë një epokë paqeje”, ka thënë Sarah Brockmeier, paqeruajtëse e Kombeve të Bashkuara në Institutin Global të Politikave Publike, një institucion me qendër në Berlin, shkruan Deutsche Welle.
A ka më pak luftëra sot, se sa më parë?
Sidoqoftë, kjo shpresë shpejt u vërtetua e pabazuar. Ende ka shumë konflikte, në të gjithë botën. Që nga mesi i viteve 2000, numri i tyre është rritur përsëri.
Sipas Brockmeier: “Ne kemi parë më shumë konflikte, më shumë dhunë dhe – veçanërisht që nga fillimi i luftës siriane – më shumë vdekje në konflikte”.
Numri i konflikteve është rritur sërish që nga vitet 2000
Kjo është kryesisht për shkak të konflikteve brendashtetërore të viteve 1990, transmeton Telegrafi, të cilat askush nuk i paramendonte pas rënies së Murit të Berlinit, ka thënë Brockmeier.
Midis tyre janë luftërat në Jugosllavi, si dhe konfliktet në Sierra Leone dhe Republikën Demokratike të Kongos.
Lufta në Mali që filloi në vitin 2012 dhe lufta e vazhdueshme në Siri, e cila filloi në vitin 2011, duket se do të vazhdojë në këtë formë.
Vetëm në dhjetë vitet e fundit, studiuesit nga Departamenti i Paqes dhe Kërkimit të Konflikteve në Universitetin Uppsala, kanë numëruar 23 luftëra dhe 162 konflikte të vogla me më pak se 100 vdekje në vit.
Sipas Brockmeier, ne jemi bërë më të mirë në njohjen e shenjave paralajmëruese të konflikteve.
Megjithatë, ne shpesh nuk jemi në gjendje t’i parandalojmë.
“Ne nuk kemi mësuar mësimet e mobilizimit të vullnetit politik, për të ndërhyrë më herët, para se të shpërthejë dhuna e armatosur”.
Konfliktet po bëhen më komplekse dhe internacionale
Me globalizimin në rritje, luftërat janë bërë më komplekse që nga rënia e Murit të Berlinit. Përveç modelit të konflikteve dypalëshe, me dy palë kundërshtare, shpesh ka palë të tjera, që gjithashtu përfshihen, duke dërguar trupa ose furnizojnë me armë, ekspertiza ose trajnime.
Deri në fillim të viteve 2000, mesatarisht dy ose tri palë të jashtme, merrnin pjesë në konfliktet që zhvilloheshin, transmeton Telegrafi raportin e Deutsche Welle.
Në vitet në vijim, kjo mesatare u rrit në mes katër dhe pesë. Arsyeja kryesore për këto, janë konfliktet komplekse në Lindjen e Mesme: Në vitin 2009, 46 “lojtarë të jashtëm” u përfshinë në luftën kundër talebanëve në Afganistan.
Këto përfshijnë vendet në aleanca ndërkombëtare siç është NATO, që në rastin e Afganistanit, drejtoi Forcën Ndërkombëtare të Ndihmës për Sigurinë.
Lufta që po vazhdon të zhvillohet në Siri, është po aq komplekse: Bloomberg, numëroi në fillim të tetorit të këtij viti, deri në dhjetë pjesëmarrës të ndryshëm, në rrjetin e interesave që ndryshojnë vazhdimisht.
Shpenzimet ushtarake janë më të ulëtat ndonjëherë
Shërbimet ushtarake në nivel global po zvogëlohen. Në vitin 2017, shtetet në mbarë botën investuan së bashku rreth 1.8 trilion euro në ushtritë e tyre. Kjo shkon deri në rreth 2 për qind të Produktit të Brendshëm Bruto në botë, duke shënuar një tjetër rekord të ulët. Madje, shpenzimet relative ushtarake globale, kanë rënë në mënyrë të vazhdueshme gjatë dekadave të fundit.
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëNga Rubrika
Aeroplani gjigant u “përplas” dy herë në pistën e aeroportit të Kalifornisë – rrotat nxirrnin tym – pastaj u ngrit përsëri
SHBA po përgatit një paketë të re ndihme ushtarake prej 6 miliardë dollarësh për Ukrainën
Më shumë se gjysma e popullsisë së botës rrezikohet nga sëmundjet e përhapura nga mushkonjat, paralajmërojnë ekspertët
A e ka fituar Ukraina fuqinë për të degraduar forcat ruse me raketat e reja amerikane?
Mbretëria e Bashkuar do ta furnizojë Ukrainën me bomba me laser që mund të godasin "objektivat e buta" ruse
Çfarë dihet për varrezat masive në Gaza dhe çfarë ka ndodhur me ato të zbuluara në vende të tjera më parë?
Pak para se të lansonte raketat mbi pozicionet e ukrainasve, sistemi raketor rus Buk-M1 shkatërrohet – goditet direkt
Shtyhet votimi në OKB për rezolutën për gjenocidin në Srebrenicë
Lukashenko: Në Bjellorusi janë vendosur dhjetëra armë bërthamore ruse
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
E jotja është mu koncentru, e karriges Gaming me t’rahatu
Karrige që ta relakson mendjen dhe trupin
Knaqja zemrën vetit: Bli fustanin me zbritje në Melodia Px
Autobusi bon me t’ik, a kjo bluzë me zbritje hiç kërqysh!
Sako nga MelodiaPx që t’shton vetëbesim!
Më të lexuarat
John Terry zbulon historinë e patreguar se si ai udhëhoqi kryengritjen te Chelsea ndaj një trajneri
"Vuçiq e mendonte Slloveninë Eldorado serbe, kurse diplomatët e saj vegla të tij", ish-diplomatë serbë flasin për skandalin e fundit të Vuçiqit
Në sy të mbesës 8-vjeçare, çifti i të moshuarve nga Kosova arrestohen sapo zbresin në Gjermani
Pasuria e guvernatorit të BQK-së, drejtorit ATK-së dhe drejtorit të Doganës
“Veç me ia ba një vendbanim në gjykatë”, ish-zyrtari i Komunës së Prishtinës del para gjykatës me 24 aktakuza për korrupsion
Klopp e donte lojtarin që sot luan për Liverpoolin, por bordi kërkonte një tjetër - si nisi mosmarrëveshja mes tyre