Nuk flini mjaftueshëm? Mund të bëheni egoist

Gjumi është një nga proceset më të rëndësishme të jetës, por netët pa gjumë mund të çojnë gjithashtu në sjellje egoiste, sipas një studimi të ri të publikuar në revistën PLOS Biology

Studiuesit në Universitetin e Kalifornisë, Berkeley, kryen tre studime në SHBA duke parë këtë “efekt egoist”, duke analizuar ndryshimet në aktivitetin nervor dhe modelet e sjelljes në favor të të tjerëve dhe zbuluan se ai mbizotëron edhe pas një privimi të vogël gjumi.

Shkencëtari Ettie Ben-Simon dhe Matthew Walker, profesor i neuroshkencës dhe psikologjisë në Berkeley, thanë për CNN se ky zbulim ishte shumë befasues.

“Vetëm një orë humbje gjumi është më se e mjaftueshme për të ndikuar negativisht në vendimin për të ndihmuar të tjerët”, tha Simon.

Ajo shtoi se “kur njerëzit humbin një orë gjumë, është një goditje e qartë për mirësinë tonë të lindur njerëzore dhe motivimin tonë për të ndihmuar njerëzit e tjerë në nevojë”.

Duke parë një bazë të dhënash prej tre milionë donacionesh bamirësie midis 2001 dhe 2016, Simon, Walker dhe kolegët e tyre vunë re një rënie prej 10 për qind të donacioneve pas futjes së kohës së lirë. Kjo rënie nuk u regjistrua në vendet që nuk praktikojnë orarin ditor.

Në një studim tjetër, studiuesit përdorën imazhe funksionale të rezonancës magnetike për të vëzhguar aktivitetin e trurit te 24 persona pas tetë orësh gjumë dhe pas një nate pa gjumë. Rrjeti nervor pro-social, një zonë e trurit e lidhur me teorinë e mendjes, ishte më pak aktive pas një nate pa gjumë, zbuloi studimi.

“Gjumi është treguar vazhdimisht se ndikon në disponimin tonë dhe funksionimin tonë njohës, dhe për këtë arsye ndoshta ndikon në mënyrën se si ne lidhemi me të tjerët”, tha neuropsikiatrja Ivana Rosenzweig, e cila nuk ishte e përfshirë në studim.

Në një studim të tretë, i cili vëzhgoi më shumë se 100 njerëz gjatë tri deri në katër net, studiuesit papritmas zbuluan se cilësia e gjumit ishte më e rëndësishme se sasia e gjumit kur bëhej fjalë për ndikimin e niveleve të egoizmit.

Rosenzweig, e cila drejton Qendrën për Gjumin dhe Plasticitetin e Trurit në Kolegjin Mbretëror në Londër, tha se kjo “tregon rëndësinë e cilësisë dhe sasisë së gjumit për funksionimin e përgjithshëm të ekuilibruar social dhe njohës, duke përfshirë altruizmin”.

Ajo shtoi se, megjithëse kufizimet metodologjike nënkuptojnë se mekanizmat, nëse ka, që mbështesin këto gjetje nuk mund të vlerësohen, studimi është origjinal dhe krijues, dhe ngre disa pyetje stimuluese dhe inkurajon kërkime të mëtejshme dhe më shteruese. /KP