Lajmet e klasifikuara në kategorinë e Fake News mund të futen përgjithësisht në pesë kategori, teksa ekspertët përpiqen që të zhvillojnë një mënyrë për të paralajmëruar lexuesit, se çfarë mund të ndeshin, ndërkohë që “shfletojnë” mediat online.
Për lexuesin, është mirë që të paktën të ketë mundësinë të identifikojë lajmet e rreme online. Në fund, padyshim që është në zgjedhjen e tij të gjykojë “ushqimin” që i ofrohet nëpërmjet Internetit.
1.Qëllimisht mashtruese
Këto janë lajme që janë të krijuara tërësisht për të mashtruar lexuesit. Zgjedhjet presidenciale në SHBA, vitin e kaluar, ishin të mbushura me shembuj lajmesh, sipas të cilave “x person i famshëm kishte mbshtetur Donald Trumpin”, kur nuk ishte aspak kështu.
2. Shakatë që merren për të vërteta
Faqet humoristike, si “Onion” apo “Daily Mash” paraqesin lajme të rreme me qëllim që të satirizojnë mediat. Problemet shfaqen kur lexuesit e shohin lajmin të shkëputur nga konteksti dhe e ndajnë me të tjerët.
3. Rrengje të mëdha
Mashtrime, që më pas raportohen pa patur qëllim të keq, ose padashje, nga burime informacioni të besueshme. Një shembull i kohëve të fundit mund të jetë lajmi për bashkëthemeluesi të birrës korona. Sipas këtij lajmi, në testamentin e tij, ai bëri gjithësecilin banor të fshatit të tij, një milioner.
4. Raportim i shtrembëruar i fakteve reale
Elemente të vërtetë por të zgjedhur në mënyrë selektive nga një lajm, dhe që bëhen bashkë për t’i shërbyer një agjende. Një prej shembujve më kryesorë është shkenca e nxitur prej “marrëdhënieve publike” për produktet ushqimore. Si për shembull kur shkruhet se “x ushqim që mendoje se ishte i pashëndetshëm, në fakt është i mirë për ty”.
5. Lajme ku e vërteta është e diskutueshme
Për çështjet ku ka përplasje të ideologjive apo opinioneve – për shembull konfliktet territoriale – ndonjëherë nuk ka një bazë të përcaktuar për të vërtetën. Gazetarët mund të jenë në mënyrë të pavetëdijshme të anshëm, ose të perceptohen si të tillë.
Kontsatimet e mësipërme janë nxjerr nga “Pikasja e mashtrimit tek lajmet”, Universiteti i Ontarios Perëndimore. /bota.al/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëNga Rubrika
Çfarë thuhet në alarmin e NATO-s për aktivitetet ‘armiqësore’ ruse në Evropë?
“Thellohet misteri” – bleu apo jo SHBA-ja, 81 aeroplanë të vjetër sovjetikë nga Kazakistani?
Shoferi ‘harroi frenin e dorës’, rreth 30 të lënduar pasi një furgon akulloresh ‘fshiu përpara’ një turmë fëmijësh në një festival në Kirgistan
Çfarë thuhet në alarmin e NATO-s për aktivitetet 'armiqësore' ruse në Evropë?
“Thellohet misteri” – bleu apo jo SHBA-ja, 81 aeroplanë të vjetër sovjetikë nga Kazakistani?
Turqia ndalon të gjithë tregtinë me Izraelin për shkak të luftës në Gaza - vjen reagimi i Tel Avivit
Aktivistja nga Arabia Saudite dënohet me 11 vjet burgim "për shkak të veshjes"
Një nga qytetet më të mëdha në botë po fundoset - do të shpenzohen 35 miliardë dollarë për ndërtimin e një kryeqyteti të ri
Ndërpriten mijëra fluturime - Rusia akuzohet se po ndërhyn në sistemet e navigimit të aeroplanëve në Evropë
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
UEFA zbulon lojtarin më të shpejtë për këtë edicion në Ligën e Kampionëve
Zyrtare: Bundesliga me pesë skuadra në Champions duke iu falënderuar Dortmundit
A di të ndalet ky Ronaldo? Çfarë goli me këmbën e majtë
Mohamed Salah thyen heshtjen në rrjetet sociale pas përplasjes që kishte me Jurgen Klopp
Të gjithë po pyesin për ritualin e Bellingham para çdo ndeshjeje – anglezi shpjegon përse e bën
Bajrami: Jam i gatshëm ta ndihmoj Kurtin në procesin e Asociacionit