Kolegji Saverian, ishte një ndër të paktat shkolla që ekzistonin në fund të shekullit XIX, me etërit jezuitë të kualifikuar në Itali për të cilët Faik Konica ka thënë: “…Baballarët jezuitë, me atë dije që as armiqtë e tyre nuk ia mohojnë.” Kolegji solli në Shqipëri, e veçanërisht në Shkodër, disa risi të cilat ndihmonin në çështjet studimore dhe ofronin mundësi për popullsinë e gjerë.
Etërit jezuitë sollën edhe eksperiencën e tyre në krijimin e kabineteve në fusha të ndryshme të lëndëve ekzakte, ku përmendet Muzeu i Kabinetit të Fizikës i cili ndahej në:
– Seksioni Etnografik që shfaqte interes pasi në të gjendeshin eshtra të marra nga disa varre të Komanit, të cilat dëshmonin pjesën e errët të historisë së Shqipërisë që ka dalë në dritë, falë Kulturës së Komanit.
– Seksioni nunizmatik, i cili kishte më tepër se 1000 monedha, ndër të cilat 45 ishin greke e barbarike, pesë të kohës konsulore, 259 i përkisnin periudhës së Bizantit, 91 Mesjetës – sidomos venedikase e ballkanike.
– Seksioni Merçeologjik, në të cilin gjendeshin kampione të ndryshme sipas degëve të industrisë.
– Seksioni i Historisë së Natyrës, në të cilin gjendeshin koleksione interesante kafshësh të balsamosura, si dhe kafshë me deformime fiziologjike, ku mund të përmendim një qengj me dy koka.
Matimetikani e fizikani i njohur A. Crocialani, ndërtoi vetë Kabinetin e Matematikës e të Fizikës, i cili u pasurua vazhdimisht, në fillim nga Perandori i Austrisë Franc Jozefi (emri i tij jepet në dokumentet shqiptare i përkthyer si Frano Zefi) e pas tij nga Qeveria Italiane nëpërmjet ministrit të Italisë në Tiranë, Ugo Sola.
Rëndësi të jashtëzakonshme kishte edhe “Tipografia e Zojës së Papërlyeme” themeluar si e para shtypshkronjë në Shkodër, e ndër më të hershmet në Shqipëri. Në të u botuan, përveç librave shkollorë, edhe shumë libra të tjerë me rëndësi për çështjet fetare e kombëtare, duke dëshmuar edhe një herë pazgjidhshmërinë e binomit “Fe e Atdhe”.
Rëndësi të veçantë pati edhe ngritja e të parit Institut Meteorologjik, vëzhgimet e të cilit këqyreshin nga Vjena, e cila në raportet e saj periodike jepte lëvdata për punën e tij
Diçka që ndihmoi shumë në kultivimin e artit te të rinjtë, ishte çelja e së parës shkollë vizatimi. Mësuesi i parë ishte Pjetro Marubbi, të cilin Kolegji e përshkruante në dokumentet e kohës “nji fotograf i njohur”. Pas tij, mësues ishte ati jezuit Gaetano Rossi S. J., i cili shërbeu si mësues për një periudhë 20-vjeçare. Përparësi iu dha vizatimeve artistike dhe skicave të vizatimeve teknike, për të cilat shfaqi interes edhe qeveria, çka nxiti zhvillimin e kësaj dege.
Pranë godinës së Ateljesë ishte edhe një godinë tjetër, ajo e harteve (truporeve) plastike në të cilën u punuan pjesa më e madhe e truporeve të Shenjtërve, të cilët mbushën pjesën më të madhe të kishave në Shqipëri.
Të gjitha këto janë një pjesë e vogël e asaj magjie studimore e artistike, që sollën me vete etërit jezuitë. /Konica/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëThënie të Bismarckut: Një ditë një luftë e madhe evropiane do të ndodhë për shkak të ndonjë budallallëku në Ballkan!
Piktori shqiptar që theu rregullat e socrealizmit, jetën e të cilit e shkatërroi komunizmi
EVA
"Bija e shqiptarit", aktore me famë botërore: Lamtumirë Irene Papas
Grekomania
EPOKAT E REJA
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
E zezë klasike, krejt sytë n’ty
Papuçe që t’flen kama n’to- Porositni me zbritje në Telegrafi Deals
Kapni zbritjen – atletet Nike për meshkuj tash me zbritje në Telegrafi Deals!
Kur nuk blen për vete, nuk blen as për kojshi – që do të thotë shfrytëzoje zbritjen në Telegrafi Deals
Sot harroni të gjitha hallet, ZBRITJA në Deals me na shku huq nuk na falet
Më të lexuarat
Pse Mali i Zi votoi kundër Kosovës në KiE, flet Dritan Abazoviq
Akulli polar po shkrihet dhe po ndryshon rrotullimin e Tokës - çfarë do të thotë kjo për njerëzimin
Hamza: Jam më i mirë se Kurti në qeverisje, kam përvojë më shumë se Abdixhiku - Haradinaj s’do të jetë kryeministër
Publikohen videot intime në zyre të ushtarakut ukrainas - ai po kërkohet për tradhti kombëtare në Kiev
Reagon babai i Olti Hysenit, pas deklaratës 'bombastike' të lojtarit të talentuar
Nënkryetarja e PE-së e thotë hapur se BE-ja gaboi me masat ndaj Kosovës, tregon pse po amnistohet Serbia