Nenad Todorovic – regjisori që ndërtoi “ura” mes teatrit serb dhe atij të Kosovës

Nenad Todorovic është një regjisor serb i cili ka ndërtuar një karrierë të bujshme duke u angazhuar në aktivitete kulturore dhe artistike midis Kosovës dhe Serbisë. Një mik i ngushtë i aktorit të njohur kosovar Enver Petrovci, Todorovic ka kontribuar në skenën teatrale të Kosovës, ku ka shërbyer si regjisor në shfaqjet serbe në Teatrin Kombëtar të Prishtinës. Përmes punës së tij, ai ka krijuar ura lidhëse mes dy komuniteteve dhe ka promovuar paqen dhe mirëkuptimin përmes artit dhe teatrit.

Filmi “Nesporazum”: Një ‘tabu’ e thyer në Kosovë

Një nga arritjet më të shquara të Nenad Todorović në Kosovë ishte xhirimi i filmit të parë serb në këtë rajon, me titull “Nesporazum”. Ky film shënoi një moment historik në industrinë e filmit, duke hapur një kapitull të ri në bashkëpunimin kulturor dhe krijimin e artit në Kosovë.

Në vitin 2013, kur kjo ndodhi, një intervistë për Kurir, Nenad Todorovic kishte thënë: “Po xhirohet filmi i parë serb në Kosovë, që është me të vërtetë një gjë e madhe. Kjo është një mundësi për të treguar se si arti mund të kapërcejë të gjitha pengesat dhe të sjellë diçka të re dhe të freskët”.

Kjo tregon përkushtimin e tij për të përdorur artin si një mjet për të ndërtuar ura dhe për të kapërcyer ndasitë.

Shfaqja “Në pritje të përfundimit të festës”

Një tjetër projekt i rëndësishëm i Nenad Todorović ishte shfaqja “Në pritje të përfundimit të festës”, e cila pati premierën gjatë qershorit në një ambient të jashtëm afër kalasë në Zveçan të Kosovës. Kjo shfaqje është e frymëzuar nga veprat “Waiting for Godot” dhe “The End” të Samuel Beckett, dhe është përshtatur nga Branislav Nedic dhe vetë Todorovic.

Në lidhje me këtë projekt, Todorovic thotë: “Transpozimi i quajtur faza ekzistenciale kolektive tragjike, të cilën ne e jetojmë këtu pa probleme. Kur transpozuam qytetërimin lindor-ortodoks-islam, pra tonin, mentalitetin e atij qytetërimi, nuk e kam fjalën për fenë, por për mentalitetin, atëherë na u dha detyra të krijonim një pjesë që flet për një kolektiv”.

Përmes kësaj shfaqjeje, Todorovic sjell një dimension të ri në motivet e Beckett-it përmes prizmit të mjedisit bashkëkohor kosovar, duke trajtuar çështje ekzistenciale dhe sociale që prekin të gjithë.

Një qasje kolektive për paqe

Tematika e punës së Nenad Todorović shpesh përqendrohet në konceptin e “Dealing with the past” (Trajtimi i së shkuarës), por gjithmonë me një fokus në paqen dhe bashkëpunimin.

Ai theksoi rëndësinë e shpëtimit kolektiv: “Ne jemi dëshmitarë se si paragjykimet për një çast shndërrohen në armë për vrasje masive. Është e nevojshme të kapërcehen këto paragjykime përmes mirëkuptimit dhe punës së përbashkët”.

Në këtë kontekst, Todorovic është i përkushtuar ndaj idesë se teatri dhe kinemaja mund të sjellin një ndryshim pozitiv në shoqëri. “Kultura ka fuqinë të ndryshojë botën. Është detyra jonë ta përdorim atë fuqi në mënyrën e duhur”, tha ai.

Projekti në Graçanicë

Një tjetër projekt i rëndësishëm i Nenad Todorovicit ka qenë shfaqja “Antigona” e Sofokleut, e cila është realizuar në Graçanicë. Në lidhje me këtë, Todorovic tha: “Në Graçanicë pamë sa e rëndësishme është që kultura të jetë e pranishme dhe se të gjitha paragjykimet mund të kapërcehen përmes punës së përbashkët. Ky është një shembull se si arti mund të jetë një urë lidhëse mes komuniteteve të ndryshme”.

Kjo shfaqje, e cila trajton tematika universale si drejtësia dhe morali, u mirëprit me entuziazëm nga publiku lokal dhe tregoi se arti mund të jetë një forcë e fuqishme për ndryshim dhe pajtim.

Shërbimi në Teatrin Kombëtar të Prishtinës

Nenad Todorovic ka shërbyer si regjisor në shfaqjet serbe në Teatrin Kombëtar të Prishtinës, ku ka sjellë në skenë vepra që trajtojnë tematika të ndjeshme dhe të rëndësishme për të dyja komunitetet. Lidhur me këtë, ai thotë: “U largova si drejtor i Teatrit Kombëtar të Prishtinës, por gjithmonë kam besuar në fuqinë e artit për të kapërcyer të gjitha pengesat. Teatri është një vend ku mund të bisedojmë, të kuptohemi dhe të ndërtojmë një të ardhme më të mirë”.

Ky angazhim i tij në Teatrin Kombëtar të Prishtinës është një dëshmi e përkushtimit të tij ndaj bashkëpunimit kulturor dhe ndërtimit të një të ardhmeje më të mirë për të gjithë.

Nenad Todorovic është një shembull i gjallë i asaj se si arti dhe kultura mund të shërbejnë si urë lidhëse mes komuniteteve të ndryshme. Përmes veprave të tij, ai sjell në skenë tema që na kujtojnë rëndësinë e paqes, bashkëpunimit dhe mirëkuptimit. Në një botë ku ndasitë kulturore dhe sociale janë shpesh të theksuara, puna e Todorovic na tregon se është gjithmonë e mundur të gjejmë një gjuhë të përbashkët përmes artit dhe krijimtarisë.

“Është e nevojshme të përballemi së bashku me të shkuarën dhe të ndërtojmë ura për të ardhmen. Arti është mjeti i përsosur për këtë” – ky është një mesazh i tij si një thirrje për të gjithë që të ngrihen mbi ndasitë dhe të punojnë së bashku për një paqe të qëndrueshme dhe një të ardhme më të ndritur. /Telegrafi/

* Ky artikull është mbështetur si pjesë e aktivitetit Pajtimi dhe Transformimi i Konfliktit (#RCT), i cili zbatohet nga Community Building Mitrovica dhe mbështetet nga USAID Kosova.