Harmonia martesore përmes terapisë në çift

Kohët e fundit jemi dëshmitar se problemet martesore kanë marrë përmasa të nivelit që kërkojnë vëmendje. Është në rritje numri divorceve, funksionimi i papërshtatshëm, tensionet në çift, dhuna

M.Sc. Besnik Kadriu
Psikolog klinik/Psikoterapeut
Tel. 044/434-324

Identifikimi i shkaktarëve të mundshëm problematik në martesë, kërkimi i mundësive për të ruajtur dhe kultivuar martesën, gatishmëria për marrë këshillim çifti në përbëjnë thelbin e një martese stabile dhe të lumtur.

Në fillimet e saj, martesa konsiderohej një mënyrë praktike e të jetuarit, shumimit, sigurisë dhe mbështetjes. Në kohët e sotme, koncepti i martesës përfshin aspekte praktike, psiko – emocionale, sociale dhe ekonomike.

Përderisa pritshmëria ndaj asaj se çka duhet të sjell një martesë është rritur, zhgënjimi, mosmarrëveshja dhe lufta për të përmbushur të gjitha pritjet janë rritur gjithashtu. Martesa dhe marrëdhëniet intime janë thelbësore për shëndetin emocional dhe mirëqenien. Ajo ofron siguri, mbrojtje, mbështetje, qëndrueshmëri, shoqëri, intimitet, lidhje dhe gëzim. Për të arritur këto nevojitet përkushtim.

Këshillimi për martesën ose çiftet mund të sigurojë një mori mjetesh për të dy individët në marrëdhënie. Duke punuar me një terapist, çiftet mësojnë aftësi si zhvillimi i komunikimit të hapur, zgjidhja efektive e problemeve dhe si të diskutojnë ndryshimet në mënyrë racionale. Çiftet këshillohen të flasin për pjesët e mira dhe të këqija të marrëdhënies, të identifikojnë problemet dhe të marrin në konsideratë se si gjërat mund të përmirësohen.

Shumica e terapistëve pretendojnë të marrin një qasje “eklektike” ndaj këshillimit të çifteve, por ka qasje specifike, të mbështetura nga kërkimi, që demonstrojnë efikasitetin (Holt-Lundstad, Birmingham, & Jones, 2008). Vlen të theksohet se shumë prej çasjeve psikoterapeutike kanë terapinë e çiftit si profil të veçantë më qëllim të arritjes së rezultateve më të mira.

Sipas raportimeve mbi rezultatet e këshillimit për çiftet të hasura në literaturën e fushës, këshillimi për çiftet që përdorin arrin deri në rreth 75% efektivitet. Përkundër kësaj, hulumtuesit e fushës kanë dal me të dhëna se çifteve ju duhen deri në gjashtë vite për vendosur të kërkojnë trajtim.

Varësisht nga orientimi të cilën praktikojnë terapistët, historia e çifteve, varet se cili do të jetë fokusi i trajtimit; Fokusimi në emocione përqendrohet në emocione dhe krijimin e lidhjes së sigurt, qëndrueshmërisë dhe marrëdhënieve të shëndetshme (Nakonezny & Denton, 2008).

Terapia e sjelljes së çiftit thekson ndryshimin e sjelljes duke ndihmuar klientët të kuptojnë se si sjelljet ndikojnë tek ata dhe përreth tyre. Vetëdijesimi emocionali çifteve në përshtatjen e nevojave të njëri-tjetrit dhe ndërtimin e një miqësie në besim dhe përkushtim (Gottman, 2020).

Efektiviteti i këshillimit për martesë varet drejtpërdrejt nga nivelet e motivimit të secilit partner. Qëllimi i menjëhershëm është të sqarojmë atë që secili bashkëshort është duke menduar më shumë që të zgjidhë problemet martesore, apo anon drejtë divorcit. Qëllimet mund të ndryshojnë gjatë kursit të trajtimit, por zakonisht sillen rreth zhvillimit ose ri-mësimit të aftësive si durimi, falja, besimi, vetëmohimi dhe menaxhimi i stresit.

Problemet më të zakonshme që mund të lindin në martesë

Fazat e jetës. – Personalitetet dhe interesat personale mund të ndryshojnë me kalimin e kohës. Çiftet mund të largohen ose të afrohen duke u ndarë interesat dhe duke mbajtur linjat e komunikimit të hapura ndërsa interesat dhe qëndrimet ndryshojnë.

Situatat traumatike. – Humbja e një fëmije është një nga parashikuesit më domethënës të divorcit. Situata të tjera traumatike përfshijnë çështje madhore shëndetësore ose lëndime; humbja e një prindi, shoku ose një të afërmi tjetër; ose një ndryshim të madh në jetë. Përpunimi i këtyre ngjarjeve të rënda me një terapist jo vetëm që mund të shpëtojë një martesë, por ndihmon çiftin të afrohet përmes saj.

Dallimet seksuale. – Humbja e libidos për secilin partner shpesh mund të shkaktojë konflikt në marrëdhënie. Çiftet duhet të bien dakord për frekuencën e marrëdhënieve dhe preferencat specifike seksuale për të pasur një pajtueshmëri intime.

Çështjet financiare. – Një nga arsyet e zakonshme të divorcit është tendosja financiare. Çiftet duhet të jenë në të njëjtin orientim me financat, pa marrë parasysh sa para janë përfshirë ose kush është “mbajtësi i familjes”. Thelbësore është vendosja qëllimeve të përbashkëta financiare dhe një buxhet realist që të dy palët mund të respektojnë.

Stresi. – Stresi është një pjesë përbërëse e jetës. Mënyra se si çiftet menaxhojnë stresin dhe qëndrojnë të lidhur gjatë periudhave të vështira është një përbërës thelbësor i një marrëdhënie të suksesshme. Nga fëmijët tek financat, ngjarje stresuese do të ndodhin dhe ata mund të forcojnë ose prishin marrëdhënien.

Mërzitja. – Mërzitja është e nënvlerësuar dhe duket si një çështje e vogël. Sidoqoftë, kur njëri ose të dy partnerët janë të mërzitur, aspektet e tjera të marrëdhënies rrezikohen prishen. Këto përfshijnë gjëra të tilla si respekti, besimi, këndvështrimi për të ardhmen, vizioni i jetës së përbashkët dhe lidhja intime.

Xhelozia. – Në kulturën tonë çiftet xhelozia shihet si normale në një marrëdhënie. Por kur njëri ose të dy partnerët bëhen tepër xhelozë, krijon probleme tensioni dhe varësish, dhe zhvillohet në frikë, mosbesim dhe nevojë për kontroll.

Pabesia. – Tradhtia është një nga problemet më të zakonshme të martesës. Në përgjithësi është një shkaktar i problemeve më të madha siç është mërzia, tensionimi, mungesa e respektit dhe vlerave të përbashkëta.

Pritjet joreale. – Asnjë njeri nuk është i përsosur dhe ne shpesh kemi një vizion përrallor se si do të jetë një marrëdhënie. Shumë njerëz ushtrojnë shumë presion mbi partnerin për të siguruar çdo nevojë të tyre (fizike, emocionale, psikologjike, etj.). Njohja e mirë e partnerit tuaj dhe zhvillimi i pritjeve reale të njëri-tjetrit është një nga gjërat më thelbësore që çdo çift mund të bëjë.

Këshillimi për martesën ndihmon çiftet në:

Përmirësimin e komunikimit

Çiftet të mësojnë të komunikojnë në mënyrë më efektive, qoftë ky veprimi i thjeshtë i dëgjimit aktiv apo të mësuarit të flasin pa ofenduar partnerin e tyre. Aftësitë themelore të komunikimit të tilla si përdorimi i fjalëve “ndjenjë” dhe të mësuarit për të dalluar mendimet nga ndjenjat janë shumë efektive.

Zgjidhjen e konflikteve

Komunikimi më i mirë do t’i ndihmojë çiftet të zgjidhin konfliktet në mënyrë më efektive. Kur çiftet mund të mësojnë të dëgjojnë para se të përgjigjen dhe të mësojnë të dëgjojnë se çfarë po thotë personi tjetër, konflikti aktual mund të identifikohet dhe trajtohet.

Përpunimin e çështjeve të pazgjidhura

Një terapist siguron një hapësirë të sigurt për të shprehur çështje që lindin në çdo marrëdhënie. Secili person sjell bagazhet e veta në partneritet dhe mund të jetë e vështirë ta zbërthesh këtë pa një palë të tretë objektive, e cila është e trajnuar ta identifikojë dhe adresojë drejt atë. Këshillimi për çiftet mund të ndihmojë në marrëdhënie, por gjithashtu mund të hap rrugën për të punuar me probleme individuale.

Zhvillimin e intimitet dhe besim më të thellë

Intimiteti mund të përkufizohet si ndjenja e afërsisë ose lidhjes. Kjo mund të jetë fizike ose emocionale. Pavarësisht nga gjendja në të cilën është një marrëdhënie aktuale, intimiteti dhe besimi gjithmonë mund të thellohen. Afërsia fizike, inkurajimi, diskutimi i ndjenjave, falja dhe përvojat e përbashkëta mund të ndihmojnë në zhvillimin e intimitetit dhe krijimin e besimit.

Martesa dhe marrëdhëniet e tjera monogame nuk përfshijnë njerëz të përsosur. Po ashtu, ata përpiqen të lundrojnë së bashku në një botë të papërsosur, komplekse. Përderisa krijimi i një marrëdhënie të fortë përfshin dhimbje, luftë dhe vuajtje, por janë lumturia, gëzimi, lidhja, shoqëria, mbështetja dhe dashuria për të cilat ia vlen të përpiqesh. /Telegrafi/