Pse e ka djegë Gashi Isniqin?

Nga: Tafil Boletini (Kujtime I)

Aty kah viti 1800, Gashi i Rekës së Gjakovës së bashku me Gashin e Malsisë së Gjakovës. e kanë sulmue Isniqin dhe djegë në fund e në krye

Simbas tregimit të pleqve, djemnia e Isniqit i bie në qafë shpisë së Çekut të Prapaqanit, shpij e madhe e pasanike, njitun me Isniq. Ndonse shpij e madhe e pasanike, ajo s’kishte mundësi me e përballue Isniqin e me u hakmarrë, se ishte katund i madh, por edhe ma s’mundte me durue.

Tue ditë se Deçani e Cëmobregu, për ujë të Bistncës që i ndan këto dy katunde me Isniqin, vazhdimisht janë kenë në konflikt me të, ajo shtëpi ia nep 50 lira parisë së Gashit të Rekës e 50 të tjera parisë së Gashit të Malsisë, për me e ndihmue kundër Isniqit. Atëherë, paria e dy vendeve bashkohen dhe me pretekst se Isniqi po na i ngacmon dy katundet, Deçan e Cëmobreg, që i kemi fis, e duhet t’iu shkojmë në ndihmë, qesin kushtnmin nëpër fis. Dhe, e sulmojnë Isniqin. Këta kishin ba disa hendeqe rreth katundit, e ishin mbyllë nëpër shpija për t’u mprojtë. Gra e fëmijë i qesin jashtë katundi. Lufta fillon në agim e zgjat deri në mbramje. Shpijat në atë kohë me dru e të mbulueme me kashtë, digjen krejt. Tek ka ngelë pa djegë shpija e Daut Sofës që ishte kenë prej guri.

Ka qenë, edhe sod asht zakon, që kur luftojnë dy fise, katunde, ose shpija, fisi ose katundi tjetër bjen ndermjet për me i nda. Me këtë rast, banorët e katundit Strellcë, fis Krasniqe, që asht njit me Isniq, grumbullohen në zall dhe shiqojn si po digjet flakë katundi dhe si po luftohet. Nji grue e Isniqit, me dy djem për dore, ndërkohë po largohet пga luftimi për në Strellcë ku e kishte gjininë i ati i saj. Arif Povata, Kur e sheh i thotë: “E … bijë a mbaroi Isniqi a”? E bija i gjegjet: “Jo, babë, sa t’i kemi nji këta që i kam për dore dhe këta që i kam këtu (dhe prek barkun), Isniqi nuk mbaron”.

Atëherë, Arif Povata, që nuk ndërhynte derisa Isniqi të shkatrrohet mirë, i rënduem nga e bija, zbraz koburet dhe thërret: “Ndalo pushkën Gash e Shalë, se Krasniqja ka ra ndërmjet”. Me tamam lufta pritet sipas zakonit. Mirëpo Isniqi u ba hi e pluhun, saqë trojet i kanë nda me litar për me i ngreh shpijat e reja. Ende kur mahiten Gashi me Isniq, të parët ju thonë të dytëve: “Pa rrini mirë, e dini që ju kemi kemi nda trojet me komop”.

Kur pritet lufta, gashjanët tërhiqen Bistrive te Verret e Llukës. Fillon pleqnia. “Na i dogjëm, po ata na vranë, këtu e mbrapa si po ngelim”? Ma në fund vendoset. Shtien do gurë në thes, i hedhin në lumë dhe deklarojnë. “Dëgjoni Gash e Shalë, u ba çka u ba, i dogjëm, na vranë, kjo shkoi kokë për kokë, si këta gurë që u hodhën në lumë. Kushdo që këtu e mrapa për këtë ngjarje ban ndonji hakmarrje bie në gjak për shpi të vet, me fis e s’ka lidhje”. Puna përfundoi me djegien e një katundi dhe vrasjen e disa vetëve. E përse? Për nga 50 lira qe muerrën disa horra nga paria. Çeku i Prapaqanit e çfryni mllanin, ia shkoi kujin Isniqit, sa ende përflitet: “Ta shkoi kujin dhe Prapaqani”

Veç të tjerave e thotë kanga:

“Na u vra maçorri i Kamber Kukës
shkoi gjak përgjak me mand batushas”. /Telegrafi/