Mediet televizive, ato të shkruara dhe gazetarët “online” do të fillojnë së shpejti të përdorin një sistem të automatizuar të “fact-checking”, apo kontrollues faktesh, që do t’u sinjalizojë atyre shumë shpejt nëse një pretendim i rremë është bërë në shtyp, në televizion apo në Parlament.
Një version i hershëm i këtij sistemi, i mbiquajtur edhe si “detektor i dënglave” nga krijuesit e tij, pritet të testohet nga muaji tetor, si pjesë e një beteje globale kundër të ashtuquajturave “fake news” – lajmeve të rreme.
Sistemi “imun” është krijuar nga studiues të organizatës “Full Fact” në Londër, me një mbështetje financiare prej 500 mijë dollarësh, nga fondacione bamirësie të mbështetura nga dy miliarderë, si investitori i lindur në Hungari, George Soros, si dhe themeluesi iraniano-amerikan i “eBay”, Pierre Omidyar.
Programi, i cili është parë në demonstrim nga “the Guardian”, skanon menjëherë deklaratat në momentin që bëhen nga politikanë, e menjëherë të jep edhe një vendim mbi vërtetësinë e tyre. Versioni paraprak i tij bazohet në një bazë të dhënash nga disa mijëra kontrollues manuale faktesh, por versionet e ardhshme do të kenë qasje automatike edhe në të dhënat zyrtare për të dhënë verdiktet e duhura.
Studiuesit e këtij programi po bashkëpunojnë edhe me Zyrën Kombëtare të Statistikave për këtë projekt. Programi “Full Fact” do të testohet fillimisht në Britaninë e Madhe, e më pas do të lansohet edhe në Amerikën e Jugut dhe Afrikë.
Në Londër, “Full Fact” po punon me “Chequeado”, një organizatë me seli në Argjentinë për kontrollin e fakteve, si dhe “Africa Check”, që operon në disa vende nënsahariane, përfshi këtu Nigerinë dhe Afrikën e Jugut.
“Do të jetë diçka si të ishim duke u përpjekur të krijonim një sistem imunitar”, thotë Mevan Babakar, menaxher projekti në “Full Fact” në Londër. “Duke qenë se gjithnjë e më shumë informacione po qarkullojnë nëpër botë, të cilat janë të pavërteta, ajo që nuk po mundemi të bëjmë deri më tani është pikërisht gjetja e metodave për t’i luftuar këto lajme të rreme”.
Versioni paraprak i programit skanon të gjithë titujt, nëntitujt dhe titrat e programeve televizive, transmetimeve nga punimet e Parlamentit, artikujt e publikuar nga gazetat e të tjerë. Ajo ndjek miliona fjalë, fjali pas fjalie, derisa të identifikojë një pretendim që përkon me një fakt të kontrolluar në bazën e saj të të dhënave.
“The Guardian” ishte gjithashtu dëshmitare e një demonstrimi në kohë reale të një debati të shëndetshëm në Parlament. Fjalët e thëna nga disa politikanë nënvizoheshin për sa kohë që ato përputheshin me fakte ekzistuese. Për shembull, deklarata se “në 6 vitet e fundit të qeverisë laburiste, 25 mijë shtretër spitalesh u shkurtuan” u nënvizua dhe të jepte informacion shtesë si: “Korrekte, numri i shtretërve në Shërbimin Kombëtar britanik të Shëndetësisë ra me pak më shumë – rreth 26 mijë, – mes viteve 2003-04 dhe 2009-10”. /Top Channel/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëNga Rubrika
Dëshmitarja që pa vrasjen e gazetares britanike në vitin 1999, pretendon se pas këtij akti qëndron serbi i njohur si Legia
Nëna nga Brazili së bashku me të birin shtien mbi një shtëpi private, vriten dy persona dhe plagoset prifti – gjithçka filloi për qiranë
Arrestohet zëvendësministri rus i Mbrojtjes, dyshohet për mitmarrje
Dëshmitarja që pa vrasjen e gazetares britanike në vitin 1999, pretendon se pas këtij akti qëndron serbi i njohur si Legia
Arrestohet zëvendësministri rus i Mbrojtjes, dyshohet për mitmarrje
Ukrainasit mësyjnë istikamet e rusëve me tank, i hedhin në erë edhe me dron kamikaz – pamje nga beteja për Serbryanskyn
Rusët bombardojnë Rusinë, gabimisht hodhën bombën në territorin e tyre – raketa gjigante ra rreth 100 kilometra larg Ukrainës
Momenti kur raketa izraelite godet me precizitet veturën brenda të cilës ishte komandanti i Hezbollahut
Nëna nga Brazili së bashku me të birin shtien mbi një shtëpi private, vriten dy persona dhe plagoset prifti – gjithçka filloi për qiranë
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
E jotja është mu koncentru, e karriges Gaming me t’rahatu
Karrige që ta relakson mendjen dhe trupin
Knaqja zemrën vetit: Bli fustanin me zbritje në Melodia Px
Autobusi bon me t’ik, a kjo bluzë me zbritje hiç kërqysh!
Sako nga MelodiaPx që t’shton vetëbesim!
Më të lexuarat
Si Izraeli përdori dronët për të ngatërruar mbrojtjen ajrore iraniane përpara se të "gjuante raketat supersonike Rampage" - një sulm preciz që heshti Teheranin
Kryesuesja në KS të OKB-së përplaset ashpër me Vuçiqin për minutat e fjalimit
Përplasja e SHBA-së me Rusinë në KS të OKB-së: Nuk mund të ndryshoni historinë e intervenimit të NATO-s në Kosovë
Gjykimi për vrasjen e trefishtë në Gllogjan, dëshmitari tregon se çka i kishte thënë i akuzuari në natën kritike
Katër të mbijetuara të luftës nuk u lejuan të futeshin në sallën e KS të OKB-së, Osmani refuzoi pjesëmarrjen derisa lëshoi pe protokolli
"Ndoshta pse jam shqiptare", Dua Lipa zbulon një talent sekret që ka të bëjë me prejardhjen e saj