Nga: Aurel Plasari
më 15 qershor, portalet e botës së lirë dhe demokratike – me gjasë me përjashtim të portaleve të Shqipërisë – i uronin datëlindjen një dokumenti themelor të historisë së qytetërimit: të njohurës si Magna Charta Libertatum e cila mbushte 806 vjet.
Karta e Madhe e Lirive është dokumenti i shkruar me dorë mbi të cilin, më 15 qershor të vitit 1215, mbreti i Anglisë John pranoi, më në fund, të vinte vulën e vet të miratimit.
Mbahet si i pari dokument që njohu të drejta dhe liri mbi të cilat janë themeluar demokracitë e sotme, duke qenë në zanafillën e një numri idesh thelbësore që e ngritën më këmbë dhe e zhvilluan Anglinë:
– qeverisje me ligj (sundimi i ligjit);
– lidhje midis taksës dhe përfaqësimit në Parlament (pa taksim – pa përfaqësim);
– garantim i lirive për të gjithë njerëzit (për shembull që të mos burgosen pa një proces të rregullt gjyqësor);
– përpjesshmëri (proporcionalitet) i ndëshkimit në raport me krimin e kryer;
– e drejtë e rezistencës legjitime për të kufizuar absolutizmin e pushtetit.
– etj.
Politikani anglez Sir Edward Coke (1552-1634), më i madhi jurist i epokave elizabetiane dhe xhejkobeane, i njohur edhe si përgatitës i Rezolutave që çuan më vonë në Aktin e rëndësishëm juridik “Habeas Corpus” (1679), deklaroi gjysmë me humor: “Magna Charta is such a fellow, that he will have no sovereign”. Vetëm në anglisht mund të formulohej kaq bukur.
Dokumenti origjinal, i hartuar në latinishte sintetike mesjetare, ruhet ende në gjendje të mirë në vetëm katër kopje ndër një numër të tillësh që qenë prodhuar: dy në Bibliotekën Britanike të Londrës, një në kështjellën Lincoln dhe një në katedralen e Salisburyt.
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëNë “Adriatik” të Durrësit, në vitin 1963 nuk shërbehej peshku - sepse nuk kishin peshkatarë!
Përshkrimi letrar i luftës bërthamore
Thënie të Bismarckut: Një ditë një luftë e madhe evropiane do të ndodhë për shkak të ndonjë budallallëku në Ballkan!
Piktori shqiptar që theu rregullat e socrealizmit, jetën e të cilit e shkatërroi komunizmi
MILINGONA
Dokumentari për Lin Delinë
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Madam, stili jot lyp këpucë franceze?
E zezë klasike, krejt sytë n’ty
Papuçe që t’flen kama n’to- Porositni me zbritje në Telegrafi Deals
Kapni zbritjen – atletet Nike për meshkuj tash me zbritje në Telegrafi Deals!
Kur nuk blen për vete, nuk blen as për kojshi – që do të thotë shfrytëzoje zbritjen në Telegrafi Deals
Më të lexuarat
Pse Mali i Zi votoi kundër Kosovës në KiE, flet Dritan Abazoviq
Akulli polar po shkrihet dhe po ndryshon rrotullimin e Tokës - çfarë do të thotë kjo për njerëzimin
Hamza: Jam më i mirë se Kurti në qeverisje, kam përvojë më shumë se Abdixhiku - Haradinaj s’do të jetë kryeministër
Publikohen videot intime në zyre të ushtarakut ukrainas - ai po kërkohet për tradhti kombëtare në Kiev
Reagon babai i Olti Hysenit, pas deklaratës 'bombastike' të lojtarit të talentuar
Nënkryetarja e PE-së e thotë hapur se BE-ja gaboi me masat ndaj Kosovës, tregon pse po amnistohet Serbia