A e dini cilat janë arsyet më të mëdha të sëmundjeve që lidhen me pirjen e cigares?

Faleminderit për votimin!

Përgjigjja e saktë është: Grimcat e dëmshme që lirohen nga djegia e duhanit.

Procesi i djegies së duhanit çon në formimin e tymit të cigares, i cili përmban mbi 6000 përbërje kimike, shumë prej të cilave janë të dëmshme dhe potencialisht të dëmshme. Tymi i duhanit është shkak kryesor i sëmundjeve që lidhen me pirjen e duhanit. Nikotina është një alkaloid natyral që përmbahet në bimën e duhanit si shumë bimë të tjera, por nuk është shkak kryesor i sëmundjeve të lidhura me pirjen e duhanit. Krijon varësi dhe nuk është pa rrezik, por nuk është shkaku i
sëmundjeve që lidhen me pirjen e duhanit.

Për dëmet nga pirja e duhanit dhe arsyet kryesore të sëmundjeve që lidhen me pirjen e duhanit, më shumë lexoni këtu:

Pirja e duhanit është e dëmshme. Por a e dini cila është arsyeja kryesore për sëmundjet që shkakton pirja e duhanit?

Fakti që pirja e duhanit është e dëmshme për shëndetin është provuar shkencërisht nga studime të shumta shkencore. Prandaj, ata që nuk pinë duhan nuk duhet të fillojnë, dhe për pirësit e duhanit zgjidhja më e mirë është të lënë duhanin plotësisht. Autoritetet shëndetësore në shumë vende po bëjnë fushatë kundër pirjes së duhanit dhe një nga strategjitë për të adresuar problemin është ulja e rrezikut.

Sipas OBSH-së, më shumë se 8 milion njerëz vdesin çdo vit nga sëmundjet që lidhen me pirjen e duhanit, prej të cilëve 1.2 milion janë duhanpirës pasivë. Fatkeqësisht, njerëzit në këtë grup vuajnë gjithashtu nga zakoni i dëmshëm i të dashurve të tyre, sepse tymi i cigares përmban dhe përhap përbërës të dëmshëm. Shërbimi Shëndetësor Kombëtar i Mbretërisë së Bashkuar NHS deklaron se pirja e duhanit shoqërohet me rrezik në rritje të zhvillimit të sëmundjeve të tilla si sëmundje kardiovaskulare, COPD, kanceri i mushkërive (7 në 10 raste janë për shkak të pirjes së duhanit) dhe të ngjashme.

Këto fakte janë të njohura mirë për publikun, por ndoshta shkaku kryesor i sëmundjeve që lidhen me pirjen e duhanit, është më pak i njohur.

Problemi është në djegie

Kur cigarja digjet, duhani fillon të ngrohet dhe arrin temperaturën 800 gradë Celcius. Gjatë procesit të djegies, grimcat që përmban tymi, i nënshtrohen një procesi të shkatërrimit termik të quajtur pirolizë, e cila prodhon tym dhe hi. Tymi i cigares përmban më shumë se 6000 përbërës. Në raportin e vitit 2012, Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) identifikoi një listë të 93 përbërësve të dëmshëm ose potencialisht të dëmshëm që përmban tymi i cigareve që kanë efekte të ndryshme anësore – kancerogjenë (CA), dëmtimi i frymëmarrjes (RT), dëmtimi i sistemit kardiovaskular (CT), shëndetit riprodhues dhe i zhvillimit (RDT) dhe varësia (AD). Disa nga grimcat që hyjnë në më shumë se një kategori janë:

– Acetaldehidi – CA, RT, AD

– Arseni – CA, CT, RDT

– Benzeni – CA, CT, RDT

– Kromi – CA, RT, RDT

– Etili Karbamate (uretani) – CA, RDT

– Plumbi – CA, CT, RDT.

Disa nga këta përbërës përdoren në industri të ndryshme, për prodhimin e ngjyrave, materialeve dhe të ngjashme. Por ata patjetër që nuk kanë vend në sistemin e frymëmarrjes tek njerëzit.

Përveç këtyre përbërësve, tymi i cigares përmban shumë grimca të tjera të ngurta si katran dhe monoksid karboni, të cilat kur thithen, ngjiten në mushkëri dhe me akumulimin e tyre pengojnë funksionin normal. Dëmi nga akumulimi i këtyre grimcave është aq i madh dhe me pasoja afatgjata sa duhen vite pasi të keni lënë duhanin për të rivendosur të paktën një pjesë të funksionimit normal të mushkërive dhe rreziku i zhvillimit të sëmundjes të fillojë të ulet. Është e qartë, mënyra e vetme për t’u mbrojtur nga efektet e dëmshme të këtyre përbërësve është të shmangni ekspozimin ndaj tymit të duhanit.

Nikotina është ndoshta përbërësi më i njohur në duhan. Nikotina është alkaloid i sintetizuar natyrshëm nga bimët e familjes Solanaceae ku përveç duhanit, bëjnë pjesë edhe bimë të tjera si domatet, patatet, patëllxhanët, specat djegës dhe të tjera. Emri i saj vjen nga emri latin i bimës Nicotiana tabacum – një lloj duhani që përdoret zakonisht për qëllime tregtare. Është ky përbërës që shkakton varësi të fortë ndaj cigareve. Nikotina ka efekt të fortë në sistemin nervor qendror dhe periferik dhe shoqërohet me zhvillimin e disa sëmundjeve vaskulare, por nuk është shkaku kryesor i sëmundjeve që lidhen me pirjen e duhanit.

Aerosol ose tym

Në pajisjet për ngrohje të duhanit në vend të djegies, duhani nxehet në temperatura shumë më të ulëta – përkatësisht 350 gradë dhe 250 gradë Celcius. Kjo zvogëlon ndjeshëm formimin e përbërësve të dëmshëm dhe potencialisht të dëmshëm, dhe disa prej tyre edhe mungojnë. Avulli i lëshuar nga këto produkte është aerosol – pika të vogla uji të shpërndara në ajër, të cilat përmbajnë nikotinë dhe sasi dukshëm më të vogël dhe llojin e përbërësve të dëmshëm, por pa grimca të ngurta.

Tymi përmban grimca të ngurta dhe mijëra kimikate që krijohen nga djegia e duhanit në temperatura të larta, ndërsa aerosoli i formuar në temperatura më të ulëta nga avullimi/kondensimi kanë përbërje më pak komplekse sesa tymi i cigareve dhe nuk formojnë grimca të ngurta. Ky është ndryshimi kryesor midis produkteve pa tym (pajisjet e ngrohjes së duhanit dhe cigareve elektronike) dhe cigareve konvencionale. Kjo është, për shkak të ngrohjes në temperatura më të ulëta, aerosoli që avullon përmban dukshëm më pak të dëmshëm dhe
përbërës potencialisht të dëmshëm.

Shikoni më shumë:
Comparison between Aerosol from Reduced-Risk Products and Smoke from Conventional Products –
YouTube