Klementin Mile
‘Të gjitha familjet e lumtura’, shkruan Tolstoi, ‘i ngjajnë njëra-tjetrës; çdo familje e palumtur është e palumtur në mënyrën e saj’. Por, a ekziston familja? Nëse sot jemi duke e mbrojtur nga dhuna, nga divorci, nga transformimi, a jemi duke mbrojtur familjen apo diçka tjetër?
Sociologët thonë që familja është një grup njerëzish të lidhur me njëri-tjetrin përmes gjakut dhe përmes marrëdhënieve ligjore dhe seksuale, ku të rriturit janë përgjegjës për kujdesin dhe rritjen e fëmijëve. Juristët, nga ana e tyre, përdorin terma si ‘bashkësi vitale’ dhe ‘bërthamë natyrore’ për ta përkufizuar familjen dhe e lidhin me ‘martesën’ si bashkëjetesë ligjore.
Natyrisht, këto përkufizime merren si premisa për të zgjidhur problemet dhe konfliktet, për të atribuuar fajin dhe për të dëmshpërblyer. Në këtë kuptim, ato janë reale, duke qenë se sjellin ndryshime në shoqëri. Por, realiteti i diçkaje nuk na thotë edhe të vërtetën e saj. Ashtu sikundër ekzistenca e një gjëje nuk na shfaq edhe esencën e saj. Rreziku është se mund të biem në gabimin klasik të Dekartit, i cili, nga premisa e padyshimtë ‘Unë mendoj’ nxori konkluzionin logjikisht të pajustifikuar ‘pra, unë ekzistoj’, në vend që të pranonte konkluzionin e justifikuar dhe më modest ‘pra, ekziston mendimi’.
Çështja e ekzistencës së familjes është e lidhur pazgjidhshmërisht me esencën e saj. Kjo do të thotë që duhet të shohim esencën e familjes, për të kuptuar nëse mund të ekzistojë apo jo familja. Atëherë, cilat janë tiparet esenciale të familjes? Çfarë ka unike te esenca e saj?
Filozofi dhe teoricieni gjerman Niklas Luhmann na thotë që në familje sekreti është ilegjitim e se gjithçka që i përket jetës personale (veprimit dhe përvojës) të anëtarëve të familjes, duhet komunikuar në familje. Pra, tipar esencial i familjes është transparenca e personit. Transparencë ka edhe në sisteme të tjera të shoqërisë (në ekonomi, në politikë, në arsim), por ajo nuk i kërkohet njeriut si person, po vetëm asaj pjese të njeriut që angazhohet për të performuar një rol (si shitës, si politikan, si pedagog). Ndërsa, lidhur me personin, këto sisteme të tjera të shoqërisë kërkojnë pikërisht mos shprehjen e personalitetit – personi duhet të mbetet i errët, sekret, privat.
Së dyti, Luhmann thotë që tipar esencial i familjes është kombinimi i martesës me dashurinë. Por, martesa dhe dashuria kanë imperative të ndryshme: martesa e arrin optimalen e vet në kohëzgjatje, në qëndrueshmëri, në ekstensitet, ndërkohë që dashuria e arrin optimalen në njësinë e çastit, në pasion, në intensitet. Në terma figurativë, martesa është horizontale, ndërsa dashuria vertikale. Kontributi i secilës është shkatërrimi i tjetrës. Kjo papajtueshmëri e martesës me dashurinë e shpreh qartë esencën e familjes si pamundësi.
Pra, familja është e pamundshme në esencën e vet. Por, si ka mundësi që sot flasim kaq normalisht për ekzistencën e familjes? Si mund të ekzistojë diçka që esenca nuk ia lejon të ekzistojë?
Filozofi i lashtë grek Parmenidi, na tregon tri rrugë në botën që jetojmë: Rruga e qenies, rruga e mosqenies, dhe rruga e dukjes. Kjo do të thotë që një gjë ose mund të jetë, ose mund të mos jetë, ose mund të duket sikur është. Për familjen, si kombinim i dy të kundërtave të papajtueshme – martesës dhe dashurisë – nuk mund të thuhet se është. As nuk mund të thuhet se nuk është. Mund të thuhet vetëm që duket sikur ekziston. Ose mund të thuhet që ekziston si dukje.
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëPublikohen pamjet e momentit të atentatit ndaj kryeministrit sllovak
QUINT-i dhe BE-ja reaguan për moslejimin e vizitës së tij, Musliu publikon deklaratën e partiarkut serb ku dezinformon rreth Kosovës
Njeriu që kreu atentatin ndaj Robert Ficos dyshohet se është shkrimtari i famshëm sllovak
Bislimi e cilëson të dështuar takimin për dinarin në Bruksel
Atentati ndaj kryeministrit sllovak – momenti kur ai i plagosur futet në makinë dhe i arrestimit të të dyshuarit
Kryeministri sllovak është në gjendje të rëndë shëndetësore pas atentatit ndaj tij
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
Guardiolan sa nuk e lëshoi zemra kur Heung-Min Son doli përballë Ortegas në shansin e madh të huqur nga koreani
“Më besoni, Mbappe nuk do t’i bashkohet Real Madridit” – iShowSpeed tregon se ku do të shkojë francezi
Rrëfimi i gruas që pretendon se nuk ka ngrënë apo pirë asgjë për më shumë se 16 vjet
Tre kartonë të kuq ndaj ekipit kundërshtar për t'ia siguruar titullin skuadrës së tij - gjyqtari holandez përjashtohet përjetësisht nga futbolli
Sport1: A po ndodh diçka e paimagjinueshme te Bayerni?
Julian Deda - finalisti i dytë i Big Brother VIP Albania 3