Zgjedhjet 2020 në SHBA – ja pse kanë kaq shumë rëndësi për gjermanët

Të shëtisësh përmes pemëve të skuqura nëpër tregun e vogël i cili qëndron në Kennedy Platz të Berlinit do të thotë të marrësh një vështrim se sa ngushtë janë të lidhur Gjermania dhe Amerika, sa të rrënjosura thellë janë marrëdhëniet transatlantike.

Përtej stallave të mbushura me kunguj dhe lule, ngrihet hapësira mbresëlënëse e Rathaus Schoeneberg ku, gati 60 vjet më parë, John F Kennedy i tha një turme: “Ich bin ein Berliner” (“Unë jam një Berliner”).

Ute, e cila ishte fëmijë në atë kohë, ndalet ndërsa blen fruta për të shpjeguar pse sot ka kaq pak entuziazëm mes gjermanëve për komandantin e përgjithshëm aktual amerikan.

“Për brezin tim – të lindur pas luftës së dytë botërore – amerikanët ishin një shembull i shkëlqyeshëm i lirisë dhe demokracisë. Kjo përfundoi me Trump”.

Kjo pasi që, sipas një shkrimi të BBC, përcjell Telegrafi, presidenti Trump – i cili dikur pretendonte se do të kishte magjepsur Angela Merkel – mbetet thellësisht jopopullor në Gjermani.

Një studim i fundit nga Qendra e Kërkimeve Pew zbuloi se Gjermania vlerëson presidentin e SHBA-së veçanërisht në mënyrë të pafavorshme.

Nga ana e saj, kancelarja gjermane nuk është “gjendur rehat” kurrë me stilin e presidentit Trump apo politikën e tij.

Ajo u trondit haptas nga qëndrimi i tij shpërfillës ndaj NATO-s, tërheqja e tij nga marrëveshja e Parisit për ndryshimin e klimës dhe refuzimi i tij i marrëveshjes bërthamore të Iranit.

Mungesa e kimisë personale midis udhëheqësve ka qenë në kontrast të plotë me marrëdhëniet që znj. Merkel zhvilloi me Barack Obama.

Nuk është sekret në Berlin që qeveria ka pasur vështirësi për të gjetur të njëjtin nivel bashkëpunimi me administratën Trump.

Por zonja Merkel nuk do të merret me Shtëpinë e Bardhë për shumë kohë të gjatë. Gjermania po pret zgjedhjet e saj të rëndësishme.

Norbert Roettgen, i cili kryeson komitetin gjerman të punëve të jashtme, është një nga kandidatët që shpreson të zëvendësojë zonjën Merkel kur ajo të largohet vitin e ardhshëm.

“Katër vitet e presidencës Trump kanë nënkuptuar që gjithçka, në mënyrë thelbësore, është vënë në dyshim. Vetë ekzistenca e NATO-s, parashikueshmëria e politikës së jashtme të SHBA-së. Ka qenë një përçarje që nuk e kemi parë që nga Lufta e Dytë Botërore”.

Ai, si shumë në Berlin, ka frikë se një mandat tjetër për presidentin Trump mund të bëjë dëm të pariparueshëm në marrëdhëniet transatlantike.

“Ne jemi të shqetësuar. Jam plotësisht i bindur që perspektiva e katër viteve të tjera jo vetëm që do të thotë se do të shohim më shumë të njëjtën gjë, por jam mjaft i sigurt se do të shohim një përshpejtim të gjithçkaje që kemi provuar”.

“Sepse atëherë presidenti Trump nuk do të ishte nën presionin për t’u rizgjedhur. Ai do të ishte i paprekur”.

Po sipas shkrimit të BBC, përcjell Telegrafi, shumë në Berlin u gjenden në befasi pasi presidenti i një vendi të konsideruar prej kohësh një aleat, një partner ushtarak dhe tregtar, ka veçuar Gjermaninë si një shënjestër për një kritikë kaq të ashpër dhe të qëndrueshme.

Ka pasur përplasje për shpenzimet e mbrojtjes (Gjermania po rrit shpenzimet, por gjithsesi gjendet poshtë objektivit prej 2% të PBB-së të rënë dakord me NATO-n), suficiti tregtar i Gjermanisë me SHBA dhe ndërtimi i tubacionit të diskutueshëm Nordstream 2 i cili do të dyfishojë sasinë e gazit rus që hyn në Evropë përmes Gjermanisë.

Por ishte vendimi i presidentit Trump për të zvogëluar numrin e trupave amerikane të stacionuara në Gjermani që ndoshta më fuqishëm simbolizonte thellësitë në të cilat marrëdhënia transatlantike kishte rënë.

Siç argumenton Wolfgang Ischinger, ish-ambasador në Uashington dhe kryetari i konferencës së sigurisë në Mynih, për sa kohë që ka trupa amerikane në tokën evropiane, vendndodhja aktuale nuk është veçanërisht e rëndësishme, por që “për fat të keq, besimi ka humbur mbi këtë çështje” .

Ai paralajmëron se një fitore për Joe Biden – këshilltari i të cilit për politikën e jashtme ka thënë se ai do të rishikonte vendimin për tërheqjen e trupave nga Gjermania – mund të mos jetë kthimi në “një lloj parajse transatlantike” gjithashtu, për shkak të ndryshimeve kombëtare për çështjet e mëdha si ndryshimi i klimës, Rusia dhe Kina.

Sidoqoftë, shumica e zyrtarëve në Berlin presin që një arenë e tillë politike të jetë më e lehtë për të negociuar dhe manovruar.

Por ambasadori Ischinger nuk është i vetmi që i sheh këto zgjedhje si një moment domethënës për Gjermaninë.

“Vështirësitë që kemi ato që kemi provuar në tre vitet e fundit e gjysmë kanë shërbyer me të vërtetë si një thirrje e dobishme zgjimi që Gjermania të fillojë të reflektojë për përgjegjësitë e veta”, thotë ai.

Në fund të shkrimit të BBC thuhet se Berlini nuk ka dëshirë për katër vjet të tjera të Donald Trump.

Por, pavarësisht nga rezultati i zgjedhjeve në SHBA, ekziston një sens në rritje që Gjermania, e cila për aq kohë e konsideronte Amerikën si “shok skuadre”, mund të ketë nevojë të përshtatë “planin e saj të lojës”. /Telegrafi/