Pse po e sulmojnë njëra-tjetrën dhe nuk po i ndërprejnë marrëdhëniet Irani dhe Pakistani

Sulmet ajrore të Iranit në Pakistan pranë zonave kufitare ishin pjesë e lëshimeve të paprecedentë të raketave të Teheranit në tre rajone pakistaneze.

Irani dhe Pakistani kanë kryer sulme ajrore në territoret e njëra-tjetrës, duke synuar grupet e armatosura pranë kufirit të tyre të paqëndrueshëm 900 kilometra të gjatë, për të cilin ata thonë se kishin për qëllim të rritnin sigurinë e tyre përkatëse kombëtare, raporton aljazeera.

Korpusi i fuqishëm i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit (IRGC) shënjestroi një grup të armatosur në qytetin Panjgur, të provincës Balochistan të Pakistanit, duke detyruar pakistanezët të bombardojnë strehimoret e grupeve të armatosura në provincën Sistan-Balochistan të Iranit.

Le të hedhim një vështrim se përse fqinjët kanë përdorur sulme të drejtpërdrejta ushtarake, kush ishin objektivat dhe çfarë na thonë sulmet, transmeton Telegrafi.

Çfarë ka ndodhur deri më tani?

IRGC, forcë elitare e cila është një pjesë jetike e krijimit iranian, por e ndarë nga ushtria iraniane, goditi grupin e armatosur të Jaish al-Adl me raketa dhe drone në një rajon malor pakistanez, afër kufirit iranian.

Irani tha se kishte në shënjestër grupin “terrorist” iranian që akuzohet se ka kryer sulmet e fundit në qytetin iranian Rask në provincën juglindore të Sistan-Balochistanit.

“Grupi është strehuar në disa pjesë të provincës Balochistan të Pakistanit. Ne kemi biseduar me zyrtarë pakistanezë disa herë për këtë çështje”, tha ministri i jashtëm i Iranit, Hossein Amirabdollahian të martën nga qyteti zviceran i Davosit.

Videot nga skena treguan atë që dukej të ishte një goditje e saktë në një ndërtesë dhe mediat iraniane festuan shkatërrimin e një vendi “terrorist”. Qeveria pakistaneze tha se dy fëmijë u vranë në sulm, që besohet të jetë sulmi i parë i tillë nga Irani në tokën pakistaneze.

Pakistani nisi disa sulme ajrore duke përdorur dronë dhe raketa në një fshat kufitar në qytetin Saravan, rreth 1800 kilometra larg nga kryeqyteti iranian, Teherani, duke thënë se goditi separatistët “terroristë famëkeq” Baloch. Teherani tha se nëntë persona, përfshirë shtatë gra dhe fëmijë u vranë në sulme.

Ministritë e Jashtme të të dyja vendeve lëshuan deklarata duke thënë se respektojnë integritetin territorial të njëri-tjetrit, por kanë marrë masa për të mbrojtur sigurinë e tyre kombëtare.

Sulmi iranian erdhi disa orë pasi Irani dhe Pakistani zhvilluan një stërvitje të përbashkët detare dhe ministrat e jashtëm të të dyja vendeve u takuan në Davos në margjinat e Forumit Ekonomik Botëror. Të dy thirrën të dërguarit e tyre përkatës, por nuk është folur për ndërprerjen e marrëdhënieve diplomatike.

Irani zhvilloi të enjten një stërvitje ushtarake në shkallë të gjerë në zonat juglindore pranë Pakistanit, duke vendosur një sërë sistemesh aeroplanësh dhe raketash.

Kush janë “terroristët” në shënjestër?

Objektivi i Iranit brenda Pakistanit ishte grupi etnik Baloch dhe Sunit i njohur si Jaish al-Adl, që do të thotë Ushtria e Drejtësisë, e cila u shfaq rreth vitit 2012.

Ajo synon të luftojë për kushte më të mira jetese në provincën juglindore Sistan-Baluchestan, e cila është më e varfra e Iranit dhe skena e gjatë e tensioneve kufitare.

Teherani e konsideron atë një grup “terrorist” për shkak të sulmeve të shumta vdekjeprurëse ndaj postave iraniane dhe forcave të sigurisë pranë kufirit për më shumë se një dekadë. Zyrtarët e quajnë atë Jaish al-Zulm – Ushtria e Padrejtësisë.

Grupi lindi nga Jundallah, një tjetër grup iranian Baloch, të cilin Teherani e akuzoi për lidhje të drejtpërdrejta me Shtetet e Bashkuara dhe Izraelin. Ajo ishte përgjegjëse për një sërë sulmesh vdekjeprurëse, duke përfshirë një në vitin 2009 që vrau dhjetëra, duke përfshirë zyrtarë të lartë të IRGC.

Udhëheqësi i Jundallah, Abdolmalek Rigi, u kap në një operacion dramatik nga ushtria iraniane, ku aeroplanët luftarakë detyruan uljen e një aeroplani pasagjerësh, të cilin e dërguan nga Emiratet e Bashkuara Arabe në Kirgistan në vitin 2010. Ai u ekzekutua në të njëjtin vit në Teheran.

Pakistani, nga ana e tij, tha se objektivat e tij ishin Fronti Çlirimtar Balochistan (BLF) dhe Ushtria Çlirimtare Balochistan (BLA), grupe të armatosura separatiste të cilat kanë nisur sulme të shumta brenda Pakistanit.

BLF pretendoi në një deklaratë të enjten se asnjë nga luftëtarët e saj – të njohur si Sarmachar – nuk u vra, duke e hedhur poshtë si të rreme një njoftim të mëparshëm që kishte cituar një nga anëtarët e saj të konfirmonte se sulmet ajrore kishin goditur pozicionet e BLF brenda Iranit.

Sulmet e fundit ndërkufitare vijnë në sfondin e sulmeve kufitare me muaj, me sulmin e fundit nga Jaish al-Adl në një postë kufitare iraniane të nisur nga brenda Pakistanit në dhjetor duke vrarë 11 oficerë policie.

Çfarë na thonë sulmet iraniane?

Edhe pse sulmet vijnë pas vitesh tensionesh kufitare, ato po ndodhin brenda kontekstit të luftës së Izraelit në Gaza, e cila ka vënë përballë “boshtit të rezistencës” të mbështetur nga Irani kundër Uashingtonit dhe aleatëve të tij.

Kjo ishte hera e parë që Irani dhe Pakistani nisën sulme të drejtpërdrejta në territorin e njëri-tjetrit dhe hera e parë që nga fundi i pushtimit tetë-vjeçar të Iranit nga Iraku në 1988, që toka iraniane u shënjestrua nga një raketë.

Sulmi i Iranit në Pakistan erdhi një ditë pasi lëshoi 24 raketa nga tre provinca të ndryshme iraniane në Irak dhe Siri në një shfaqje ushtarake të forcës mes sulmeve të SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar në Jemen dhe mbështetjes perëndimore për luftën në Gaza.

Sulmet në Levant u cilësuan gjithashtu si hakmarrje për dy bomba në Kerman në fillim të këtij muaji që vranë të paktën 90 civilë, duke shërbyer për të qetësuar thirrjet e brendshme për hakmarrje.

Megjithatë, ato shfaqin gjithashtu aftësitë dhe saktësinë e arsenalit më të madh dhe më të larmishëm të raketave të Lindjes së Mesme.

Në Irak, Irani pretendon se ka goditur një objektiv të lidhur me Mossad në atë që dukej të ishte një sulm i saktë. Një biznesmen i pasur kurd, Peshraw Dizayee u konfirmua se ishte vrarë.

Pamjet nga zona tregojnë se vetëm vila e Dizayee është shkatërruar dhe ajo ndodhej në afërsi të konsullatës amerikane dhe aeroportit ndërkombëtar në kryeqytetin rajonal, Erbil, ku janë stacionuar forcat amerikane dhe të huaja.

Për objektivat e lidhura me ISIS-in në Idlib të Sirisë, IRGC theksoi se përdori raketën e saj të re balistike Kheibar Shekan me një rreze të caktuar prej 1450 kilometra.

Edhe pse raketat mund të ishin lëshuar nga një provincë më afër Sirisë, vendi i tyre i deklaruar i lëshimit ishte në Khuzestan, i cili është disa qindra kilometra më larg.

Kjo do të thotë se raketat udhëtuan afër 1300 kilometra për të goditur objektivat e sakta. Kjo e vendos tërë Izraelin dhe territoret e pushtuara palestineze brenda shënjestrave të raketave iraniane, duke dërguar një mesazh se kërcënimi i kahershëm i Teheranit për të “rrafshuar Tel Avivin dhe Haifën me tokë” nëse është e nevojshme, mund të zbatohet.

Sulmet ndaj Pakistanit ishin më të vogla dhe mbuluan një distancë relativisht të shkurtër në krahasim, por ato ishin vetëm pjesë e një shfaqjeje më të madhe të forcës që synonte rritjen e parandalimit të Iranit pa e shtyrë vendin në një luftë gjithëpërfshirëse. /Telegrafi/