Protestohet kundër diskriminimit të grave dhe komuniteteve në punë

Të punosh sot në Kosovë, ndonëse në kushte çnjerëzore, është privilegji racor, pasi në vendin tonë të jesh grua, person LGBTI+, i ndonjë race tjetër apo me nevoja të veçanta, je i papërshtatshëm edhe për t’u konsideruar si punëtore.

Kështu u tha në protestën nën thirrjen “Liri, Barazi, Solidaritet”,, të organizuar nga blloku anti-kapitalist i Kolektivit për Mendim dhe Veprim Feminist, me rastin e 1 Majit, Ditës Ndërkombëtare të Punëtorëve.

“Poshtë oligarkët ekonomikë”, “Puna e paguar e grave mbanë shtetin”, “Puna në Kosovë dëmton seriozisht shëndetin”, ishin disa prej pankartave që mbanin në duar protestuesit. Protesta nisi nga sheshi “Zahir Pajaziti”, për të vazhduar te Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, e deri te Qeveria e Kosovës.

Njëra nga anëtaret e Kolektivit për Mendim dhe Veprim Feminist, ka thënë se protesta është qëndrim politik sepse punëtorët janë ata që e mbajnë gjallë Kosovën.

Ajo është shprehur se që dy dekada punëtorët rëndohen nga shtypja e korporatave dhe asgjësimi institucional.

“Që nga punëtoret gra që i kryejnë të gjitha punët e riprodhimit shoqëror që kanë mbete padrejtësisht në duar të tyre të papaguara, e deri tek puna që bëhet në fabrika, miniera, markete, qendra tregtare, call centers e shkolla, mbahet gjithë struktura ekonomiko-politike e jona. Megjithatë, të mirat që prodhohen nga ato/ata, me bollëk i shijon veç 1 për qindëshi i shoqërisë, kapitalistët të cilët rritën çdo ditë më shumë duke ua rrjepur punën atyre…Ky sistem kapitalist i qeverisur nga një mendësi neoliberale, e cila copëzon e sendëzon njeriun, është duke degraduar çdoherë e më shumë punëtorinë. Përveç plaçkitjes së vazhdueshme të punës, ky sistem është e vetmuar çdoherë e më shumë punëtorinë, duke e lenë pa shpresë në mjerimin e shkaktuar nga vetë sistemi. …Të jesh grua, person LGBTI+, i ndonjë race tjetër, me nevoja të veçanta, je i papërshtatshëm edhe për t’u konsideruar si punëtore, kjo pasi ky sistem në të cilin ne gjendemi e që është sistemi patriarkale-kapitalist, është sistem i dhunës, i përçarjes, disiplinimit e shtypjes së shumicës në favor të pakicës. Ky sistem nuk mund të sanohet me asnjë ndërhyrje neoliberale, dominonte në politikat e pas-luftës në Kosovë, të cilat veç synojnë t‘a blejnë fare lirë heshtjen e punëtorëve” tha ajo.

Një tjetër protestues i kësaj organizatë, ka thënë që sistemi ekonomik e politik në Kosovë është racist e diskriminues. Ai ka shtuar që shtypja klasore e racore, janë produkte të një sistemi kapitalist dhe që shumë punëtorë po ngacmohen dhe po vriten në vendet e punës.

“Të punosh sot në Kosovë, ndonëse në kushte ç ‘njerëzore, është privilegji racor. Ne jemi në një ekonomi neo-liberale e cila është e organizuar në mënyrë thellësisht të padrejtë për komunitetet e identitete të caktuara. Të jesh romë, egjiptian apo ashkali në Kosovë, me automatizëm t’i privohesh nga e drejta për të punuar ose edhe kur punësohesh, akomodohesh në punët më denigruese e më keq të paguara. Kjo pasi që ky sistem ekonomik e politik në të cilin ne jetojmë është thellësisht racist, diskriminues e poshtërues. Kapitalizmi, të cilin ne sot po e denoncojmë, shumicën prej nesh na lë të keq ushqyer, të rraskapitur nga puna, të vjedhur, të thyer e të vetmuar. Punëtorja e punëtori sot punojnë me orare të zgjatura, shtypen sistematikisht, ngacmohen e here edhe vriten në vend të punës”, tha protestuesi.

Protestës iu bashkua edhe 15-vjeçarja Esra Syla, e cila edhe pse nuk kishte lindur në Kosovë, akuzoi ish drejtuesit e institucioneve për degradimin e shtetit të Kosovës.

Ajo është shprehu se edhe pse mosha e saj nuk është ende për të protestuar, protesta të tilla është dashur të bëhet shumë më herët.

“Vlerësojë të gjithë juve këtu sot, vlerësojë edhe punën e palodhshme të punëtorëve, por kjo protestë është e duhur të organizohet shumë kohë më parë. Nuk duhet ta gjykojmë kryeministrin tonë, Albin Kurti për mos punën e tij, pse, sepse fajin e kanë ata që kanë qenë përpara në shtet si Hashim Thaçi e Isa Mustafa, faji iu takon atyre dhe jo neve, ata e vendosen shtetin deri në këtë pikë, ata e shteruan shtetin”, tha ajo.

Protestuesit shtuan se do të vazhdojnë të protestojnë deri në projektimin e një organizimi politik e ekonomik, ku punëtorët janë të lirë nga çdo forme e shtypjes. /kp/