Pandemia zbehë festën e Pashkëve në Evropë

Evropa Lindore “shpëtoi lehtë” nga pandemia e coronavirusit në vitin 2020, por fotografia ka ndryshuar në mënyrë dramatike me disa vende që përjetojnë infeksione dhe vdekje rekorde.

Tani ka një “luftë” për vaksinimin e popullsisë, por, siç shpjegojnë korrespondentët e BBC-së në të gjithë rajonin, shkalla e infeksionit po shkakton një pengesë të madhe.

Polonia – Sistemi shëndetësor i testuar deri në kufirin e tij

Polonia po lufton me numrin e lartë të infeksioneve të reja që nga fillimi i pandemisë – 60 herë më e lartë se në fillim të pandemisë në pranverën e vitit të kaluar – për shkak të variantit të shfrenuar të virusit në Mbretërinë e Bashkuar (Kent).

Në zonën më të prekur të Silesias, pacientët po transferohen në spitale më pak të ngarkuara në provincat fqinje. Qeveria tani po përpiqet të tërheqë mjekë nga jashtë, transmeton Telegrafi.

Polonia shmangu një numër të lartë të infeksioneve dhe vdekjeve kur pandemia filloi falë një bllokimi të rreptë, mbylljes së kufijve të saj dhe kufizimit të lëvizjes së njerëzve, madje edhe për stërvitje. Kjo nuk ishte e qëndrueshme dhe lëvizja dhe jeta ekonomike rifilluan.

Shkollat, dyqanet dhe bizneset janë mbyllur përsëri, por kishat në këtë vend thellësisht katolik mbeten të hapura për një numër të kufizuar adhuruesish për Pashkët. Polakëve u është lejuar të mbajnë traditën e tyre për të marrë shportat e tyre të thurura me vezë dhe sallam për t’u bekuar nga priftërinjtë.

Shumë këtu kanë qenë kritikë ndaj përdorimit të vaksinave, dhe qeveria u detyrua të kërkonte falje poshtëruese më 1 prill kur papritmas ndryshoi politikën e saj brenda natës dhe lejoi cilindo nga 40 deri në 60 vjeç të regjistrohej për një goditje. Kërkesa ishte aq e lartë sa sistemi u rrëzua.

Hungaria – Vdekjet kirurgjikale, por vaksinimi i shpejt

Hungaria tani ka një nga nivelet më të larta të vdekshmërisë në botë, me më shumë se 21 mijë vdekje të lidhura me coronavirus dhe një valë të tretë që merr qindra jetë çdo ditë.

E megjithatë shpejtësia e tij e vaksinimit është ndër më të lartat në Evropë. Më shumë se një në pesë hungarezë kanë pasur një dozë të parë.

Pra, çfarë po shkon keq?

Hungaria ka nivele të larta të kancerit dhe sëmundjeve të zemrës dhe një shkallë të lartë fataliteti mes njerëzve që kanë nevojë për ventilim. Megjithëse qeveria bleu 16 mijë ventilator të mahnitshëm verën e kaluar, nuk ka mjaft njerëz për t’i operuar ato për shkak të 25 për qind mungesë mjekësh dhe 30 për qind mungesë infermierësh, kryesisht për shkak të emigrimit. 5,500 mjekë të tjerë u larguan muajin e kaluar me radhë rreth reformës së pagave.

Foto e vaksinimit duket më e ndritshme. Kryeministri Viktor Orban luajti me sukses në blerjen e furnizimeve të Rusisë, Sputnik V dhe më pas vaksinat kineze, Sinopharm – duke lejuar Hungarinë të garonte përpara ndërsa shumë vende të Bashkimit Evropian u përballën me probleme me furnizimet e vaksinave.

Shumë hungarezë ishin skeptikë ndaj goditjes kineze, por e patën atë kur u ofruan. Dhe kur lindin doza rezervë të vaksinave, miqtë dhe të afërmit e infermierëve i kapin ato.

Ukraina – E mbyllur dhe me mungesë vaksinash

Rreth 400 njerëz aktualisht po vdesin çdo ditë në valën e dytë të Ukrainës dhe po del se është më vdekjeprurëse se e para.

Aspak nuk është e qartë se masat aktuale të bllokimit do të rrafshojnë kurbën dhe do të lehtësojnë presionin në rritje mbi spitalet.

Rregullat ndryshojnë në të gjithë Ukrainën, por në pjesën më të madhe të perëndimit dhe në kryeqytetin Kiev vetëm dyqanet që shesin “gjërat e domosdoshme” janë të hapura, shkollat janë të mbyllura dhe nga kjo javë aksesi në transportin publik do të jetë i kufizuar, transmeton Telegrafi.

Ndërkohë, përdorimi i vaksinave mbetet i bllokuar në ingranazhin e parë. Prokurimi ka qenë i ngadaltë dhe kur dozat kanë qenë në dispozicion, shpërndarja e vaksinimit ka qenë edhe më e ngadaltë.

Shifrat e fundit tregojnë se më shumë se një muaj pasi mbërritën vaksinat e para (Oxford-AstraZeneca nga India) më pak se 250 mijë njerëz kanë marrë një dozë të vetme dhe vetëm dy kanë bërë të dyja.

Me një popullsi prej më shumë se 40 milionë, kjo është një nga nivelet më të ulta të vaksinimit në Evropë.

Pengesat nuk janë thjesht logjistike. Skepticizmi i vaksinave mbetet i lartë me sondazhe që sugjerojnë se rreth 50 për qind e ukrainasve do të refuzonin të vaksinoheshin, edhe nëse do të ishte në dispozicion.

Sllovakia – Numrat në rënie, por ka rënë edhe kryeministri

Pandemia pretendoi kokën e kryeministrit javën e kaluar, pikërisht kur sllovakët kishin filluar të ndjenin shkatërrimet më të këqija të coronavirusit.

Igor Matoviq u tërhoq pas një marrëveshje të diskutueshme dhe sekrete, për të marrë dy milionë doza të vaksinës ruse, Sputnik V.

Ai ka një dobësi për lulëzimet retorike dhe kjo javë nuk ishte përjashtim. “Në prag të Pashkëve, të cilën ne e festojmë si një simbol të vuajtjes, sakrificës dhe faljes, unë kam vendosur të bëj këtë gjest falje ndaj atyre politikanëve që kërkonin të largohesha nga posti i Kryeministrit”, u tha ai gazetarëve.

Qeveria tani po ringjallet. Ministri i Financave, Eduard Heger ka marr përsipër udhëheqjen e qeverisë ndërsa Matoviq lëviz në vendin e tij të punës. Shumë nga ministrat që u larguan nga detyra për marrëveshjen e fshehtë të Sputnik me Moskën tani po kthehen.

Për javë të tëra, Sllovakia pa disa nga statistikat më të kthjellta të virusit në Evropë. Tani ky vend i vogël prej 5.5 milionë banorësh ka dhënë një pjesë më të lartë të popullsisë së tij (15 për qind) një dozë të parë të vaksinës sesa mesatarja e BE-së.

Pra, a ka përfunduar sakrifica e tij me krizën? Jo domosdoshmërisht, thonë kritikët e tij.

“Matoviq është pak si vetë virusi; ai ndryshon dhe kthehet, ndoshta në një formë edhe më të rrezikshme”, tha Matus Kostolny, kryeredaktor i gazetës Dennik N.

Sidoqoftë, ai dhe të tjerët bien dakord që Eduard Heger, një figurë më pak konfrontuese, do të ketë më shumë gjasa të dëgjojë ekspertët. “Kjo mund të ndihmojë,” tha Kostolny.

Çekia – Askush nuk mendon për familjet

Autoritetet çeke u janë lutur njerëzve të respektojnë kufizimet gjatë Pashkëve. Plani është që fëmijët të kthehen në shkollë brenda një jave, por ata thonë se kjo mund të rrezikohet nëse njerëzit përzihen tani në një numër të madh.

Lea Surovcova ka kaluar një vit duke raportuar për pandeminë për televizionin çek. Në nëntor, historia i erdhi asaj.

Herën e fundit kur ajo telefonoi gjyshin e saj 86-vjeçar, Franta, ai dukej me humor të mirë dhe shëndet të mirë. Dy ditë më vonë ai kishte vdekur.

“Të gjithë flasin për numrin e vdekjeve dhe infeksioneve, por askush nuk mendon për familjet”, tha ajo.

Ata numra tani po bien, ngadalë. Vendi nuk është më në kulmin e klasifikimeve evropiane. Por nuk është shumë mbrapa.

Lea ka shkrirë emrin e gjyshit të saj nga një prej 25 mijë kryqeve të bardha që janë shfaqur në Sheshin e Qytetit të Vjetër të Pragës. Pa turistë, sheshi tani është një memorial i improvizuar për të vdekurit.

Por edhe kryqet, të pikturuara me llak në kalldrëm, janë një akt politik, puna e një OJQ kritike ndaj kryeministrit, Andrej Babis dhe trajtimi i tij i pandemisë.

Babis pranon se ka pasur gabime, por tregon një optimist disa muaj përpara pasi përpjekja për vaksinim është rritur – dhe nëse njerëzit qëndrojnë në shtëpi. /Telegrafi/