Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se është gati të mbajë zgjedhje presidenciale brenda 90 ditësh nëse partnerët perëndimorë ndihmojnë në sigurimin e votimit, duke iu përgjigjur thirrjeve të homologut të tij amerikan Donald Trump që Ukraina të mbajë një votim pavarësisht ligjit ushtarak në fuqi.
Trump tha se e sheh këtë si një “kohë të rëndësishme” për Ukrainën që të mbajë zgjedhje, duke akuzuar Kievin për shtyrjen e qëllimshme të votimit.
“Ukraina po e përdorin luftën për të mos mbajtur zgjedhje”, tha Trump në një intervistë me Politico.
Zelensky u përgjigj shpejt, duke thënë “unë personalisht kam vullnetin dhe gatishmërinë për këtë”.
Sipas ligjeve ekzistuese, një votim nuk mund të zhvillohet ligjërisht nën gjendjen e jashtëzakonshme të vendosur për shkak të pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë pothuajse katër vjet më parë.
Tani, presidenti i Ukrainës u ka kërkuar ligjvënësve të hartojnë propozime legjislative që do të lejonin ndryshime në atë rregull.
Ndërsa ligjvënësit e Ukrainës po punojnë për zgjidhjen ligjore, Zelensky u kërkoi partnerëve perëndimorë të Ukrainës, përfshirë SHBA-në, të ndihmojnë në sigurimin e sigurisë së votimit.
“Po kërkoj tani, dhe po e deklaroj hapur, që SHBA-të të më ndihmojnë. Së bashku me partnerët tanë evropianë, ne mund të garantojmë sigurinë e nevojshme për të mbajtur zgjedhje. Nëse kjo ndodh, Ukraina do të jetë gati të zhvillojë zgjedhje brenda 60 deri në 90 ditëve të ardhshme”, deklaroi Zelensky.
A i besojnë ukrainasit Zelenskyt?
Në vitin 2019, Zelensky shënoi një fitore dërrmuese me mbi 73% të votave në raundin e dytë kundrejt 24% për ish-presidentin Petro Poroshenko.
Menjëherë pas kësaj, Ukraina mbajti zgjedhje të parakohshme parlamentare, partia e Zelenskyt fitoi shumicën e vendeve në Rada Verkhovna.
Rreth 80% e ukrainasve i besonin Zelenskyt në vitin 2019, me një paraqitje të fortë si në zgjedhjet presidenciale ashtu edhe në ato parlamentare të atij viti.
Ky numër ra në 37% në fillim të shkurtit 2022, përpara se të rikthehej në rekordin prej 90% kur Rusia filloi pushtimin e plotë të Ukrainës.
Pothuajse katër vjet më vonë, një sondazh i kryer nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë i Kievit (KIIS) në fillim të kësaj vjeshte tregoi se 60% e ukrainasve vazhdojnë ta mbështesin Zelenskyn.
Kush do të kandidonte dhe kush do të fitonte?
Sipas një sondazhi tjetër nga Info Sapiens të publikuar të martën, 20.3% e ukrainasve do të votonin për Zelenskyn në zgjedhjet e ardhshme presidenciale.
Edhe pse kjo përfaqëson një ndryshim rrënjësor nga 73% e votave në vitin 2019, Zelensky mbetet kandidati më i popullarizuar dhe do të fitonte zgjedhjet e ardhshme presidenciale, sipas këtij sondazhi.
Zgjedhja e dytë më e popullarizuar dhe i vetmi person që mund t’i afrohej këtij niveli mbështetjeje është ish-komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura, gjenerali Valerii Zaluzhnyi.
Tani ambasadori i Ukrainës në Mbretërinë e Bashkuar, Gjenerali Zaluzhnyi fitoi një reputacion të shkëlqyer kur Rusia nisi luftën e saj të gjithanshme kundër Ukrainës.
Zaluzhnyi ishte përgjegjës për mbrojtjen e Ukrainës, duke përfshirë betejën për Kievin në fillim të vitit 2022 dhe kundërsulmet pasuese deri në maj 2024.
Sipas sondazhit të fundit nga Info Sapiens, Zaluzhnyi renditet i dyti pas Zelenskyt me rreth 19% mbështetje.
Por gjenerali më i lartë i Ukrainës nuk planifikon të kandidojë së shpejti.
Mes thashethemeve dhe spekulimeve të vazhdueshme, Zaluzhnyi vuri në dukje në fillim të tetorit se nuk ka plane për të krijuar një parti politike dhe nuk mbështet mbajtjen e zgjedhjeve ndërsa lufta vazhdon.
Personi i tretë në listën e kandidatëve të mundshëm presidencialë është kreu i inteligjencës ushtarake të Ukrainës HUR, Kyrylo Budanov, megjithëse me pak mbi 5%.
Shefi i inteligjencës ukrainase nuk ka shprehur kurrë ndonjë ambicie politike dhe shihet gjerësisht si i pazëvendësueshëm në punën e tij aktuale, duke pasur parasysh operacionet e pashembullta të HUR-it në Ukrainë dhe jashtë vendit.
Ndryshe, popullariteti i figurave ushtarake si Zaluzhnyi dhe Budanov mund të lexohet si një shenjë e rëndësisë që votuesit ukrainas i kushtojnë mbrojtjes së vendit dhe strategjisë së ardhshme ushtarake në mes të luftës së Rusisë kundër Ukrainës.
A duan ukrainasit zgjedhje?
Sipas kushtetutës së Ukrainës, zgjedhjet e ardhshme janë të mundshme vetëm pas përfundimit të gjendjes së jashtëzakonshme, dhe shumica dërrmuese e ukrainasve nuk duan të nxitohen për të votuar para se të mbarojë lufta.
Vetëm 12% e ukrainasve besojnë se zgjedhjet duhet të zhvillohen në mes të pushtimit në shkallë të plotë.
Një numër më i madh i tyre, 22%, mbështesin zgjedhjet pas një armëpushimi me garanci sigurie, të cilat Ukraina nuk i ka marrë dhe nuk i janë premtuar ende.
Rreth 63% besojnë se zgjedhjet duhet të ndodhin vetëm pasi të mbarojë lufta, sipas anketës më të fundit nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev.
Zelensky tha se nuk do të kandidojë për rizgjedhje pasi të mbarojë lufta.
“Nëse e përfundojmë luftën me rusët, jam gati të mos kandidoj për një mandat të dytë sepse nuk është qëllimi im”, tha ai. /Telegrafi/
