Kosta Rika, një vend ku minierat e hapura janë të ndaluara, është bërë lider në nxjerrjen e metaleve të rënda si litiumi – jo nga toka, por nga bateritë e vjetra.
Fabrika e riciklimit Fortech, e cila u hap gati tri dekada më parë në Cartago, rreth 27 kilometra larg kryeqytetit San Jose, cilësohet si një “minierë urbane”.
Gjatë gjashtë vjetëve të fundit, ajo është fokusuar në nxjerrjen e litiumit prej baterive të rikarikueshme të përdorura nga telefonat celularë, laptopët, veturat elektrike dhe panelet diellore.
Dhe siç shkruan raporton France24, përcjell Telegrafi, bëhet fjalë për miliona bateri që hidhen çdo vit si mbeturina.
Edhe pse kutia e baterisë degradon gjatë një periudhe prej 100 vjetësh, metalet toksike brenda saj nuk degradojnë kurrë.
Fortech ka gjetur një “minierë ar” përmes nxjerrjes së metaleve nga bateritë, duke i siguruar në të njëjtën kohë planetit tonë një “litar shpëtimi”.
“Tani e dimë se nuk është diçka që duhet hedhur. Ne e dimë se është një burim që mund të ripërdoret”, ka thënë Guillermo Pereira, shefi i Fortech, transmeton Telegrafi.
“Është e rëndësishme të thyhen paradigmat”, shtoi 54-vjeçari Pereira, i cili me djalin e tij, Francisco shpiku një metodë të re për nxjerrjen e metaleve nga bateritë e harxhuara.
“Bota ka nevojë për një ekonomi që riciklon materialet e çmuara në vend që të prodhojë materiale të reja”, tha ai.
Ar i bardhë
Mihja e litiumit shpesh kryhet në kushte që janë të dëmshme për mjedisin, punëtorët dhe banorët vendas.
Por në Fortech, i gjithë litiumi vjen nga 1500 ton bateri të harxhuara që hidhen çdo vit në Kosta Rika, shpjegoi menaxheri i projektit, Francisco Pereira.
Bateritë e përdorura mblidhen në qendrat tregtare, dyqanet e elektronikës ose shitësit e veturave elektrike.
Litiumi është quajtur “ar i bardhë” ose “nafta e shekullit XXI” dhe vitet e fundit çmimi i tij ka shpërthyer në tregun botëror.
Në nëntor të vitit 2020, vlera e litiumit ishte 5,700 dollarë për ton ndërsa në shtator të vitit 2022, vlera e tij u rrit në 60,500 dollarë për ton për shkak të rritjes të prodhimit të veturave elektrike.
Megjithatë, impiantet e prodhimit të litiumit konsumojnë miliona litra ujë dhe mund të jenë të dëmshme për mjedisin.
Por kur litiumi nxirret nga bateritë e ricikluara, vetëm një e katërta e dioksidit të karbonit që ngroh planetin lirohet në krahasim me minierat e litiumit, pohon Henry Prado, kimist në Fortech.
Riciklimi e shpëton planetin nga ndotja mjedisore e shkaktuar nga “metoda e zakonshme e asgjësimit” të baterive të litiumit, të cilat zakonisht thjesht hidhen, shtoi Prado.
Sipas Shoqatës Amerikane Kimike, në botë riciklohen vetëm 5 për qind e të gjitha baterive litium-jon.
Pionierët
Në Fortech, bateritë e përdorura vendosen në një “rrip transportues” që i dërgon në grirëse.
Në këtë mënyrë, mbetjet shndërrohen në një përzierje kobalti, nikeli, mangani dhe litiumi, e njohur si “masa e zezë”.
Këto metale përbëjnë rreth 57 për qind të çdo baterie, ndërsa pjesa tjetër është bakër, alumin, plastikë dhe hekur, të cilat gjithashtu janë të riciklueshme.
Fortech nuk e posedon teknologjinë, që ndan metalet nga “masa e zezë” kështu që ata ua shesin këto produkte të pa ripërpunuara fabrikave në Evropë për të përfunduar më tutje procesin dhe të prodhojnë bateri.
Pavarësisht kësaj, Agjencia Gjermane e Zhvillimit (GIZ) pretendon se Fortech e ka kthyer Kosta Rikën në një “pionier të Amerikës Latine për vlerësimin e baterive të përdorura të litiumit”. /Telegrafi/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëNga Rubrika
1 Maji, Kurti thërret për solidaritet dhe organizim sindikal
Dita e punëtorëve, Tahiri: Sot nuk ka vend për festë – Qeveria mund të festoj dështimet
UBT ndan çmimin më të lartë institucional për Rektorin e Trakya Üniversitesi, Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu dhe bën hapjen e Teknoparkut Ndërkombëtar
N’BAU krejt i gjen me zbritje këtë javë!
Respekti dhe vlerësimi i punëtorëve refletojnë në suksesin e Emona Center
Fito udhëtim në çift me IP Petrol!
Relaksim në përjetësi, me “Holiday In 2” t’gjitha i ki
IPKO me pako ditore dhe javore 3G dhe 4G
Nafta, drejt rënies
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
UEFA zbulon lojtarin më të shpejtë për këtë edicion në Ligën e Kampionëve
Zyrtare: Bundesliga me pesë skuadra në Champions duke iu falënderuar Dortmundit
A di të ndalet ky Ronaldo? Çfarë goli me këmbën e majtë
Mohamed Salah thyen heshtjen në rrjetet sociale pas përplasjes që kishte me Jurgen Klopp
Të gjithë po pyesin për ritualin e Bellingham para çdo ndeshjeje – anglezi shpjegon përse e bën
Bajrami: Jam i gatshëm ta ndihmoj Kurtin në procesin e Asociacionit