Udhëheqësi polak zotohet të përdorë presidencën e BE-së për të përshpejtuar përpjekjet e Ukrainës për anëtarësim

Kryeministri polak Donald Tusk u zotua të mërkurën se do të përdorë presidencën e vendit të tij të Bashkimit Evropian, për të çuar përpara kërkesën e anëtarësimit të Ukrainës.

“Ne do të thyejmë ngecjen që kemi në këtë çështje”, u tha Tusk gazetarëve në Varshavë, teksa qëndronte përkrah presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky.

“Ne do të përshpejtojmë procesin e anëtarësimit”, shtoi Tusk, transmeton Telegrafi.

Polonia tani mban presidencën e radhës të Bashkimit Evropian, një bllok prej 27 anëtarësh të cilit Ukraina aspiron t’i bashkohet, dhe Varshava do të ketë ndikimin për ta vendosur çështjen lart në agjendë për gjysmën e vitit të ardhshëm.

Zelensky ishte në Poloni sot pasi të dy vendet arritën një marrëveshje për zhvarrosjen e viktimave polake të masakrave të epokës së Luftës së Dytë Botërore nga nacionalistët ukrainas, një burim i gjatë tensionesh mes tyre.

Vizita e Zelensky erdhi vetëm disa ditë pasi Tusk njoftoi përparimin në fillimin e zhvarrimeve.

Edhe pse Polonia ka qenë një nga mbështetësit më të fortë të Ukrainës që nga pushtimi i plotë i Rusisë gati tre vjet më parë, çështja e viktimave polake të shtrirë në varre masive në tokën ukrainase tetë dekada pasi u vranë brutalisht, ka lënë një hidhërim të ashpër mes shumë polakëve.

Tusk, në pushtet për më shumë se një vit, përballet me presionin e brendshëm për të treguar përparim në një çështje me rëndësi të vazhdueshme për shumë njerëz në Poloni.

Është veçanërisht e rëndësishme pasi kandidati i partisë së tij në zgjedhjet presidenciale, në maj pritet të përballet me një sfidë të fortë nga një kandidat i opozitës nacionaliste.

Një centrist pro-BE, Tusk ka punuar për disa kohë për të përqafuar një formë gjithëpërfshirëse të patriotizmit – pjesë e një përpjekjeje për të parandaluar konservatorët nacionalistë që të paraqesin veten si mbrojtësit kryesorë të interesave të vendit në Poloni.

Çështja daton në vitet 1943-44, kur Evropa ishte në luftë. Nacionalistët ukrainas masakruan rreth 100,000 polakë në Volhynia dhe rajone të tjera që ishin atëherë në Poloninë lindore, atëherë nën pushtimin nazist gjerman dhe që tani janë pjesë e Ukrainës.

Fshatra të tëra u dogjën dhe banorët e tyre u vranë nga nacionalistët dhe mbështetësit e tyre, që kërkonin të krijonin një shtet të pavarur të Ukrainës.

Polonia i konsideron ngjarjet një gjenocid dhe i ka kërkuar Ukrainës që t’i lejojë të zhvarrosin viktimat për t’u bërë varrosjet e duhura. Rreth 15,000 ukrainas u vranë si hakmarrje.

Çështja është e ndjeshme për Ukrainën, sepse disa nga nacionalistët ukrainas të epokës së Luftës së Dytë Botërore sot konsiderohen si heronj kombëtarë për shkak të luftës së tyre për shtetësinë e Ukrainës.

Ukraina përballet me presionin e saj për të vepruar sepse i duhet të ruajë mbështetjen polake, ndërsa lufton një luftë që është zvarritur për gati tre vjet.

“Më në fund një përparim. Ekziston një vendim për zhvarrosjet e para të viktimave polake të UPA-së”, postoi Tusk në X të premten, duke iu referuar ushtrisë kryengritëse të Ukrainës.

“Falënderoj ministrat e Kulturës të Polonisë dhe Ukrainës për bashkëpunimin e tyre të mirë. Ne jemi në pritje të vendimeve të mëtejshme”, shtoi ai.

Një organizatë joqeveritare, Fondacioni për Liri dhe Demokraci, tha të hënën se do të fillonte punën e zhvarrimit të viktimave në Ukrainë në prill.

Në maj 2023, kryetari i parlamentit të Ukrainës ofroi fjalë pajtimi në parlamentin polak.

“Jeta e njeriut ka vlerë të barabartë, pavarësisht nga kombësia, raca, gjinia apo feja”, u tha Ruslan Stefanchuk ligjvënësve polakë në atë kohë.

“Me këtë vetëdije ne do të bashkëpunojmë me ju, të dashur miq polakë, dhe do ta pranojmë të vërtetën, pavarësisht se sa e pakompromis mund të jetë ajo”, shtoi ai. /Telegrafi/