Gjeologët kanë dalë me një tezë të re se shuarja më e madhe masive e specieve në Tokë u shkaktua nga pulset e forta të magmës që bënë që në atmosferë të lëshohen nivelet vdekjeprurëse të gazeve serë.
Në një artikull në revistën shkencore Nature Communications, një grup shkencëtarësh sugjeron se shpërthimi i fuqishëm vullkanik, 252 milion vjet më parë, ka shkatërruar më shumë që 95 për qind të specieve detare dhe 70 për qind të specieve tokësore.
Fundi i periudhës permiane përkon me ndryshimet e shpejta, d.m.th. shfaqjen e aktivitetit vullkanik në Sibiri.
Në rajonin e njohur si kurthi siberian, sasi të mëdha të magmës kanë të qarkulluar nëpër Tokë. Në vend se të shpërthejnë në sipërfaqe, ato u shpërndanë nëpër kore të Tokës, duke krijuar një rrjet të gjerë të shkëmbinjve që shtrihen në më shumë se një milion kilometra katrorë. Magma pastaj është ngurtësuar në mes të shtresave të vjetra të shkëmbinjve sedimentarë, në formacionet gjeologjike të njohura si “pragjet”.
Ngrohja ekstreme nga këto “pragje” ka çuar në ndryshim të përbërjes së strukturës së shkëmbinjve të pasur me karbon. Gjurmë kimike të shkëmbinjve të lashtë tregojnë se në periudhën e zhdukjes masive, temperaturat janë rritur me 8-10 gradë. Supozohet se lava në rrugën e saj ka djegur sasi të mëdha të qymyrit, të karbonateve dhe shkëmbinjve, dhe se për këtë arsye atmosfera ka dërguar sasi të mëdha të gazeve serë, të tilla si metani, dioksidi i karbonit dhe dioksidi i squfurit, që kanë shkaktuar fundin e periudhës gjeologjike të Permës, transmeton Telegrafi.
Michael Benton, profesor i paleontologjisë së kurrizorëve në Universitetin e Bristolit, ka thënë: “Kjo punë është e rëndësishme për shkak të përputhjes së fazës së shpërthimit vullkanik me zhdukjen e specieve”.
“Kurthet siberiane shpërthyen për një milion vjet ose më shumë, por kulmi i zhdukjes ka ndodhur në 50 mijë vite ose më pak. Kjo përkon me episodin e dizajnit të ‘pragjeve’, kur magma ka hyrë në shtresat më të vjetra të shkëmbinjve sedimentarë, rreth vendit të shpërthimit. Është shumë e rëndësishme që kjo përkon me nivelin maksimal të prodhimit të dioksidit të karbonit, që çoi në ngrohjen ekstreme globale”, shtoi Benton.
Zakonisht, për zhdukje masive fajësohen shpërthimet vullkanike, por këto studime kanë vërtetuar se shpërthimet e lavës në sipërfaqen e Tokës ndodhën më herët për të mundur për t’i ditur shkaqet.
Kurthet siberiane të Rusisë, për këtë hulumtim i ka studiuar Seth Burgess – gjeolog në agjencinë shtetërore USS Geological Survey; Samuel Bowring – profesor i gjeologjisë në MIT; dhe James Muirhead – bashkëpunëtor hulumtues në Departamentin e Shkencave për Tokën. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëTrump paralajmëron 'pushtimin' e Grenlandës, vjen reagimi i kryeministrit të ishullit
Si arriti Elon Musk të bëhet njeriu më i pasur në botë?
Zjarret në Kaliforni, Blerim Gjoci: Na erdhi urdhri për evakuim, u bëmë bashkë një grup shqiptarësh
Pse zjarret në Kaliforni janë përhapur kaq shpejt?
Shpërndahet në masë të madhe videoja e Joe Rogan, që një vit më parë kishte parashikuar zjarrin që mund të shpërthej në Los Anxhelos
Anija kozmike kap fotografi mahnitëse të planetit më të vogël të sistemit tonë diellor
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Atletet e famshme Reebook vijnë me zbritje t’hatashme
Kreativiteti i fëmijëve tuaj fillon me këtë tabelë të zezë nga Vitorja – Përfitoni 20% zbritje ekskluzive
Më të lexuarat
Elon Musk nuk është fans i Liverpoolit, por i rivalit të tyre më të madh në Ligën Premier
Trump paralajmëron 'pushtimin' e Grenlandës, vjen reagimi i kryeministrit të ishullit
Zarf i zi në Big Brother VIP Albania 4
Përmasa gjigante: Granit Xhaka në mbështetje të Gjestit
FSK-ja shkoi në veri të vendit për një varrim, Maqedonci u zotua te KFOR-i se nuk kishte provokim
Rina publikon fotografi krah Feros: Akoma s’ka konkurrencë, 2025