Ruajtja e ekosistemit ujor: BE-ja synon ta ndryshojë sistemin e kontrollit në sektorin e peshkimit

Bashkimi Europian tashme ka vendosur të ndryshojë r, i cili eshte i përfshirë në valën e rinovimit të Marrëveshjes së Gjelbër.

Këshilli Evropian, Komisioni edhe Parlamenti janë duke punuar për një grup të ri mjetesh për të verifikuar pajtueshmërinë nga anijet e peshkimit. Secili nga keto institucione ka miratuar tekstin e tij për rishikimin e sistemit të kontrollit, i cili siguron zbatimin e Politikës së Përbashkët të Peshkimit (CFP), trilogjet kanë filluar që nga shtatori i kaluar dhe pritet të përfundojnë pasi të arrihet një marrëveshje për një tekst të përbashkët.

Një nga pikat kryesore lidhet  me rregullin e detyrimit të uljes, i cili është funksional që nga viti 2015, por, me sa duket një nga më të vështirat për t’u zbatuar. Në vitin 2019, rreth 230,000 tonë mbetje u raportuan në Bashkimin Evropian. Detyrimi, duke u kërkuar anijeve të kthejnë gjithçka kapin në port, synon t’i japë fund praktikës së dëmshme për mjedisin dhe të kushtueshme nga pikëpamja ekonomike, e cila konsiston në hedhjen e peshqve të tregtueshëm.  “Mbetjet”, në fakt, nuk janë gjë tjetër veçse peshq të ngordhur të hedhur në det, sepse nuk janë speciet e synuara të anijes specifike, janë shumë të vegjël ose e tejkalojnë kuotën e kapjes së anijes.

Per kete arsye Bashkimi Evropian po studion mënyra të reja për ta bërë më efektiv kontrollin e detyrimeve të peshkimit. Duke u bazuar në qëndrimet negociuese të Këshillit, Komisionit dhe Parlamentit të BE-së, kamerat në bord duket se janë të destinuara të bëhen të detyrueshme, por për cilat anije dhe në çfarë shkalle ende nuk është vendosur. Ndërsa Komisioni Evropian dëshiron të kontrollojë kryesisht ato anije me një rrezik të veçantë të kapjeve anësore të padëshiruara dhe hedhjeve të paligjshme, Këshilli dhe Parlamenti Evropian e shohin madhësinë e anijeve kapëse si kriterin kryesor.

Megjithatë, sipas hulumtimit të ri të WWF, shkaku kryesor i hedhjes së paligjshme të peshkut në ujërat e BE-së është pajisja e peshkimit dhe jo madhësia e anijes.  Për WWF, 92% e hedhjeve të peshkimit të regjistruara në Bashkimin Evropian vijnë nga “trawling në fund” që gërvisht fundin e detit dhe gëlltit gjithçka në rrugën e tij.

Prandaj, duke u përqendruar në madhësinë e anijeve dhe jo në llojin e mjeteve të peshkimit, BE-ja mund t’i kushtojë vëmendje objektivit të gabuar, duke e lënë kontrollin e peshkimit kryesisht joefektiv ndaj aktiviteteve të paligjshme.

Friend of the Sea, një standard lider certifikimi për produktet dhe shërbimet që respektojnë dhe mbrojnë mjedisin detar, tashmë e ka trajtuar problemin dhe ka zbatuar një zgjidhje të mundshme.  Friend of the Sea, në fakt, është bërë një nga certifikatat e para të qëndrueshmërisë që nuk kufizohet vetëm në inspektimet vjetore në terren, por përdor një platformë të bazuar në teknologjinë satelitore për të monitoruar 24 orë në ditë më shumë se 2000 varkat e peshkimit të certifikuara në ujërat e të gjithë botës, Programi i Monitorimit Satelitor.

Nëpërmjet satelitëve, anijet dhe aktivitetet e peshkimit monitorohen me orar të plotë, çdo ditë të vitit, nga konsulentët shkencorë të Mikut të Detit, duke ju lejuar të verifikoni respektimin e rregulloreve në lidhje me sezonin e peshkimit, zonat e peshkimit të autorizuara për transport në deti, zbarkimi dhe përgjegjësia sociale.

Programi i monitorimit satelitor të Friend of the Sea (SMP) përmirëson një sistem monitorimi për të mbrojtur oqeanet nga peshkimi i paqëndrueshëm që tashmë përfshin vendosjen e kamerave me qark të mbyllur në bord (CCTV), dronëve dhe auditimeve të paparalajmëruara.

Qëllimi  është të sigurohet që të gjitha anijet tregtare të miratuara nga Friend of the Sea të kenë në bord CCTV deri në fund të vitit 2023 për të lejuar verifikimin e pajtueshmërisë me rregullat.  Për më tepër, disa nga varkat e Mikut të Detit kanë instaluar tashmë programin specifik “Dolphin Safe” në kamerat e tyre CCTV, i cili ju lejon të kontrolloni njëzet e katër orë në ditë që aktivitetet e peshkimit kryhen në mbrojtjen e delfinëve, pa asnjë kafshë te plagosur ose vrarë.

Këto teknologji të reja do të eliminojnë rrezikun e mospërputhjes me rregullat e qëndrueshmërisë dhe do të sigurojnë më tej konsumatorët për besueshmërinë e produkteve të certifikuara nga Friend of the Sea.

Artikull i shkruar nga Redona Maliqi