Botë Nga Bota Azia

Çfarë do të thotë vrasja e Haniyeh për armëpushimin në Gazë?

Para 3 muajve

Tashmë po zbardhen detaje të reja se si u vra Ismail Haniyeh. Të dhënat e para sugjerojnë se ai dhe truproja vdiqën kur një raketë goditi shtëpinë ku ai po qëndronte në Teheran.

E gjithë vëmendja tashmë në mënyrë natyrale është kah Izraeli, i cili u zotua se do të ndëshkojë të gjithë liderët e Hamasit pas sulmeve brutale të 7 tetorit, në të cilat u vranë rreth 1200 izraelitë dhe të huaj.

Izraeli zakonisht nuk komenton operacionet jashtë vendit, por ky sulm mund të ketë ndjekur të njëjtin model si një operacion izraelit që synoi mbrojtjen ajrore iraniane rreth objektit bërthamor në Natanz më 19 prill.

Aeroplanët izraelitë besohet se kanë lëshuar raketa nga jashtë hapësirës ajrore iraniane, raporton bbc.

Por, ndërsa detajet e sulmit dalin ngadalë, pasojat politike po vijnë gjithashtu në fokus, transmeton Telegrafi.

Më e dukshme është dëmtimi i mundshëm i përpjekjeve të brishta për të negociuar një armëpushim në Gaza.

Ismail Haniyeh mund të mos ketë qenë përgjegjës për ngjarjet e përditshme në terren në Gaza – kjo është fusha e komandantit ushtarak Yahya Sinwar – por, si udhëheqës i Hamasit në mërgim ai ishte një bashkëbisedues kritik në negociatat e ndërmjetësuara nga Katari, SHBA-ja dhe Egjipti.

Zyrtarët amerikanë kishin sugjeruar kohët e fundit se negociatat e armëpushimit mund të kenë sukses së shpejti, megjithëse një takim në Romë fundjavën e kaluar nuk rezultoi me përparim.

Por, tash është jashtëzakonisht e vështirë të shihet se si mund të arrihet ndonjë përparim pas vrasjes së Ismail Haniyeh.

Pse tani?

E gjithë kjo ngre pyetjen: Nëse ky ishte, siç supozojnë të gjithë, një operacion izraelit, pse tani u krye?

Përtej dëshirës për t’u hakmarrë ndaj kujtdo që lidhet me Hamasin, çfarë shpresonte të arrinte Izraeli?

Ministria e Jashtme e Turqisë ka përmbledhur tashmë reagimin e mundshëm të shumë njerëzve në rajon.

“Është zbuluar edhe një herë se qeveria e [kryeministrit izraelit Benjamin] Netanyahu nuk ka ndërmend të arrijë paqen”, thuhet në një deklaratë.

Në Ramallah, selinë e Autoritetit Palestinez, lajmi për vdekjen e 62-vjeçarit është pritur me shqetësim.

“Po hap derën e ferrit”, tha për BBC-në, Sabri Saidam, zëvendëssekretari i përgjithshëm i Komitetit Qendror të partisë në pushtet, Fatah.

Saidam tha se ka ndjenja të përizera – tronditje dhe zemërim.

“Izraeli nuk po synonte vetëm jetën e Ismail Haniyeh”, tha ai dhe shtoi se “por, edhe jetën e çdo njeriu në rajon. Izraeli ka vrarë të gjitha shpresat dhe aspiratat për një fund të armiqësive”.

Fatah dhe Hamasi kanë qenë prej kohësh rivalë, ndonjëherë rivalë të përgjakshëm. Por, Saidam hodhi poshtë me forcë sugjerimin se Fatah mund të përfitonte nga vdekja e liderit të Hamasit.

“Në politikën palestineze kurrë nuk ka ekzistuar ndjenja se mund të udhëheqësh pas eliminimit të kundërshtarëve”, tha ai dhe shtoi se “nëse ka ndonjë gjë, kjo krijon më shumë pakënaqësi dhe më shumë fërkime”.

Një protestë është thirrur në Ramallah dhe në të gjithë Bregun Perëndimor.

Dyqanet janë mbyllur dhe po mbahet një marsh proteste që mund të jetë një moment i vështirë për Autoritetin Palestinez në Ramallah.

Sondazhi më i fundit i opinionit tregoi se Ismael Haniyeh ishte dukshëm më popullor se presidenti i moshuar palestinez, Mahmud Abbas.

Koha e vrasjes së Haniyeh sugjeron se kjo ishte një pjesë më e gjerë e hakmarrjes së Izraelit për sulmin me raketë të Hezbollahut që vrau 12 fëmijë dhe të rinj druze në Lartësitë e Golanit të pushtuara nga Izraeli të shtunën – hakmarrje që përfshinte vrasjen e një komandanti të lartë të Hezbollahut në Bejrut.

Izraeli kishte paralajmëruar se përgjigja do të jetë e ashpër.

Zyrtarët izraelitë theksojnë rregullisht se Irani është lidhja e të ashtuquajturit “harku i rezistencës” në Lindjen e Mesme, i cili përfshin Hezbollahun në Liban, Hamasin në Gaza dhe Bregun Perëndimor dhe Houthit në Jemen.

Pasi i dha një goditje Hezbollahut në Bejrut (dhe së fundmi Houthi-ve në Hodeidah), vrasja e liderit të Hamasit në Iran dërgon një mesazh rrëqethës për grupet militante dhe mbështetësit e tyre iranianë: Izraeli mund dhe do të vijë pas jush, kudo që të jeni. /Telegrafi/