Botë Nga Bota

Berati, dhëndri i Erdoganit dhe kriza ekonomike e Turqisë: Të dy burrat “ose do të drejtojnë anijen, ose do të fundosen bashkë me të”!

Para 6 vitesh

Këshilltar për më shumë se një dekadë dhe tani personi i dytë më i fuqishëm i Turqisë, rritja e Berat Albayrak nëpërmjet radhëve është bërë një nga temat më prezente dhe kontradiktore të historisë së Turqisë kohëve të fundit.

Biznesmeni 40 vjeçar, i cili do t’u drejtohet investitorëve të huaj në lidhje me krizën e lirës të enjten, i detyrohet për pozitën e tij, vjehrrit të tij, presidentit turk, Rexhep Tajip Erdoganit, i cili i ka dhënë atij fuqi gjithëpërfshirëse në jetën publike turke, veçanërisht në pesë vitet e fundit.

Besimi i patundur që Erdogan ka vendosur në burrin e vajzës së tij, Esra, arriti kulmin në emërimin e tij si ministër i Financave në qershor, një rol që e la Albayrakun si kujdestar të një krize të rëndë kombëtare.

Ndërkohë që monedha e Turqisë është e dobët, shtrohet pyetja nëse vendi do të mund të tërheqë ekonominë e saj nga “buzë greminës”.

Dhe për këtë, siç shkruan The Guardian, përcjell Telegrafi, të dy këta burra mbajnë një barrë që shumë besojnë se nuk janë në gjendje ta bartin.

Albayrak është për Erdoganin ai që Jared Kushner është për Trumpin. Të dy presidentët e shohin veten si të fortë, besimi i të cilëve është më i vendosur në familje. Erdogan, sikurse edhe Trump, ka investuar trashëgiminë e tij në dhëndrin e tij.

Që nga një referendum vitin e kaluar që i dha Erdoganit kompetenca ekskluzive ekzekutive dhe një fitore zgjedhore në qershor që i dha atij një mandat për zbatimin e tyre, ai dhe Albayrak janë bërë edhe më të fuqishëm.

Dhe dyshja tani drejtojnë në mënyrë efektive vendin.

Parlamenti turk vulos vullnetin e presidentit dhe ministrat e tij shërbejnë si një gjykatë de facto mbretërore.

Gjithashtu, siç shkruan TheGuardian, përcjell Telegrafi, mediat turke janë zbutur dhe politikat e tyre janë nënshtruar.

Duke folur të vërtetën ndaj pushtetit, kjo sjell rreziqe në rritje në Turqinë e Erdoganit.

Albayrak ka qëndruar për një kohë të gjatë me kundërshtimin e Erdoganit për mospajtimin dhe mosbesimin ndaj perëndimit.

Aleatët e tij thonë se ai ka folur për orientimin e ekonomisë së Turqisë larg nga SHBA dhe Evropa dhe në drejtim të Azisë dhe vendeve në zhvillim.

Albayrak përfundoi masterin e financave në New York’s Pace University, para se të përfundonte një doktoraturë në Turqi.

Në vitin 2006, dy vjet pas martesës së tij, ai u emërua shefi ekzekutiv i konglomeratit energjetik dhe medias Çalık, një rol që hapi lidhje në të gjithë rajonin.

Në vitin 2015, Albayrak u emërua ministër i energjisë – po atë vit që ai u bë deputet.

Më vonë atë vit ai kishte filluar të konsolidonte pushtetin politik, duke u zhvendosur nga një nga biznesmenët më me ndikim, në një figurë në zemër të bazës së pushtetit – dhe pa dyshim i lidhur me vjehrrin e tij.

Ai shfaqi një “vullnet” të pamëshirshëm, duke eliminuar rivalët e perceptuar brenda partisë qeverisëse AKP, të tillë si kryeministri i atëhershëm i Turqisë, Ahmet Davutollu, dhe kushdo që e perceptonte të jetë jobesnik ndaj Erdoganit.

Në vitet që pasuan, Albayrak u bë “i frikësuar dhe i frikshëm”, duke vepruar si zbatues i Erdoganit, ndërsa në të njëjtën kohë grumbullonte pushtet që e bënte pothuajse të paprekshëm – për sa kohë që udhëheqësi aktual i Turqisë mbetet në pushtet.

Marrëdhënia e dyshes është rritur aq afër saqë besimi i Erdoganit është përshkruar nga ata që e njohin dinamikën e dy palëve si pothuajse e pakushtëzuar.

Para krizës ekonomike, shkalla e së cilës u shfaq vetëm javën e kaluar, nuk kishte asgjë në horizontin politik që mendohej se do ta provonte këtë.

Tani, megjithatë, Albayrak përballet me një test ndryshe nga çdo tjetër.

Tani për tani, Erdogani mbetet sfidues, duke refuzuar të pranojë shkallën e një problemi që ka alarmuar tregjet rajonale dhe ekonomistët brenda dhe jashtë vendit.

E Albayrak duket i angazhuar ndaj këmbënguljes së Erdoganit për normat e ulëta të interesit.

Fati i tij në thelb është i lidhur me patronin e tij – ai nuk ka hapësirë për të ndjekur një kurs tjetër. Të dy burrat “ose do të drejtojnë anijen, ose do të fundosen bashkë me të”. /Telegrafi/