Botë Shkencë

Teleskopi hapësinor James Webb, nga zbulimi i ujit në ekzoplanetin WASP 96 b – e deri të ylli që po vdes dhe grupi i galaktikave

Para 3 vitesh

Ishte pikërisht presidenti amerikan Joe Biden që i pari njoftoi mbrëmë opinionin për të arriturat e Agjencisë Hapësinore Amerikane e njohur si NASA, kur publikoi imazhin e parë të shkrepur nga teleskopi hapësinor James Webb, kostoja e të cilit për t’u ndërtuar kushtoi 10 miliardë dollarë, dhe janë dashur mbi 10 vite punë dhe përkushtim që të realizohet ky projekt.

Ndërkaq sot NASA gjatë tërë ditës ka vazhduar me publikimin e imazheve nga James Webb, që po konsiderohet si teleskopi hapësinor që ndryshoi rrjedhën e historisë mbi atë se sa kemi qenë të informuar deri më sot për hapësirën, transmeton Telegrafi.

Botës iu prezantuan imazhet mbresëlënëse të një “çerdheje yjore” një ylli që po vdes dhe të mbuluar nga pluhuri, si dhe “vallen kozmike” midis një grupi galaktikash. Ky prezantim i sotëm nga punonjësit e NASA-s, po cilësohet si “agim i një epoke të re në astronomi”.

James Webb është një teleskop hapësinor që zëvendësoi teleskopin tjetër Hubble që për dekada të tëra u përdor nga NASA për hulumtime të shumta.

Falë rrezeve infra të kuqe, aftësia e teleskopit Webb nënkuptojnë se mund të “shikoj prapa në kohë” 100 apo 200 milionë vite më parë – duke na rikthyer në kohën e Big Bangut, ku për herë të parë shihen në mënyrë shumë të qartë duke shndritur yjet në Univers, që janë mbi 13.5 miliardë vite të vjetër.

Imazhet e para të mjegullnajave, një ekzoplanetë dhe grupime galaktikash, e bën botën shkencore të festojë sot dhe të përshëndetin këtë ditë të madhe për njerëzimin.

Astronauti britanik Tim Peak që i kaloi gjashtë muaj në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor në vitin 2016, shkroi në Twitter se është befasuar.

E ndër zbulimet më të mëdha që janë prezantuar sot nga NASA, është se shkencëtarët përmes këtij teleskopi kanë “parë shenja uji” në atmosferën e një ekzoplaneti që është mbi 1.000 vite dritë larg nga Toka.

Webb regjistroi retë dhe mjegullën në atmosferën që e rrethon WASP-96 b, një planet gjigant i nxehtë dhe i fryrë me gaz që rrotullohet rreth një ylli të largët i ngjashëm me diellin. Kjo është analiza e parë e spektrit të atmosferës së një ekzoplaneti.

WASP-96 b është sa gjysma e masës së Jupiterit dhe zbulimi i tij ishte bërë publik qysh në vitin 2014, por asokohe nuk kishte informacione të mjaftueshme, ndërsa tani me Webbb gjërat kanë ndryshuar për të mirë ku është dhënë një pasqyrë më e detajuar.

Të hënën, presidenti i Shteteve të Bashkuara, prezantoi imazhin e parë nga Webbi që tregonte një grup galaktikash që janë 4 miliardë vite dritë larg Tokës.

Ky imazh siguroi një pamje më të thellë dhe më të qartë falë rrezeve infra të kuqe sa i përket universit të largët, duke kapur grupin galaktik SMACS 0723, që duket se ishte shfaqur për herë të parë 4.6 miliardë vite më parë.

Biden e quajti atë “moment historik për shkencën dhe teknologjinë, për astronominë dhe eksplorimin e hapësirës dhe gjithë njerëzimit”. /Telegrafi/