Sulmi në Banjskë, dialogu Kosovë – Serbi, bashkëpunimi ekonomik e mbështetja për FSK-në, intervistë me Ambasadorin britanik Hargreaves

Në një intervistë ekskluzive për Telegrafin, Ambasadori i ri i Britanisë së Madhe në Kosovë, Jonathan Hargreaves ka folur për herë të parë në një për mediat në Kosovë pas ardhjes së tij.

Diplomati britanik ka treguar për mikëpritjen që ai e ka gjetur në Kosovë e për relacionin e dy shteteve në shumë fusha.

Ambasadori britanik ka thënë se siguria e dialogu janë dy temat kryesore që Britania do të fokusohet.

“Banjska nuk e ndryshon rolin tonë dhe as mbështetjen tonë, pasi ka të bëjë me dialogun Kosovë-Serbi”, ka thënë ai mes tjerash.

Ambasadori Hargreaves ka folur edhe për temat ekonomike dhe potencialin që mund të kenë dy vendet.

Intervista e plotë:

Telegrafi: z. Ambsadador Hargreaves, së fundi jeni akredituar në Kosovë – si po ndiheni pas takimeve të para zyrtare?

Hargreaves: Unë kam qenë i befasuar nga mikpritja bujare nga të gjithë ata që kam takuar. Pothuajse pa përjashtim njerëzit kanë komentuar marrëdhëniet shumë të veçanta mes Kosovës dhe Britanisë së Madhe. Të jesh ambasador britanik këtu është një rol unik – ndoshta puna më e mirë në botë! Jam i privilegjuar që mund të ndërtoj punën e paraardhësve të mi, si dhe të gjithë kolegëve kosovarë dhe britanikë që kanë punuar për Mbretërinë e Bashkuar këtu dhe kanë mbështetur Kosovën gjatë 25 viteve të fundit. Këtë vit po mendojmë veçanërisht për oficerët ushtarakë të Mbretërisë së Bashkuar, të cilët kanë luajtur një rol kaq të rëndësishëm, qoftë në KFOR, qoftë duke mbështetur zhvillimin e FSK-së – përfshirë edhe ata që humbën jetën tragjikisht.

Ende e mbaj mend herën e parë kur isha këtu në vitin 2001. Shumë njerëz ishin në traumë të thellë dhe kishte shumë pasiguri për të ardhmen e Kosovës. Kjo përvojë më ka dhënë pak perspektivë se sa arritje ka qenë me të vërtetë pavarësia dhe shtet-ndërtimi që atëherë. Zhvillimi i shpejtë i institucioneve dhe kulturës demokratike, i institucioneve të shërbimit publik dhe të sigurisë, është thellësisht frymëzues. Megjithatë, shumë ngjarje përkujtimore këtë vit të ngjarjeve të tmerrshme në 1999 më kanë sjellë në shtëpi thellësinë e plagëve që kaq shumë njerëz fatkeqësisht ende i mbajnë.

Është e qartë për mua se miqësia e veçantë mes vendeve tona është shumë në interesin tonë të përbashkët. Mbretëria e Bashkuar dhe Kosova ndajnë kaq shumë objektiva, nga siguria dhe stabiliteti në rajon tek lufta kundër krimit të organizuar, nxitja e integrimit ekonomik dhe mundësive, mbrojtja e demokracisë dhe e të drejtave të njeriut dhe rezistenca ndaj ndikimit të Rusisë.

Dhe ndërsa më thonë rregullisht se sa i rëndësishëm ka qenë roli i Mbretërisë së Bashkuar në vitin 1999 dhe që atëherë, unë jam gjithashtu me energji dhe i emocionuar duke menduar për bashkëpunimin që do të vijë në të gjitha fushat e ndryshme. Tashmë po kënaqem duke parë pjesë të ndryshme të Kosovës dhe duke dëgjuar nga një gamë e gjerë njerëzish nga i gjithë vendi dhe shpresoj se mund t’i ndihmoj bashkatdhetarët e mi në Mbretërinë e Bashkuar të kuptojnë më shumë për bukurinë, talentin dhe potencialin e Kosovës.

Telegrafi: Britania e Madhe është e përfshirë në dialogun Kosovë-Serbi por dhe në aspektin e sigurisë në Kosovë, si i shihni këto dy aspekte për paqe dhe siguri?

Hargreaves: Siç tha Lord Cameron kur e vizitoi në janar Kosovën, Britania e Madhe mbështet pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës dhe ne do të vazhdojmë ta mbrojmë atë. Si pjesë e kësaj ne mbështesim plotësisht dialogun e lehtësuar nga BE-ja si rruga më e mirë për ta siguruar këtë. Ne presim që të dyja palët të zbatojnë me mirëbesim angazhimet detyruese që kanë marrë, diçka që unë e di se do të duhet guxim dhe vizion për ta bërë.

Lord Cameron ishte gjithashtu shumë i qartë se mbështetja e sigurisë mbetet themeli i marrëdhënies sonë. Ne jemi absolutisht të përkushtuar ndaj KFOR-it dhe për të siguruar që ai të ketë aftësitë e nevojshme për të përmbushur mandatin e tij. Jam krenar që Britania e Madhe ishte në gjendje të dërgonte 600 ushtarë nga Forca Rezervë Strategjike e KFOR-it kaq shpejt pasi që u plotësua kërkesa. Mbështetja jonë afatgjatë për FSK-në do të vazhdojë.

Por, tashmë është e qartë për mua se siguria dhe stabiliteti i vërtetë afatgjatë mund të garantohen vetëm përmes bashkëjetesës paqësore me fqinjët dhe duke përmbushur vizionin krenar të Kosovës për të qenë një shoqëri vërtet multietnike, shumë fetare, pluraliste e evropiane. Ka pasur edhe hapa pozitivë në muajt e fundit, për shembull njohja e diplomës së shkollës së mesme, e cila do të hapë shumë vende pune në qeveri për komunitetet pakicë, si dhe zbatimi i rëndësishëm i vendimit të Gjykatës Kushtetuese për tokën e Manastirit të Deçanit.

Në vazhdim, dua të punoj ngushtë me qeverinë dhe shoqërinë civile për të ndërtuar besimin se veprimet që prekin pakicat në Kosovë konsiderohen dhe koordinohen me kujdes, duke u dhënë kohë komuniteteve për t’u përshtatur.

Telegrafi: Cili do të jetë roli juaj dhe Britanisë së Madhe në dialogun Kosovë – Serbi pas sulmit në Banjskë?

Hargreaves: Banjska nuk e ndryshon rolin tonë dhe as mbështetjen tonë, pasi ka të bëjë me dialogun Kosovë-Serbi. Por ky sulm tronditës, të cilit Policia e Kosovës iu përgjigj në mënyrë përgjegjëse tregon qartë se pse mbështetja jonë në siguri është e rëndësishme. Ne vazhdojmë të bëjmë presion për përgjegjësi të plotë për këtë sulm, diçka që nuk e kemi parë ende.

Ndërsa nuk ka asnjë justifikim për dhunën, ne e dimë nga përvoja jonë në Mbretëri të Bashkuar  se ankesat reale dhe ato të perceptuara duhet të adresohen për të siguruar paqen. Ne do të vazhdojmë të ndihmojmë ku të mundemi për të siguruar që serbët e Kosovës – dhe të gjitha komunitetet jo-shumicë të Kosovës,  të ndihen të sigurt, që ata të kenë një të ardhme në një Kosovë multietnike dhe që të kenë pushtet qendror dhe lokal që u përgjigjen nevojave të tyre.

Telegrafi: Të flasim pak për bashkëpunimin Britani – Kosovë. Në cilat fusha do të këtë fokus më të madh këtë vit?

Hargreaves: Unë do të doja të shihja më shumë bashkëpunim ekonomik. Para se të vija këtu, takova disa njerëz të mirë në diasporën e Kosovës në Mbretërinë e Bashkuar, si dhe kompani, të cilët janë të përkushtuar të bëjnë biznes këtu.

Ka shumë potencial dhe shumë vullnet të mirë dhe unë jam i përkushtuar të punoj me qeverinë dhe sektorin privat për ta shfrytëzuar atë maksimalisht. Ka potencial për investime të konsiderueshme – të mbështetura nga oferta e konsiderueshme e Financave të Eksportit të Mbretërisë së Bashkuar për rajonin – me Kosovën në pozitë të mirë për të qenë një qendër rajonale për disa sektorë. Unë e shoh këtë si një nga mënyrat më të mira për të thelluar dhe mbajtur marrëdhëniet midis vendeve tona në të ardhmen.

Prioriteti im tjetër i madh janë gratë dhe vajzat. Unë kam takuar shumë gra frymëzuese këtu tashmë në një gamë të gjerë fushash. Por e di që ka potencial të madh për t’u zhvilluar, me vetëm rreth 20% të grave në tregun e punës. Ka qartësisht ambicie dhe një kornizë të mirë ligjore, por ka një rrugë të gjatë për të bërë dhe kërkon një qasje gjithëpërfshirëse, nga krijimi i vendeve të punës dhe ofrimi i kujdesit për fëmijët, por edhe ndryshimi i pikëpamjeve edhe tek disa burra. Unë jam i etur të shoh se ku mund të punojnë më së miri Mbretëria e Bashkuar dhe Kosova për këtë. Dhe në të njëjtën kohë dua të vazhdoj punën e gjatë të ambasadës për të mbrojtur të drejtat dhe kujdesin për të mbijetuarat e dhunës seksuale të lidhur me konfliktin, dhe të zgjeroj përkushtimin tonë për të trajtuar dhunën me bazë gjinore dhe për të ndihmuar që Kosova të bëhet një vend më i sigurt dhe më i lehtë për të qenë grua.

Telegrafi: Për fund, cili është mesazhi juaj si Ambasador i ri i Britanisë së Madhe për qytetarët e Kosovës?

Hargreaves: Si në kohët e mira ashtu edhe në kohët më të vështira, Mbretëria e Bashkuar ka qenë aleate e Kosovës dhe gjithmonë do të ketë në zemër interesat e saj më të mira. Ne do të mbetemi një mik i përkushtuar dhe gjithmonë i ndershëm. Unë besoj se kjo është fuqimisht në interesat tona, si dhe tuajat./Telegrafi/.