Në një McDonald's pranë një liqeni të rrethuar nga male, në qendër të qytetit zviceran të Luganos, një klient porosit kafe.
"A mund të paguaj me bitcoin?", pyet ai, dhe personi pas banakut i ofron atë që duket si një terminal pagese me kartë krediti.
Në fakt është një makinë për pagesa me kriptovaluta.
Pajisjet janë shpërndarë falas për bizneset lokale të shitjes me pakicë nga këshilli i qytetit.
Blerësi paguan pa kontakt, nga portofoli bitcoin në telefonin e tij celular.
Fatura është 0.00008629, që është afërsisht 8.80 dollarë (rreth 7.60 euro).
Pak njerëz që kanë blerë bitcoin ndoshta do të mendonin ta përdorin atë për të blerë gjëra të vërteta në dyqane.
Në vend të kësaj, përgjithësisht shihet si një investim, një bast për rritjen e vlerës së tij.
Por në Lugano, në pjesën italishtfolëse të Zvicrës, është një histori tjetër.
Ndërsa sigurisht që ende mund të paguani për gjithçka në franga zvicerane, rreth 350 dyqane dhe restorante tani pranojnë edhe bitcoin, përcjell Telegrafi.
Autoriteti vendor madje ka filluar të pranojë pagesa në kriptovaluta për shërbimet komunale.
Për shembull, mund të paguani për kujdesin parashkollor të fëmijëve në bitcoin.
Dhe një nga paguesit është klienti i McDonald's, Nicolas, i cili vjen nga Franca.
Ai është ajo që mund ta quani një “besimtar i vërtetë i bitcoin”.
"Ajo që është e mrekullueshme në lidhje me pagesën në bitcoin është ndjesia e lirisë që të jep", thotë ai. "Nuk je më i varur nga një sistem financiar me ndërmjetësit dhe kostot e tij".
Dhe nëse ec nëpër qendër të Luganos, poshtë një rruge kryesore ku pothuajse të gjitha dyqanet shesin gjëra luksoze.
Kryesisht bizhuteri ose rroba të shtrenjta.
Në një dyqan të quajtur Vintage Nassa që shet çanta dhe orë të reja dhe të dorës së dytë, pronari Cherubino Fry thotë se pranon bitcoin sepse tarifa e përpunimit që duhet të paguajë për transaksion është më e vogël se ato të ngarkuara nga kompanitë e kartave të kreditit.
Për bitcoin është përgjithësisht nën 1%, ndërsa për kartat e debitit mund të jetë deri në 1.7% dhe deri në 3.4% për kartat e kreditit.
Megjithëse për dy të fundit mund të ndryshojë nga një vend në tjetrin.
I pyetur nëse bën shumë biznes me bitcoin, ai thotë: “Në realitet, jo shumë. Për momentin, vetëm sporadikisht, vetëm disa klientë”". “Por përdorimi i bitcoin do të jetë si një pemë që rritet, dhe kjo pemë do të rritet shumë e madhe brenda pesë, dhjetë vjetësh”.
Shumë afër nga dyqani i z. Fry, qëndron një iniciativë e nisur në vitin 2022 nga Qyteti i Luganos në bashkëpunim me platformën e kriptomonedhave Tether.
Me B që qëndron për bitcoin, qëllimi i saj i deklaruar është të edukojë njerëzit rreth kriptomonedhës dhe "ta bëjë Luganon qendrën evropiane për bitcoin".
Megjithatë, diku tjetër, projekte të ngjashme me atë të Luganos kanë dështuar.
Në vitin 2021, El Salvadori e bëri bitcoin-in mjet ligjor pagese së bashku me dollarin amerikan.
Për të inkurajuar përdorimin e tij, qeveria u dha njerëzve ekuivalentin e bitcoin-it prej 30 dollarësh që e shkarkonin nëpërmjet një aplikacioni.
“Pra, ajo që bënë njerëzit ishte të shkarkonin aplikacionin, të shkëmbenin bitcoin-in për dollarë dhe të mos e përdornin më kurrë”, thotë Vincent Charles, kreu i firmës së kriptovalutave Unchain Data.
Ai shkoi në El Salvador më parë këtë vit për të parë se si po shkonte përvetësimi i bitcoin-it dhe arriti në përfundimin se njerëzit nuk e përdorin atë vërtet, dhe shitësit me pakicë dhe ofruesit e shërbimeve rrallë e pranojnë atë.
Megjithatë, ka shembuj të tjerë të suksesshëm të adoptimit të bitcoin-it nga e gjithë bota.
Kryeqyteti slloven, Ljubljana, u shpall qyteti më miqësor ndaj kriptovalutave në botë në një raport në prill, i ndjekur nga Hong Kongu dhe Cyrihu.
Sidoqoftë, në Lugano, jo të gjithë duket se janë të impresionuar nga bitcoin-i.
Në një park Në breg të liqenit dikur ndodhej një statujë që përfaqësonte Satoshi Nakamoton, pseudonimi i përdorur nga personi ose personat e panjohur që pretendojnë se kanë shpikur kriptomonedhën në vitin 2008.
Në gusht, vandalët e thyen skulpturën në copa dhe e hodhën në liqenin Lugano.
"Është interesante sepse jo shumë gjëra vandalizohen këtu përreth", thotë Lucia, një kalimtare që jeton në qytet. "Njerëzit zakonisht sillen mjaft mirë. Dhe nuk sheh shpesh njerëz që kanë mendime shumë të forta politike".
Megjithatë, ajo shton se vetë është skeptike ndaj kriptomonedhave në përgjithësi.
"Në Universitetin e Luganos ku studioj, ekziston një klub për të promovuar bitcoin dhe gjithçka tjetër. Më duket e habitshme që institucione të tilla si universiteti im do të promovonin kaq shumë kriptovalutat. Mendoj se ato janë të lidhura me krimin, me rrjetin e errët dhe spekulimet”.
"Shumë njerëz humbasin paratë e tyre sepse investojnë në një kriptovalutë dhe pastaj ajo bie".
Sergio Rossi është profesor i ekonomisë në Universitetin e Fribourg-ut në Zvicër.
Ai thotë se bitcoin është një rrezik për dyqanxhinjtë në Lugano ose gjetkë për shkak të paqëndrueshmërisë së tij - vlera e tij mund të rritet dhe të bjerë ndjeshëm.
Pra, sipas tij, është e rëndësishme që ata menjëherë të konvertojnë bitcoin-in që marrin në franga zvicerane, euro ose një monedhë tjetër të lëshuar nga një qeveri ose bankë qendrore.
Ai shton: "Ekziston gjithashtu një rrezik reputacioni me ato kriptovaluta të përdorura në transaksione të paligjshme, të cilat mund të ndikojnë në qytetin e Luganos dhe institucionet e tij financiare".
Profesor Rossi gjithashtu paralajmëron se bitcoin-i i njerëzve mbahet nga një palë e tretë dixhitale, gjë që e bën atë të rrezikshme.
"Nëse i regjistruari dështon ose falimenton, kriptovalutat e mia zhduken menjëherë”.
"Dhe për këtë arsye, unë humbas shumën përkatëse përgjithmonë. Në të kundërt, në Zvicër, të gjitha depozitat bankare janë të garantuara deri në shumën prej 100,000 frangash zvicerane (125,000 dollarë). Kjo do të thotë që nëse banka ku janë regjistruar kursimet e mia falimenton, unë mund t'i rikuperoj ato deri në këtë shumë". /Telegrafi/
