Përkufizimi i papunësisë është kufizues, duke përjashtuar shumë njerëz që nuk janë në punë.
Dështimi i tregut të punës, duke kapur grupe shtesë njerëzish pa punë, ofron një pamje më gjithëpërfshirëse sesa vetëm papunësia, transmeton Telegrafi.
Që nga tremujori i dytë i vitit 2025, 13.3 milionë njerëz të moshës 15 deri në 74 vjeç në BE janë zyrtarisht të papunë.
Megjithatë, kjo shifër rritet në 26.8 milionë kur përfshihet e ashtuquajtura 'papunësi e fshehur', pasi përkufizimi standard i punësimit është shumë kufizues.
Ai përjashton tre grupe kryesore:
njerëzit e disponueshëm për të punuar, por që nuk kërkojnë aktivisht punë
njerëzit e nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme
njerëzit që kërkojnë punë, por që nuk janë menjëherë të disponueshëm
Sipas Eurostat, këto grupe, së bashku me të papunët, përbëjnë të ashtuquajturën 'dështim të tregut të punës'. Por në cilat vende evropiane fuqia punëtore është nënshfrytëzuar?
Në BE, dobësimi i tregut të punës ishte 11.7% në tremujorin e dytë të vitit 2025, sipas Eurostat. Kjo shifër kombinon 5.8% papunësi, 2.6% të njerëzve të disponueshëm për të punuar, por që nuk kërkojnë aktivisht punësim, 2.4% nën-punësim dhe 0.9% të atyre që kërkojnë punë, por që nuk janë menjëherë të disponueshëm.
Në 33 vende evropiane, ngadalësia në tregun e punës varion nga 5.1% në Poloni në 25.8% në Turqi, e cila dallohet si një përjashtim. Dy vendet nordike, Finlanda (19.5%) dhe Suedia (18.8%), renditen midis tre vendeve kryesore, të ndjekura nga Spanja (18.6%).
Kjo 'papunësi e fshehur' është gjithashtu e lartë në Bosnjë dhe Hercegovinë (17.1%), Francë (15.4%) dhe Itali (15%).
Polonia (5.1%), Sllovenia (5.3%), Malta (5.4%) dhe Bullgaria (5.5%) regjistrojnë normat më të ulëta të ngadalësisë në tregun e punës në Evropë, të gjitha nën 6%.
Ndër katër ekonomitë më të mëdha të BE-së, Gjermania ka ngadalësinë më të ulët në tregun e punës me 7.8% - e vetmja nën mesataren e BE-së. Tre të tjerat - Franca, Italia dhe Spanja - janë në grupin kryesor, me norma në ose mbi 15%.
Totali i katër variablave që përbëjnë ngadalësinë e tregut të punës në grafik mund të ndryshojë pak në të gjitha vendet në të dhënat e Eurostat, për shkak të rrumbullakosjes dhe në disa raste për shkak të përshtatjeve sezonale.
Faktorët shkaktarë të ndryshimeve në ngadalësi midis vendeve
Dorothea Schmidt-Klau, shefe e degës së punësimit, tregjeve të punës dhe të rinjve në ILO në Gjenevë, shpjegoi se katër faktorë kryesorë nxisin ndryshimet e rëndësishme në ngadalësinë e tregut të punës në të gjitha vendet evropiane.
Njëri është shkalla e lartë e papunësisë vazhdimisht që i dekurajon njerëzit të kërkojnë punë. Shpesh, ata nuk i besojnë sistemit për t'i ndihmuar të gjejnë punë të përshtatshme.
"Dekada të papunësisë së lartë kanë krijuar një ndjesi se kërkimi është i kotë. Kur njerëzit besojnë se ka pak shanse për të gjetur punë të përshtatshme, ata shpesh ndalojnë së kërkuari, edhe nëse mbeten të gatshëm dhe të aftë të fillojnë punë", tha ajo.
Një faktor tjetër është sistemi i pamjaftueshëm i mbështetjes, siç janë opsionet e kufizuara të kujdesit familjar dhe normat shoqërore shtypëse.
“Kjo shpjegon një pjesë të madhe të ndryshimit në aspektin e pjesëmarrjes në fuqinë punëtore midis vendeve të Evropës Veriore dhe vendeve të Evropës Jugore”, tha ajo.
Arsyeja tjetër e mundshme është mungesa e vendeve të punës dhe pozicioneve me cilësi të lartë, që përputhen me aspiratat dhe nevojat e atyre që kërkojnë punë.
Për më tepër, mospërputhjet e aftësive mund të mbeten një pengesë edhe për punëtorët që investojnë në arsimin dhe trajnimin e tyre.
“Ata u desh ta kuptonin shumë vonë se aftësitë e tyre nuk përputhen me atë që kërkojnë ndërmarrjet, një arsye e fortë për të hequr dorë nga shpresa”, tha Schmidt-Klau.
Të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar aktivisht punë: Pse?
Pas personave të papunë, kontribuesi i dytë më i madh në ngadalësinë e tregut të punës në BE janë ata që janë të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar aktivisht punë.
Ky grup tregon ndryshime të konsiderueshme në të gjitha vendet, duke filluar nga vetëm 0.3% në Çeki në 12.3% në Turqi.
Turqia është i vetmi vend ku pjesa e njerëzve të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar tejkalon shkallën e papunësisë (8.6%).
Kjo shkallë është gjithashtu relativisht e lartë në Itali (6.6%) dhe Suedi (4.4%). Në të kundërt, është vetëm 2.8% në Spanjë, pavarësisht se Spanja ka shkallën më të lartë të papunësisë në BE.
Personat e nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme
Shkallat më të larta të personave të nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme gjithashtu kontribuojnë ndjeshëm në ngadalësinë e përgjithshme të tregut të punës në disa vende.
Holanda (5.1%), Finlanda (4.8%) dhe Irlanda (4.7%) formojnë tre vendet e para, ndërsa shkalla është gjithashtu mbi 4% në Zvicër, Turqi dhe Spanjë.
Një e treta e ngadalësisë nga papunësia në katër vende
Papunësia përbën afërsisht një të tretën e ngadalësisë totale të tregut të punës në katër vende: Holanda dhe Turqia (të dyja 33%), dhe Irlanda dhe Zvicra (36%).
Kjo sugjeron se ka një numër shumë të madh njerëzish pa punë përtej atyre të kapur nga shkallët e papunësisë, duke nënvizuar rëndësinë e shikimit të shifrave të ngadalësisë. /Telegrafi/
