Port-au-Prince nuk është më kryeqytet. Tani është një zonë lufte nën sundimin e bandave brutale.
Pothuajse katër vjet pasi presidenti i Haitit u vra në dhomën e tij të gjumit, vendi është zhytur në një kolaps të plotë.
Bandat e armatosura rëndë tani kontrollojnë rreth 90 përqind të kryeqytetit.
Rrugët janë të mbushura me trupa, spitalet po digjen dhe fëmijët po përdhunohen dhe rekrutohen si ushtarë.
Shteti është zhdukur pothuajse plotësisht, shkruan Daily Mail, përcjell Telegrafi.
Bandat tani kanë më shumë pushtet se qeveria, sipas zyrtarëve të lartë të Kombeve të Bashkuara, dhe ato sundojnë me një brutalitet të papërshkrueshëm.
Një banor i Port-au-Prince, i cili zgjodhi të mbetej anonim për arsye sigurie, i tha MailOnline: "Asgjë nuk më trondit më. Kam parë më të keqen e më të keqes”.
"Vdekja është tani kudo. Kam parë shumë trupa në rrugë... Kam parë shumë njerëz të vriten para syve të mi”.
"Ne jemi të bllokuar këtu dhe nuk ka asgjë që mund të bëjmë. Thjesht duhet të qëndrojmë në vend dhe të lutemi që të mos jemi të radhës".
Këtë javë, OKB-ja raportoi se më shumë se 3,000 persona kanë vdekur vetëm këtë vit si pasojë e drejtpërdrejtë e dhunës së bandave.
Gjakderdhja filloi më 7 korrik 2021, kur presidenti i Haitit, Jovenel Moïse, u qëllua për vdekje brenda banesës së tij private në kodrat mbi Port-au-Prince.
Ai u qëllua 12 herë nga mercenarë të huaj në atë që mbetet një komplot i pazgjidhur.
Që atëherë, asnjë president nuk ka marrë detyrën. Një sërë kujdestarësh të përkohshëm kanë dhënë dorëheqjen ose janë shkarkuar. Forca policore kombëtare është mbingarkuar.
Institucionet e vendit, nga gjykatat te doganat, nga termocentralet te shkollat, janë pushtuar ose braktisur.
Dhe në këtë boshllëk u ngjitën bandat, duke kërkuar të shfrytëzonin rastin.
Javën e kaluar, OKB-ja paralajmëroi se bandat kriminale tani kanë fituar kontrollin e shumicës së kryeqytetit.
Të udhëhequra nga ish-oficerë policie, trafikantë droge dhe komandantë lufte, bandat e Haitit kanë formuar aleanca brutale.
Më e fuqishmja është Familja dhe Aleatët G9, një federatë e udhëhequr nga Jimmy 'Barbecue' Chérizier, një ish-polic i shndërruar në shef të njohur të milicisë, përcjell Telegrafi.
Chérizier, i cili e quan veten revolucionar, i ka shpallur hapur luftë qeverisë dhe ka premtuar të udhëheqë një 'spastrim' të elitës.
Por metodat e tij janë larg të qenit politike - ato janë të tmerrshme.
Burrat e tij janë filmuar duke djegur civilë të gjallë, duke zvarritur trupa të gjymtuar nëpër rrugë dhe duke prerë kokat e oficerëve të policisë me hanxharë para se t'u vënë flakën kufomave të tyre.
E qytetarët janë detyruar të shohin njerëz të pafajshëm duke u prerë fyti dhe gra duke u përdhunuar.
Trupat shpesh lihen në rrugë për ditë të tëra pasi askush nuk guxon t'i lëvizë.
Ndërkohë, Banda 400 Mawozo, e cila vepron në periferi të qytetit, specializohet në 'rrëmbime ekspres'.
Ata rrëmbejnë haitianë të zakonshëm për vetëm 100 dollarë shpërblim dhe sulmojnë seksualisht gratë para fëmijëve të tyre.
Në dhjetor 2024, në lagjen Cité Soleil, anëtarët e bandave masakruan gati 200 njerëz, kryesisht banorë të moshuar të akuzuar si "shtriga".
Disa u qëlluan menjëherë dhe të tjerë u masakruan për vdekje, ndërsa shtëpitë e tyre u dogjën.
Në tetor, një grup tjetër, Gran Grif, një nga më të dhunshmit, sulmoi qytetin Pont-Sondé, duke vrarë të paktën njerëz, përfshirë foshnje dhe gra shtatzëna.
Shumë u therën ose u dogjën të gjallë në shtëpitë e tyre.
Në janar 2023, 18 oficerë policie u zunë në pritë dhe u ekzekutuan nga bandat.
Trupat e tyre u copëtuan dhe u varën në shtylla si një mesazh për shtetin.
Numri i viktimave në krizën e vazhdueshme është shkatërrues - mbi 1.3 milion haitianë janë zhvendosur në gjashtë muajt e fundit. Shumë prej tyre tani jetojnë në tenda të improvizuara pa ushqim ose ujë të pastër.
UNICEF ka dokumentuar një rritje dramatike të dhunës seksuale ndaj vajzave nën 18 vjeç. Ndërsa disa shfrytëzohen seksualisht nga bandat, të tjerat detyrohen të prostituohen. /Telegrafi/
