Botë Nga Bota

Ishin shumë afër Bagdadit dhe deklaruan Kalifatin, si u gjunjëzuan luftëtarët e ISIS – por çfarë mund të ndodhë nëse “kthehen” përsëri? (Foto)

Para 5 vitesh

Luftëtarët e ISIS-it ishin vetëm një orë nga Bagdadi kur një flotë helikopterësh amerikanë Apache u përpoqën të kontrollonin përparimin e tyre shkatërrues me breshëri plumbash dhe të bombave.

Ushtria e xhihadistëve të etur për gjak kishin përparuar në një fushatë të shpejtë dhe të egër që i kishte parë ata të merrnin një numër të madh të qyteteve kryesore, përfshirë Mosulin dhe Kirkut, në më pak se dy javë.

Vetëm disa ditë më vonë, më 29 qershor 2014, Abu Bakr al-Baghdadi, i pakapshëm, duke treguar përbuzje për “ofertën” amerikane prej 25 milionë dollarë për kokën e tij, u shfaq në publik në Xhaminë e Madhe të al-Nuri në Mosul për të shpallur një kalifat në Irak dhe Siri.

Bota u trondit ndaj kërcënimit të ri dhe të rëndë të “Shtetit Islamik”, pasi mijëra myslimanë të huaj radikalë u bashkuan për të luftuar për atdheun terrorist.

Por tani ISIS qëndron në prag të humbjes në qytetin e Baghouz në Siri, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Është e lehtë të mendosh tani se kjo fitore ishte e pashmangshme, por vendimi për të rifilluar një fushatë të madhe në Irak ishte thellësisht jopopullor, sidomos në Perëndim – dhe më me rëndësi për popullatën irakiane.

Humbjet e jetëve kanë qenë të mëdha. Vlerësohet se 367,965 njerëz janë vrarë në Siri në luftën kundër ISIS-it dhe në mes të 30,000 dhe 70,000 civilëve të vrarë në Irak.

Foshnjat, fëmijët, gratë dhe burrat e paarmatosur gjithashtu janë vrarë në fushatat e bombardimeve dhe nga forcat aleate në terren, pasi luftëtarët e zjarrtë të ISIS-it siguroheshin që çdo pëllëmbë e tokës të fituar ishte “ngjyroset” me gjak.

Kostoja për Perëndimin, kryesisht, nuk është në jetë, por në dollarë – qindra miliarda dollarë. Vetëm SHBA-ja ka shpenzuar 5.6 trilionë dollarë për luftërat në Lindjen e Mesme.

Ka pasur 18,826 sulme ajrore të koalicionit të udhëhequr nga SHBA në Siri dhe 13,535 në Irak. Qyteti më i goditur ishte “ish-kalaja” e Raqqa e cila u godit 6.039 herë me avionë dhe dronë.

Në prag të 13 vjetorit të sulmeve të 11 shtatorit, në vitin 2014, ish-presidenti Barack Obama në mënyrë efektive shpalli luftë kundër ISIS-it duke njoftuar një fushatë bombardimi të hapur që do të shtrihej në Siri.

Ishte një vit pasi ai ishte zënë ngushtë duke dështuar të ndiqte kërcënimet për të nisur raketa në forcat e Bashar al-Assadit në Siri.

Ai tha: “Ne do të kryejmë një fushatë sistematike të sulmeve ajrore kundër këtyre terroristëve. Unë nuk do të hezitoj të ndërmarr veprime kundër ISIS-it në Siri, si dhe në Irak”.

“Nëse mbeten të pakontrolluar, këta terroristë mund të paraqesin një kërcënim në rritje përtej atij rajoni, përfshirë edhe Shtetet e Bashkuara”.

Ndërsa në Mbretërinë e Bashkuar, deputetët votuan për veprim në Irak, por vonuan një votim për sulmet në Siri.

Strategjia e formuluar nga administrata e Obamës mbështetej, ndryshe nga lufta në Irak për të hequr Saddam Hussein, në forcat lokale për të përzënë ISIS-in nga Iraku dhe Siria – të mbështetura nga sulmet ajrore perëndimore dhe numri relativisht i vogël i trupave në terren.

Kjo ndihmoi për të fituar besimin e vendasve që kishin frikë nga një ushtri pushtuese. Dhe aftësitë e reja të betejës të mbuluara nga forcat lokale të trajnuara nga Perëndimi nënkuptonin se mund të mbanin tokën – ndryshe nga ushtria e mëparshme irakiane e cila u rrëzua në mënyrë spektakolare.

SHBA, Britania e Madhe dhe forcat speciale perëndimore mbështetën përpjekjet e tyre të guximshme në fushën e betejës – duke hequr nevojën për një strategji të madhe “çizme në tokë” të përdorura në luftërat e mëparshme në Lindjen e Mesme.

Dhe pesha e sulmeve ajrore të pamëshirshme solli një nivel të shkatërrimit që ISIS thjesht nuk mund të luftonte me të.

Donald Trump mund të ketë deklaruar tashmë fitoren ndaj ISIS-it, duke shkruar në dhjetor se ‘ne i kemi mundur’ ata dhe se ‘është koha për të sjellë njerëzit tanë në shtëpi’, por komandantët e tij kanë qenë më të kujdesshëm.

Të dielën, komandanti i lartë i SHBA-së në luftën kundër ISIS-it, gjenerali Joseph Votel, vlerësoi se ka ‘dhjetëra mijëra’ luftëtarë të ISIS-it të përhapur në të gjithë Sirinë dhe Irakun.

“Ata janë të shpërndarë dhe ndoshta të çorientuar, por ka udhëheqje, ka luftëtarë atje”, tha ai gjatë një turneu të Lindjes së Mesme para se të tërhiqej.

Ai nuk do të vendoste një afat kohor kur forcat amerikane do të largoheshin nga rajoni, por tha: “Urdhrat e Presidentit janë shumë të qarta për ne. Ne e kuptojmë saktësisht atë që ai ka urdhëruar”.

Frika është se sa më shpejt që forcat e udhëhequra nga SHBA të tërhiqen nga rajoni, luftëtarët e ISIS-it, do të mund të kthehen furishëm.

Dhe xhihadistët e tërbuar në “shkelmat e tyre të fundit” në qytetin e Baghouz mund të mos jenë të fundit që bota ka parë nga kulti më i keq i vdekjes ndonjëherë për të trishtuar planetin. /Telegrafi/