Fëmija që lindi në një ditë të trishtuar të prillit 1939

Nga: Rikard Ljarja

7 prilli 1939, ishte një ditë e ngarkuar me zymtësi, poshtërsi, trishtim, idhni, revoltë tradhti, tonelata hekur shpërthyes në dete në qiell, në toke.

S’kishte ajër.

Gjithçka ishte ngri e po rrokullisej mbrapsht.

Katastrofë.

Mbreti me shpurën sapo kaluan kufirin dhe lanë mbrapa… Fukarallëk… Kaos… dhe në ketë ditë Hasanit i lindi vajzë. Hasani ishte popull. Nuk dimë asgjë për gjendjen emocionale të Hasanit atë ditë. U mërzit (i takonte të mërzitej si burrë shqiptar i vërtetë) apo e priti si lojë të fatit. Vajza e vogël qante. Po asnjëri nuk e vinte re timbrin e të qarës.

Bebet qajnë. Dhe bebja qante.

Kaq.

Kujt mund ti shkonte në mend se në atë shtëpi të vorfën më 7 prill 1939, në atë ditë të zymtë ku Shqipëria u zhyt në një terr që do të vazhdonte gjatë, shumë gjatë; në “galaktikën” tonë të vogël lindi një yll, një supernova! Dhe, e emëruan. E quajtën Vaçe.

Një emër pak i çuditshëm. I padëgjuar. Krejt i përvetshëm. Dhe vajza filloj te zhytej baltërave e te vraponte pluhurave rrugëve të Myzeqesë duke kënduar.

Fort.

Dhe duke kënduar i shkoj e gjithë jeta.

Pa shkollë profesionale.

Edhe ato shkolla që vazhdojë, të shumtat i la përgjysmë. Po siç duket shkolla (mund ta ketë ndjerë në pavetëdije) do t’ia prishte atë që natyra ia kishte dhëne me bollëk: timbër të veçantë zëri, vesh, e intonuar perfekt, intuite, inteligjence, jo vetëm për këngën.

Hyri edhe në imtësirat e interpretimit. Për shembull: herë mbas herë bënte edhe nga një “rubato”… sigurisht aty ku duhej… E vetëdijshme për ç’ka ishte, por e përmbajtur.

Kurrë nuk u mburr.

Ky ishte ai fëmija që lindi atë dite te trishtuar të prillit 1939 dhe që beri epoke me jetën e saj të vrrudhshme.