Disa biologë dhe ekologjistë mendojnë se rrjetet sociale përbëjnë rrezik për njerëzimin

Rrjetet sociale kanë transformuar në mënyrë drastike mënyrën se si ne komunikojmë në një periudhë tepër të shkurtër kohore. Ne mund të zbulojmë, bëjmë “Like”, të klikojmë dhe të ndajmë informacionin më shpejt se kurrë më parë, të udhëhequr nga algoritmet që shumica prej nesh nuk i kuptojnë mjaft mire edhe sot.

Dhe ndërsa disa shkencëtarë socialë, gazetarë dhe avokatë kanë ngritur shqetësime se si kjo po ndikon në demokracinë, shëndetin mendor dhe marrëdhëniet tona, ne nuk kemi parë biologë dhe ekologë që peshojnë aq shumë në këtë diskutim.

Por edhe kjo gjë tani ka ndryshuar, pasiqë një punim i ri i botuar në revistën prestigjioze shkencore PNAS më parë këtë muaj, me titull “Drejtimi i sjelljes kolektive globale” zgjon alarme të reja në këtë drejtim.

Shtatëmbëdhjetë studiues që specializohen në fusha gjerësisht të ndryshme, nga shkenca e klimës te filozofia, bëjnë që akademikët të trajtojnë studimin e ndikimit në shkallë të gjerë të teknologjisë në shoqëri si një “disiplinë krize”.

Punimi argumenton se mungesa jonë e të kuptuarit në lidhje me efektet e sjelljes kolektive të teknologjisë së re është një rrezik për demokracinë dhe përparimin shkencor.

Për shembull, gazeta shkencore thotë se kompanitë e teknologjisë kanë “përplasur rrugën e tyre përmes pandemisë së vazhdueshme, në pamundësi për të ndaluar” infodemikën “e keqinformimit” që ka penguar pranimin e gjerë të maskave dhe vaksinave. Autorët paralajmërojnë se nëse postimet në rrjetet sociale lihenpër tu keqkuptuar dhe mbesin të pakontrolluara, mund të shohim pasoja të padëshiruara të teknologjisë së re që kontribuojnë në fenomene të tilla si “ndërhyrje në zgjedhje, sëmundje, ekstremizëm të dhunshëm, uri, racizëm dhe luftë”.

Është një paralajmërim i rëndë dhe thirrje për veprim nga një grup i jashtëzakonshëm i dijetarëve në të gjithë disiplinat – dhe bashkëpunimi i tyre tregon se sa të shqetësuar janë ata.