Librat nuk janë vetëm burim njohurie, por edhe pjesë e kujtimeve tona. Qoftë një botim i rrallë, një dhuratë e çmuar apo një manual i përdorur shpesh, ata kanë nevojë për kujdes të veçantë që të zgjasin në kohë.
Nëse mbahen në rafte të hapura, librat mbledhin pluhur lehtësisht, pasi letra ka aftësi tërheqëse për grimcat e tij. Me kalimin e kohës, pluhuri jo vetëm që ndryshon ngjyrën e faqeve, por edhe u jep atyre një erë të rëndë e të pakëndshme.
Më poshtë janë disa metoda të sigurta për pastrimin e njollave dhe ruajtjen e librave në gjendje të mirë, të mbështetura edhe nga rekomandime të ruajtësve të materialeve të shkruara, transmeton Telegrafi.
1. Njollat e yndyrshme
Vendosni një copë letër thithëse poshtë faqes së njollosur.
Mbi njollë, vendosni një tjetër letër thithëse.
Kaloni hekurin në temperaturë të vakët mbi letrën e sipërme. Nxehtësia do të ndihmojë që yndyra të përthithet nga letra thithëse.
Këshillë profesionale: Përdorni hekur pa avull dhe shmangni temperaturën e lartë për të mos dëmtuar letrën.
2. Njollat nga pluhuri ose papastërtitë e sipërfaqes
Njomni lehtë një copë pambuku ose sfungjer të butë në peroksid hidrogjeni të holluar (zakonisht 3% i holluar edhe më tej me ujë të distiluar).
Fshini butësisht njollën, pa lagur tepër faqen.
Vendosni letër thithëse poshtë për të shmangur përhapjen e lagështisë në faqet e tjera.
3. Njollat e ngjyrës
Përdoresh po e njëjta metodë me peroksid hidrogjeni të holluar, por aplikoni me kujdes duke përdorur një shkop pambuku vetëm mbi njollë.
Gjithmonë vendosni letër thithëse poshtë për të mbrojtur faqen e pastër.
4. Largimi i mykut nga kapakët
Përzieni 10 gram hidroksid natriumi me 50 gram amoniak.
Aplikoni me kujdes përzierjen vetëm mbi zonën me myk, duke përdorur doreza dhe në një ambient të ajrosur mirë.
Pas zhdukjes së njollës, fshini menjëherë vendin me ujë të distiluar dhe lëreni të thahet plotësisht.
Kujdes: Myku mund të jetë i dëmshëm për shëndetin, përdorni maskë dhe mos e thithni pluhurin ose avujt.
5. Eliminimi i erës së pakëndshme
Në hapësirat me shumë libra, aroma e vjetër ose e mykur mund të neutralizohet duke vendosur disa toptha pambuku të njomur lehtë me kamfor pas rreshtave të librave. Kjo ndihmon edhe në largimin e insekteve të vogla që mund të dëmtojnë letrën.
Shtesë nga ruajtësit e librave:
Librat duhet të mbahen në një ambient me lagështi relative rreth 40-50% dhe temperaturë konstante (rreth 18-20°C) për të parandaluar tharjen e tepërt ose mykun.
Rregulli i artë: gjithmonë testoni çdo metodë pastrimi në një zonë shumë të vogël dhe jo të dukshme të faqes, përpara se ta aplikoni në njollë të madhe.
Për librat e rrallë ose me vlerë të madhe, konsultohuni me një restaurues profesionist përpara ndërhyrjes.
Nëse dëshironi, mund t’ju përgatis edhe një version të shkurtër dhe praktik në formë liste, që është perfekt për postime në portale dhe rrjete sociale. /Telegrafi/
