Qasja e Trump ndaj Ukrainës, a mund të vendoset Kosova para aktit të kryer në raport me dialogun me Serbinë?

Kosova mund të ballafaqohet me qasje të re nga presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, thonë ish diplomatë kosovarë.

Sipas tyre, Kosova mund të vendoset para aktit të kryer më një vendim të Shtëpisë së Bardhë, që s’le shumë hapësirë për negocim e kundërshtim, njëjte siç është vepruar me presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelenskyn, në raport me agresionin ushtarak të Rusisë në shtetin e tij.

Delegacionet të nivelit të lartë të SHBA-së dhe Rusisë janë takuar më 18 shkurt në Riad të Arabisë Saudite për të diskutuar lidhur me luftën në Ukrainë, pa përfshirjen e Kievit zyrtar.

Ish-ambasadorja e Kosovës në Itali, Alma Lama, thotë për KosovaPress se administrata Trump mund të ndjekë një politikë të bazuar në rezultate pragmatike dhe marrëveshje të suksesshme ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Që nga fillimi i dialogut Kosovë-Serbi në vitin 2011, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë qenë vetëm mbështetës të këtij procesi, i cili ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

Gjatës administratës së parë të presidentit Donald Trump, Kosova dhe Serbia kanë arritur një marrëveshje për normalizim ekonomik në Uashington, në vitin 2020.

Ish-diplomatja deklaron se Kosova ka humbur shumë shanse gjatë këtyre viteve për një zgjidhje në raport me Serbinë, andaj nga presidenti Trump mund të ketë një marrëveshje “merre ose lere”.

“Kjo çfarë po ndodh me Ukrainën në mënyrën sesi po i qaset zgjidhjen e problemit zotëri Trump, unë mendoj se gjithçka është e hapur. Duke pasur parasysh këto zhvillime që ShBA-ja po bën marrëveshje me Rusinë dhe po e rikthehen atë në arenën ndërkombëtare duke ndryshuar plotësisht politikën që kanë ndjek ShBA-ja në raport me Rusinë dhe konfliktin në Ukrainë. Çështja është se Kosova nuk është në gjendjen që është Ukraina pasi ajo është në luftë dhe presidenti Trump kërkon të ndalë luftën, por mënyra sesi po kërkon të ndalë duket se është e kritikueshme duke pas parasysh deklaratat që kemi dëgjuar deri tani. Kosova s’është në luftë ka një konflikt të pazgjidhur me Serbinë që kërkon një marrëveshje. A mund të ketë një marrëveshje merre ose lerë? Mendoj se kjo është mundur jo vetëm për presidencën e Trump, por edhe të tjera. Kosova ka humbur shumë shanse gjatë këtyre viteve për një zgjidhje në raport me Serbinë”, thekson Lama.

Në anën tjetër, ish-diplomati Blerim Canaj, deklaron se presidenti Trump është një politikan jo-konvencional dhe i paparashikueshëm, andaj mund të insistojë në një marrëveshje të shpejtë dhe pragmatike ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Sipas tij, anashkalimi i Ukrainës në bisedimet e SHBA-së dhe Rusisë për përfundimin e luftës tregon mënyrën e funksionimit të ndërmjetësimit amerikan.

“Shtetet e Bashkuara të Amerikës si zakonisht nën qeverisjen e Donald Trump e shohin veten si forcë në Evropë. Në anën tjetër e dina se prioritet tani për tani për SHBA-në është Ukraina dhe e pamë sesi po funksionon ndërmjetësimi amerikan në raport me Ukrainën. Nuk duhet ta harrojmë një fakt se për ShBA-në, Kosova është një shtet dhe aty përfundon. Neve, Shtetet e Bashkuara të Amerikës na njohin si shtet dhe pastaj shtetet krijojnë raportet bilaterale mes veti. Njëkohësisht flet për prioritetet që i kanë shtetet e Bashkuara të Amerikës, por nuk duhet ta harrojmë faktin se Donald Trump është një politikan jo-konvencional dhe i paparashikueshëm, por në anën tjetër kur e kam parasysh edhe Richard Grenell, i cili po e ka fokus Kosovën, pres që të ketë lëvizje edhe në raport me dialogun me Serbinë”, tha Canaj.

Presidenti amerikan, Donald Trump, së fundmi uroi Kosovën për 17-vjetorin e Pavarësisë së Kosovës, ku u theksua thellim i bashkëpunimit bilateral ndërmjet dy vendeve, por për dallim nga e kaluara nuk u theksua nevoja për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë dhe zbatimin e obligimeve të marra në këtë proces.

Në lidhje me këtë, ish-diplomatja Alma Lama, thotë se urimi i Trump ishte më shumë i fokusuar në bashkëpunim ekonomik sesa te dialogu Kosovë-Serbi.

“Urimi ishte më shumë sa i përket bashkëpunimit ekonomik më shumë që lidhet me mënyrën sesi po e bën politikën e jashtme presidenti Trump jo vetëm me Kosovën, por krejt botën. Është e vërtet se nuk ishte një kërkesë për njohje nga ana e Serbisë edhe në letrën që iu dërgua Serbisë. Nuk u përmend dialogu, por përmendeshin raportet trans-atlantike. Çështja është se këto raporte transatlantike janë në pikën e tyre më të vështirë”, tha ajo.

Kosova dhe Serbia nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian kanë arritur Marrëveshjen Bazë në Bruksel dhe aneksin e zbatimit në Ohër të Maqedonisë së Veriut në vitin 2023, por që zbatimi i saj ende nuk ka filluar. /KP/Telegrafi/