LAJMI I FUNDIT:

Në kërkim Tokës së Premtuar

Në kërkim Tokës së Premtuar
Jerusalem

Nga: Zeqirija Ibrahimi

– A dëshiron të vish në Izrael


– Nëse shkojmë edhe në Palestinë!

– Në rregull, do të shkojmë edhe atje nëse e gjejmë!

– Ashtu, po, vij.

Derisa i prisnim valixhet në aeroportin “Ben Guorion” të Tel Avivit më kujtohej ky dialog që e kisha bërë me Fatonin, shef i kabinetit të ministrit të Kulturës, para më shumë se tre muajve, ndërsa tani gjendesha pikërisht aty – në Izrael e në kërkim të Palestinës. “Mos po mendoj mbrapsht e nuk më lënë të hyj në këtë shtet?”, më shkoi mendja. Dhe, sikur kisha pasur të drejtë – futja në Izrael ishte goxha e vështirë. Pasi më ndalën dhe më kontrolluan deri në detaje, duke më pyetur për stërgjysh e katragjysh, më dhanë izë dhe vizë. Më në fund, duke na përshëndetur me “Shalom”-in hebraik, po hyja në Tokën e Premtuar. “Paskam pasur më shumë fat se Musa”, mendova.

Jerusalemi

Në fillim të tetorit ministri i Kulturës po shkonte në vizitë zyrtare në Ministrinë e Kulturës të Izraelit, ndërsa unë si këshilltar i tij, bashkë me Fatonin si shef kabineti dhe Lulin si bashkëpunëtor të tij, përveç detyrës zyrtare, po turreshim për ta gëlltitur sa më shumë Tokën e Premtuar. Jashtë aeroportit na priste vala e vapës së Mesdheut, muzika orientale dhe U.D. i detyrës ambasador i Maqedonisë në Tel Aviv, Aleksandar Avramovski, i cili për ne do të jetë “Ambasadori”.

Meqë duhej të udhëtonim për Jerusalem, me pak vonesa udhës – duke e kërkuar rrugën më të shkurtër, më në fund ishim në rrugën e Tokës së Premtuar.

Para se të shkel në këtë vend gjithnjë kisha menduar se do ta kem fatin e Musait (Mojsiut) që nuk arriti ta prekë Tokën e Premtuar, andaj edhe gjithnjë i kisha thënë vetes se është diçka që nuk do ta arrij asnjëherë. Dy herë e kisha bërë haxhin dhe një herë kisha qenë në umre, por sytë më kishin mbetur kah Aksaja. Madje, kur në vitin 2015 – rrugës për në haxh – ishim ndalur një natë në Aman të Jordanisë, e kisha shikuar qiellin matanë kufirit dhe kisha ëndërruar që një ditë ta shoh Kudsin. Por, kurrë nuk kisha besuar se do ta arrija. Nuk e di pse, jo se e kisha provuar më parë, por duke i parë skenat e konflikteve në atë zonë, nuk më zihej besë që do të kisha mundësi. E duke iu afruar qytetit, m‘u kujtuan vargjet e Nolit: “Ja Nazareti, ja Bethlehemi/ Lum’i i Jordanit, Jerusalemi/ Mal i Sionës, Bethsaidaja/ dhe Golgothaja”. Isha pikërisht aty. Përkundër Mojsiut, që vdiq duke i imagjinuar këto vende prej larg, unë kisha mundësi që të gjitha t’i ecë me këmbë e t’i përjetoj.

E, derisa shenjat e rrugës na thoshin se jemi pranë Jerusalemit, ndërsa Ambasadori nuk ndalej duke na shpjeguar – aq sa dinte – për ato vende, më bënin përshtypje vendbanimet e tëra të rrethuara me mure të larta, me gjemba sipër, me kamera të sigurisë e me ushtarë përreth.

– Aty është Palestina? – e pyeta pak me shpoti.

– Po, ashtu e konsiderojnë vendasit – m’u përgjigj ai pa ndonjë sherr.

– Pra, Palestina nuk qenka një territor homogjen, por qenka mozaik i territoreve, ndërsa Izraeli qenka shtet që i mbulon krejt fragmentet, e plotësova unë.

– Ashtu disi, u përgjigj ai, duke druajtur mos po e tepron për shkak të rolit të tij diplomatik.

Duke biseduar kështu, arritëm në Jerusalem dhe u vendosëm në një hotel me kushte nënmesatare e çmim astronomik, për ta kuptuar se atje ishte gjithçka shtrenjtë. Në të vërtetë, më lirë ishte uji se benzina. “Kanë arabët naftë”, mendova unë me sherr.

Nga koha e gjatë nëpër aeroporte – ishim nisur para agimit të diellit për Vjenë dhe e kishim pritur disa orë avionin për Tel Aviv – ishte koha e fundit që të hamë diçka. Ambasadori, duke e ditur se duam diçka hallall (më vonë e kuptova se e kishte për shkak të çmimeve, sepse në pjesën hebraike, ku ishim të vendosur ne, çmimet ishin zjarr), na dërgoi për darkë në Bethlehem. Unë insistova që mos të shkojmë për darkë atje, sepse ishte vonë, ndërsa ne donim ta shohim edhe vendlindjen e Isait a.s. (Krishtit), por Ambasadori na premtoi se do të na dërgonte enkas dhe se atë mbrëmje shkonim vetëm për darkë. Bethlehemi ishte “dy hapa rrugë” nga Jerusalemi – një çerek ore me makinë.

Kur arrijmë në dyert e Bethlehemit, aty na presin ushtarët izraelitë. Është ky një nga ato qytete që brenda mendojnë se janë në Palestinë, ndërsa jashtë janë të rrethuar me mure dhe hyrje-daljet i kontrollojnë ushtarët hebrenj. Lokali në të cilin na dërgon Ambasadori të hamë, sipas tij, ishte lokal me ushqim hallall, por në të vërtetë pronari ishte një arab i krishterë. Ai habitet si e marr vesh unë aq shpejt, ndonëse gjithandej nëpër mure kishte ikona të shenjtorëve të krishterë. Sidoqoftë, punëtori që përgatiste ushqim ishte mysliman dhe ai na thotë se ushqimi është hallall dhe kështu ky episod mbaron.

Ëmbëlsirat si konefeja, që e bëjnë në Turqi, janë ushqimi i fundit i mbrëmjes. Të lodhur kthehemi për hotel, ndërsa unë e Fatoni ikim pak më tej të blejmë ujë. Por, çuditërisht, asnjë dyqan nuk punonte. Atëherë na u kujtua se Ambasadori na kishte thënë se më 1 tetor ishte Viti i Ri hebraik dhe se asgjë nuk lëvizte. “Prandaj edhe pak makina kishte rrugës”, i thashë Fatonit. “Si Viti i Ri hixhrij, diçka”, u tall Fatoni. “Bash njësoj”, ia kthej unë po ashtu me mahi, duke aluduar se myslimanët shqiptarë nuk janë hebrenj që ta dinë aq saktë kalendarin e fesë së tyre. Duke biseduar për Vitin e Ri, e gjetëm një market arab, i cili kishte flamur turk dhe foton e presidentit të Turqisë. Aty ia dhamë nga një selam të mirë, i përshëndetëm arabisht me aq fjalë sa i dinim, morëm ujë dhe ca gjëra të pakta dhe kështu përfundoi dita e parë e qëndrimit tonë në Jerusalem.

Mëngjesin e ditës së dytë në Jerusalem e fillojmë me vizitën e një kishe anglikane, që e kishim afër hotelit, për të dalë në kërkim të Qytetit të Vjetër (ashtu quhej zona e objekteve të moçme fetare). Duke gjezdisur nga rruga në rrugë, para nesh shfaqet Qyteti i Vjetër. Hyjmë nëpër do sokakë të ngushtë, i pyesim disa dyqanxhinj ku është Aksaja dhe orientohemi drejt asaj zone.

– A jeni myslimanë?, – na pyet ushtari izraelit me armë në dorë.

– Po, ia kthejmë ne.

– Fatihanë, e urdhëron ai Lulin tonë.

Luli habitet çfarë i duhet një kaptinë kuranore një ushtari izraelit, por pasi ne ia shpjegojmë se ky është letërnjoftimi për të kaluar tutje, Luli e fillon Fatihanë. Ushtari izraelit e ndërpret, për ta urdhëruar ministrin, Dr. Hysniun, i cili e vazhdon aty ku e lë Luli, pastaj më thotë mua të vazhdoj, ndërsa Fatonit i mbetet të thotë vetëm “Amin”. Kështu e kalojmë testin se jemi myslimanë, që kurrë më parë në jetë nuk kemi qenë të detyruar ta dëshmojmë, dhe kështu ngjitemi drejt Xhamisë së Shkëmbit. Dhe, derisa të gjithë jemi të preokupuar me fotografi, unë ua kujtoj rrëfimin e Umberto Ekos se “nëse dëshiron të shohësh vende e të konsumosh histori, lëre fotografimin, por kënaqu; blej më pas ndonjë kartolinë dhe mjafton”.

Megjithatë, ta shohësh madhështinë e këtij objekti islam, që daton që nga koha e hz. Omerit (me gjithë meremetimet e bëra ndërkohë), nuk është krejt njësoj. Marrëdhënia jonë me objektet e këtilla është e çuditshme. Edhe ndjehesh i vogël, edhe ndjehesh i lumtur që je aty, edhe të vjen keq që të kanë ikur aq vite pa e parë këtë objekt, edhe të shkon në mend se ai objekt është i rrezikuar të rrënohet, edhe… edhe…. Lumturi e keqardhje përnjëherë. Edhe në hyrje të kësaj xhamie na pyesin a jemi myslimanë, por letërnjoftimi i hyrjes sonë këtu ishte një selam origjinal dhe pjesa tjetër ishte “ehlen ve sehlen” (mirë se erdhët). E kur u themi se jemi shqiptarë nga Shkupi, ata habiten. Mbase shqiptarët vijnë më rrallë se gjithkush tjetër këtu. “Ne gjithkund e prishim mesataren”, u them unë për humor.

Dy rekatet në këtë xhami mbi dhe nën shkëmbin që është në qendër të xhamisë dhe një pjesë e tij rri pezull sikur në ngjitjen për miraxh, janë e tëra në këtë vizitë. Jashtë, në kundërshtim me Uberto Ekon, i bëjmë ca foto dhe vazhdojmë tutje te xhamia Aksa. Në të vërtetë, kur shkon atje, e merr vesh se Aksaja ose Kudusi nuk është vetëm njëri objekt, por është krejt hapësira, ku ka disa objekte të tjera më të vogla, që lidhen me historinë islame, e cila aty regjistrohet që nga ngjarja e Israsë dhe Miraxhit të Muhamedit a.s., ardhja e Omerit më 638, ripushtimi nga Salahudin Ejubi më 1187 (kryqtarët e kanë mbajtur mes viteve 1099-1187) e deri më 1917, kur – pas Luftës së Parë Botërore – kalon nën administrimin anglez, që më 1947 të bëhet Shteti i Izraelit.

Kjo histori më kalon në kokë derisa e presim ezanin e drekës. Pas namazit, përshëndetemi me Aksanë e me besimtarët aty dhe kalojmë tutje. E kërkojmë Murin e Vajtimit. Dhe, derisa ne e kërkojmë tutje, e marrim vesh se muri kishte qenë nën këmbë tona. Duke hyrë nëpër disa tunele, dalim te Muri i Vajtimit dhe vetëm kur arrijmë aty, e kuptojmë se në të vërtetë Muri i Vajtimit është nën themelet e Aksasë, aty ku hebrenjtë thonë se ka qenë Tempulli i Sollomonit (i rrënuar para erës sonë nga romakët) dhe andaj Shteti i Izraelit kërkon të bëjë gërmime arkeologjike për ta gjetur atë tempull dhe kjo nga myslimanët merret si sulm ndaj objekteve islame në atë rrafshinë, të cilat mund të rrëzohen nga ato gërmime. Betejë për çdo pëllëmbë toke.

I ndjekim për pak kohë lutjet hebraike të besimtarëve me kipah mbi kokë dhe të mbështjellë krahaqafë me tefillin (një rrip i lidhur prej kokës e deri në krah), që lexojnë psalme dhe bashkërisht këndojnë pjesë të Torës. Në kundërshtim me mesazhin e Ekos, i bëjmë edhe aty disa xhirime dhe fotografi dhe nisemi ta shohim edhe pjesën e krishterë të Qytetit të Shenjtë. Mes rrugicash të ngushta, tipike orientale, duke pyetur e duke kërkuar, për më pak se 10 minuta arrijmë pranë “Kishës së Varrit Krishtit” – aty ku të krishterët besojnë se është varrosur Isai a.s. (Krishti) pasi që e kanë kryqëzuar. Dhe, derisa e kërkojmë kishën, unë u flas shokëve për një tekst pak më të gjatë që e lexoja nga Vjena në Tel Aviv për historinë e kryqëzimit sipas burimeve të hershme të krishtera. Një autor i huaj, Dr. Jerald F. Dirk, duke iu referuar ungjijve jokanonikë, si dhe apokrifeve të krishterimit të moçëm, pohon se sikur të mos e kishte pranuar Krishterimin perandori romak, kjo histori do të ishte krejt ndryshe. Diçka që përputhej shumë me interpretimin islam të kryqëzimit.

Sidoqoftë, ne nuk ishim aty që ta ndryshojmë historinë. Vizita jonë në këtë kishë të mbushur zdap me njerëz ishte mbresëlënëse. Në vendin ku thuhet se është përgatitur kufoma e Krishtit gratë hidhnin shami e pëlhura të tjera, duke shpresuar në ndonjë mbarësi nga ai vend. Rite të tilla, mbase pagane, ku shpresohet nga guri, kam parë edhe në Qabe, ku njerëzit i fërkojnë rrobat e tyre me muret e Qabesë, duke shpresuar ndonjë të mirë nga ai rit. Është kjo një kishë ku veprojnë pesë rite të krishtera në një vend (koptët, armenët, grekët, katolikët dhe sirianët) dhe shpesh kanë grindje se kush është pronari real i (saj) kësaj kishe. Andaj, çelësin e saj që nga lashtësia e mban, brez pas brezi, një familje myslimane. Te “Varri i Krishtit” nuk arrijmë të hyjmë, sepse duhej pritur me orë të tëra në radhën e gjatë të pelegrinëve të ardhur që nga Amerika e Jugut e deri në Filipine.

Zbritja nga “Kisha e Varrit të Krishtit” nëpër rrugën “Via Dolorosa” (ku besohet se Krishti e ka mbajtur kryqin në shpinë e nëpër të cilën udhëtojnë haxhinjtë e krishterë sot, ndërsa prof. Dirk-u ka plot shpjegime kontestuese mbi këtë temë), duke e ndjekur një prift, që na e tregonte rrugën, ishte pjesa e fundit e vizitës së Qytetit të Vjetër. Suvenirët, që i blejmë për ta kujtuar qëndrimin tonë në Jerusalem, ishin gjëja e fundit para se të nisemi për hotel. Isha i dërrmuar fizikisht, por shpirtërisht i mbushur plot – e kisha prekur ëndrrën.

Në mbrëmje ishte koncerti i Filarmonisë së Maqedonisë së Veriut. Aty, përveç artistëve të Shkupit që i takuam, e ndeshëm edhe fenomenin e paperceptueshëm për ne – hebrenjtë kishin të drejtë që publikisht të mbajnë armë, sepse konsiderohen si të rrezikuar. Për neve ishte e habitshme si ka mundësi njeriu të vijë në koncert me familje dhe me armën në brez, por që ta zbus habinë, unë e përmenda shembullin kur edhe myslimanët në kohën osmane kishin të drejtë të mbajnë armë. “I forti i vendos rregullat gjithnjë si do vet”, ishte konstatimi im.

Dita e dytë në Jerusalem ishte në takime në Ministrinë e Kulturës dhe takimi i ministrit tonë me ministrin e Trashëgimisë dhe Jerusalemit, ndërsa pas dite – nën shoqërimin e Shellit (një hebreje nga Manastiri i jonë) dhe ambasadorit izraelit për Maqedoninë, z. Dan Oryan, e vizitojmë muzeun më të madh në botë të krimeve mbi hebrenjtë, “Jad Vahshem”. Ciceronia, po ashtu një pasardhëse e familjeve të vrara në kampet e Polonisë, na shpie prej një cepi në tjetrin dhe, ndonëse është një hapësirë jo shumë e madhe, kur arrin në fund – për pak më shumë se një orë, e krijon përshtypjen e saktë të vuajtjeve që i kanë pësuar hebrenjtë në Luftën e Dytë Botërore. Në tmerrohemi nga informacionet dhe lutemi që askujt të mos i ndodhë më kjo. Surpriza e fundit është dhoma e errët, në të cilën lexohen emrat e fëmijëve hebrenj të vrarë nga nazistët. Mrekullia e kësaj dhome ishte se, duke qenë në errësirë, aty ishin të ndezur vetëm katër qirinj, por që për shkak të qindra pasqyrave, e krijonin përshtypjen e mijëra yjeve, duke asocuar në shpirtrat e njomë që janë viktimizuar nga nazistët. Përveç keqardhjes për atë ngjarje makabre, të mahnit realizimi artistik i krejt muzeut e, veçanërisht, pjesa e fundit kushtuar fëmijëve.

Këtu përfundon edhe qëndrimi jonë në Jerusalem dhe, nën shoqërimin e znj. Shelli dhe të z. Danit, ne udhëtojmë për Tel Aviv. Kur arrin në këtë qytet, e ke përshtypjen sikur futesh në Nju-Jork ose në Çikago. Rrokaqiej pa fund dhe një rrëmujë makinash. Në mbrëmje jemi përsëri në koncert të Filarmonisë së Maqedonisë dhe këtu përfundon dita e tretë.

Bethlehemi dhe Deti i Vdekur

Dita e ardhshme na gjen rrugës për Bethlehem. Ambasadori e mbajti fjalën. Kësaj radhe, duke e përdorur kartën e ministrit, nuk na mbajnë në radhë, por përmes një shtegu tjetër, e vizitojmë këndin ku besohet se ka lindur Isai (Krishti) dhe, madje, të gjitha kthinat nën tokë të shenjtorëve të krishterë. Shumë interesante. E, ciceroni arab mysliman gëzohet kur merr vesh se edhe myslimanët vijnë ta vizitojnë këtë vend, ndërsa ne gëzohemi që edhe arabët myslimanë bashkëjetojnë aq pranë me të krishterët arabë, duke e kujtuar edhe bashkëjetesën tonë mes shqiptarësh të krishterë e myslimanë. Edhe hapësira jashtë kishës ta kujton Shkodrën tonë shqiptare – vetëm disa metra jashtë kishës është një xhami me emrin “Xhamia e Omerit”.

Në dalje prej Bethlehemit, Ambasadori na rrëfen se shtëpitë në këtë qytet shiten deri në pesë milionë dollarë, por askush nuk merr guxim të shesë truall e shtëpi. “Atdheu nuk është në shitje”, të thonë palestinezët nëse i pyet. “A shitet shtëpi këtu”? Bethlehemi ma kujtoi edhe vendin tonë, ku shpërngulja po na bren, ndërsa vatrat tona janë bërë shumë të lira. Pyetja ime retorike ishte: “A duhet të jemi ne si hebrenjtë e Ballkanit kundrejt sllavëve dhe grekëve apo duhet të jemi si palestinezët e Maqedonisë përballë maqedonasve”?

E kur arrijmë te punkti i ushtarëve izraelitë, që m’i kujton postblloqet policore që deri vonë i kemi përjetuar edhe ne shqiptarët, unë i drejtohet Ambasadorit.

– Vendlindja e Krishtit më duket si një burg gjigand. Mbase ashtu janë krejt palestinezët e përvuajtur në Izrael”.

– Problem janë këto gjëra, ma kthen ai me diplomaci.

Dashuria për tokën në Bethlehem na shpie në diskutimin (me Ministrin) për platformën “Vatra jonë”, derisa Ambasadori na e kujton se nuk merr vesh gjë shqip dhe se udhëtimi jonë teksa ka filluar. Rruga jonë vazhdon për në Detin e Vdekur. Është ky praktikisht një liqen (nuk ka dalje në asnjë det tjetër) në kufirin mes Jordanit e Izraelit, i cili është dhjetëfish më i njelmët se secili det në botë dhe, tjetra, është më shumë se 400 metra nën nivelin e secilit det në botë. Pra, i bie të jetë pika më e ulët në planet ku mund të ecësh në këmbë. Rrugës nëpër shkretëtirën e pafund na bëjnë përshtypje shtëpitë e beduinëve, të cilët Ambasadori i quan “jevgj”.

E, Deti i Vdekur është një mrekulli në vete. Është ky një ujë në të cilin nuk mund të bësh më shumë se disa hapa, sepse rrëzohesh – uji të mban pezull, ndërsa kripa është pikërisht si proverbi shqip “si me t’qit kripë në sy”: nëse të lagen sytë, kjo nënkupton se mund të verbohesh. Duke qenë një ujë dhe një vend në kundërshtim me logjikën njerëzore, më kujtohet se aty ka qenë populli i Lutit (vendbanimi Sodoma), të cilin Zoti e ka ndëshkuar me zhdukje të plotë për shkak të perversitetit homoseksual. Përkundër dëshirës fillestare që e kisha pasur ta vizitoj këtë vend, pas kësaj ndërmendjeje, disi u pendova që shkova aty: një ujë i pazakonshëm, një kripë që verbon dhe një kujtim që të tmerron.

Duke rënë muzgu ne largohemi dhe rrugës ndalemi në Jericho të hamë diçka. Edhe ata e mendonin veten Palestinë. Në dalje nga qyteti e bëj një foto me “We love Jericho” dhe ia dërgoj mikut tim Petrit Çarkaxhiut të grupit “Jericho” me shënimin “Asgjë nuk është e rastësishme në dynja”!

Rruga paksa më e gjatë deri në Jerusalem na shpie afër xhamisë “Masjid Nabi Musa” (Xhamia e Profetit Musa), që besohet se është shkëmbi ku u vendos profeti Musa (ose Mojsiu) pas kthimit nga Egjipti dhe aty ndërroi jetë pa u futur në Tokën e Premtuar, sepse populli i tij ishte frikacak dhe nuk e donte luftën. Më mori mallin për hz. Musën, i cili vdiq duke e parë Tokën e Premtuar e m’u kujtuan këtu përsëri vargjet e Nolit kur, në poezinë e tij, Zoti i flet Kryeprofetit: “Ti dhe të tjerët pleq do të ngelni/ Tokën e Shenjtë kurrë s’e shkelni/ Skllevër, bij-skllevësh, s’e meritoni/Se liri s’doni”! A mos edhe ne jemi të dënuar o Zot, që kurrsesi të dalim nga ky skllavërim që na ka pushtuar mendjet dhe zemrat?!”, mendova në heshtje.

Duke qenë e premte në mbrëmje, kur tashmë kishte filluar Sabati (festa javore hebraike), rrugës kalojmë nëpër një lagje hebraike në skaj të Jerusalemit dhe i shohim hebrenjtë ortodoksë, që janë veshur në mënyrë solemne dhe dalin nëpër vizita familjare. Aty m’u kujtua biseda me znj. Shelli se gjatë Sabatit ata as dritat nuk i ndezin e as butonin e ashensorit nuk e shtypin (i kanë rregulluar në mënyrë automatike), madje e kanë të caktuar edhe nga sa hapa mund t’i bëjnë. Respekt maksimal i festës. Dikush nga ne tha “si dita e premte tek ne”, por përgjigja ime ishte se ne nuk kemi respekt as për fenë as për ditët e festës. Një falje e shkurtuar në xhami, të cilën plot nga ne nuk e bëjnë fare, dhe asgjë më shumë. Aq është festa jonë javore. E të mos flas për pakujdesinë e veshjes në tempullin tonë fetar. Nejse, ne këndej kemi qejf të mburremi që jemi shekullarë dhe që i përkasim fesë së shekullarizmit. Madje, ortodoksinë shekullare e kemi bërë supervlerën publike. Ashtu si ne ishin afërsisht edhe hebrenjtë e Tel Avivit.

Xhafa dhe kthimi

E shtuna ishte ditë kur edhe ne mbetëm të ngujuar në hotel. Kjo më dha mundësi të bëj disa punë që më kishin mbetur prapa nga detyrimet e Shkupit.

E të dielën – në ditën tonë të fundit para nisjes këndej, kur më i kishim përgatitur valixhet, shkuam në Xhafa – një qytet pranë Tel Avivit ose, thënë ndryshe, Tel Avivi i vjetër. Ishte ky një qytet që ruan histori që nga Leka i Madh, romakët, Bizanti, kryqtarët, myslimanët, armenët, Napoleoni e deri në themelimin e Shtetit të Izraelit. Për shkak të kohës së pamjaftueshme, e vizitojmë një kishë armene dhe një xhami të ndërtuar në kohën osmane, aty e falim drekën e ikindinë, diku pranë çarshisë orientale hamë felafel (diçka si doneri turk) dhe nisemi për aeroport.

Aty përsëri na presin telashet e kontrollimeve. Dhe, derisa më shtrohen pyetjet se kush jam, unë e pyes veten a mos jam unë Isa, që populli i tij hebre e dënoi si heretik – sepse i përballoi me të vërtetën, a mos jam unë Musa, që duke belbëzuar mbeti i braktisur në shkretëtirë apo mos isha unë Zekerija, që Zoti e përgëzoi në pleqëri me Jahjanë (Gjon Pagëzorin) dhe i cili u kujdes për Mejremen e pastër – Nënën e Mesihut derisa ajo ishte në Tempull.

Jo, jo, megjithatë unë isha një Zekë shqiptar, që po fluturonte për Vjenë dhe që kërkonte internet t’i ndjekë rezultatet e zgjedhjeve në Kosovë.

Shalom Izrael!

Esselamualejkum Palestinë! /Shenja/