Gjashtë vende që mund të ndërmjetësojnë bisedimet e mundshme të paqes Rusi-Ukrainë

Ish-ministri i mbrojtjes i presidentit rus Vladimir Putin, Sergei Shoigu, ka thënë se inkursioni i Ukrainës në Rusi do të thotë se nuk ka asnjë shans për negociata për t’i dhënë fund luftës së nisur nga shefi i tij pasi disa vende u shfaqën si ndërmjetës të mundshëm për paqen.

Shoigu, tani kreu i Këshillit të Sigurisë të Rusisë, tha të martën se nuk do të ketë bisedime midis Moskës dhe Kievit “derisa t’i hedhim ata nga territori ynë”, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve Tass, shkruan Newsweek, përcjell Telegrafi.

Por pikëpamja e Shoigut dukej se binte në kundërshtim me atë të Putinit, i cili tha në Forumin Ekonomik Lindor në Vladivostok më 5 shtator se ai “kurrë nuk kishte refuzuar” të negocionte me Kievin, edhe pse këta të fundit pretendojnë se kanë pushtuar mbi 1000 kilometra katrorë të territorit rus.

Putin më parë tha se do të negocionte vetëm nëse Kievi heq dorë nga katër rajone pjesërisht të pushtuara që Moska pretendon se i ka aneksuar në shtator 2022, kushte që janë të papranueshme për presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky.

Deklarata e Shoigu erdhi një ditë pasi një vend evropian u bë vendi i fundit që propozoi të ishte një ndërmjetës për t’i dhënë fund luftës.

Dhe ky vend evropian nuk është i vetmi, pasi edhe pesë vende të tjera botërore kanë “shprehur gatishmërinë” të ndërmjetësojnë bisedimet e mundshme të paqes Rusi-Ukrainë

Austria

“Për sa i përket ndërmjetësve të mundshëm, një vend duhet të sigurojë lokacione të përshtatshme për bisedimet e paqes, të ketë logjistikë të fortë, të jetë i pranueshëm politikisht nga të dyja palët dhe të ketë shërbime të jashtëzakonshme diplomatike”, ka thënë Vuk Vuksanoviq, bashkëpunëtor në institutin London School of Economics LSE IDEAS.

Kancelari austriak Karl Nehammer në X, dikur Twitter, tha se Vjena mund të “mbështesë një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme të bazuar në të drejtën ndërkombëtare dhe të shërbejë si një vend për negociata”.

“Austria mund të presë bisedimet, veçanërisht pasi Vjena është një kryeqytet i OKB-së, por ajo nuk mund t’i formësojë ato në mënyrë kuptimplote”, mendon Peter Rough, drejtor në Qendrën për Evropën dhe Euroazinë në Institutin Hudson, një institut kërkimor në Uashington, DC.

Sidoqoftë, “është shumë e vogël dhe nuk ka asgjë për të ofruar”, i tha ai Newsweek.

“Çdo deklaratë që vjen nga Austria tani është në kontekstin e zgjedhjeve federale që do të mbajnë në fund të muajit”, vlerëson ai.

Hungaria

Si kritik i ndihmës së vazhdueshme ushtarake perëndimore për Ukrainën dhe aleat i ngushtë të Putinit në Bashkimin Evropian, kryeministri hungarez Viktor Orbán e ka pozicionuar veten si dikush që mund t’i japë fund armiqësive.

Gjatë udhëtimit të tij të parë në Kiev në më shumë se një dekadë, Orbán zhvilloi bisedime me Zelenskyn më 2 korrik, kur tha se i kishte kërkuar presidentit ukrainas të konsideronte një armëpushim përpara samitit ndërkombëtar që Kyiv shpreson të mbajë më vonë këtë vit.

Më 5 korrik, Orbán u takua me Putinin në Moskë dhe tri ditë më vonë foli me presidentin kinez Xi Jinping.

Së fundmi, udhëheqësi hungarez foli se i ashtuquajturi “misioni i tij i paqes” për Ukrainën është në vazhdim dhe la të kuptohet për një përparim me një paraqitje të mundshme “spektakolare” në shtator, sipas gazetës hungareze të lajmeve ATV.

Megjithatë, Rough i konsideron deklaratat e Orbanit si nisma politike që synojnë të fitojnë pikë.

“Këto nuk janë propozime paqeje që synojnë përfundimin e luftimeve”, tha ai. “Përveç kësaj, armiqësia midis Budapestit dhe Kievit e bën Hungarinë një ndërmjetës të paimagjinueshëm për bisedime”.

Brazili, Kina, India

Gjatë Forumit Ekonomik Lindor, Putin iu referua tri vendeve të tjera që përbëjnë akronimin BRICS si ndërmjetës të mundshëm për t’i dhënë fund luftës që ai filloi.

“Republika Popullore Kineze, Brazili, India. Unë jam në kontakt me partnerët e mi”, tha Putin. “Ne kemi besim te njëri-tjetri”.

Por Vuksanoviq mendon se Kina, së bashku me Hungarinë, do të “bien nga kombinimi” si ndërmjetës të mundshëm menjëherë, sepse ata janë shumë afër Rusisë.

“Për më tepër, SHBA-ja nuk do të lejonte që Kina të kishte lavdinë e një paqebërësi”, shtoi ai.

Gjatë një vizite në Ukrainë në gusht, kryeministri indian Narendra Modi i tha Zelenskyt se ai është i përgatitur të luajë një rol personal për të sjellë paqen dhe të dyja palët do të duhet të “kërkojnë mënyra për të dalë nga kjo krizë”.

Por muajin e kaluar, Zelensky kritikoi Modin për përqafimin e Putinit gjatë një udhëtimi në Moskë në një ditë sulmesh vdekjeprurëse ruse, duke përfshirë një në spitalin më të madh të fëmijëve në Kiev.

“India ka kapitalin e të qenit në marrëdhënie të mira me Rusinë dhe Modi pati një vizitë të mirë në Ukrainë, por është e paqartë nëse India e dëshiron atë rol dhe nëse të tjerët do ta pranojnë atë”, tha Vuksanoviq.

“Megjithatë, të gjitha janë spekulime derisa Rusia, Ukraina dhe SHBA-ja të vendosin të shkojnë për bisedime. Nuk ka asnjë indikacion që asnjëra nga të tri këto ka interes për atë iniciativë në këtë pikë”.

Ndërkohë, Rough beson se për shkak se është pala më e vogël në konflikt, Ukraina kërkon garanci sigurie kundër vendit dhe agresorit shumë më të madh për çdo armëpushim.

“Si një shtet i paangazhuar në Azinë Jugore, India nuk do t’i ofrojë ato garanci sigurie”, shtoi ai, “dhe askush nuk beson se Kina do të frenojë Rusinë në emër të Ukrainës në rast të një agresioni të rinovuar”.

Turqia

Ka pasur kritika për “largimin” e Turqisë nga NATO drejt Rusisë dhe Kinës, së bashku me shqyrtimin e lidhjeve midis Putinit dhe presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan.

Javën e kaluar, Ankaraja tha se do të kërkonte anëtarësimin në BRICS në një lëvizje që pason interesin për t’u bashkuar me Organizatën e Bashkëpunimit të Shangait (SCO) të udhëhequr nga Pekini dhe Moska, përcjell Telegrafi.

Në margjinat e SCO-së, Erdogan theksoi se Ankaraja mund të jetë një ndërmjetëse në luftën e Ukrainës, megjithëse zëdhënësi i Kremlinit e ka hedhur poshtë këtë.

Megjithatë, Turqia ndihmoi me një marrëveshje që më vonë u rrëzua, por për një kohë siguroi që drithërat të mund të transportoheshin në mënyrë të sigurt nga porti i Detit të Zi të Ukrainës.

Turqia nuk e ka sanksionuar Rusinë, por e ka furnizuar Kievin me armë të tilla si dronët sulmues Bayraktar TB2.

“Ndoshta Turqia mund të presë bisedimet, siç kanë bërë gjatë nismës së grurit dhe mbi shkëmbimet e të burgosurve”, kujton Rough, “por do të kërkonte gjithashtu pjesëmarrje të madhe amerikane dhe evropiane perëndimore që çdo gjë serioze që të ndodhte”.

Në një samit të paqes në Lucern, Zvicër, në qershor në të cilin Moska nuk ishte ftuar, Kievi tha se nuk do të angazhohej në negociata të drejtpërdrejta me Rusinë, megjithëse perspektiva që një koalicion i gjerë mund të shtyjë formulën e paqes prej 10 pikash të Zelensky për t’i dhënë fund luftës duket shumë larg.

E koloneli në pension i ushtrisë amerikane, Lawrence Wilkerson, i tha Newsweek se ai nuk besonte se Uashingtoni do të lejonte ndonjë nga vendet në kuadër të vepronte si ndërmjetës të paqes përpara zgjedhjeve në SHBA.

Si një ndërmjetës figurash, “SHBA mund të lejojë Indonezinë, Zelandën e Re, madje edhe Brazilin apo Meksikën, por ne do të ishim një prani e fortë në sfond”, tha Wilkerson. “Pas zgjedhjeve, nëse Putini do të dëshironte, ne mund të ndërmjetësonim me ndihmën, të themi nga India, Turqia apo Zvicra”. /Telegrafi/