“Fuqizoni atë, fuqizojeni vendin tonë” – Fondacioni i UEJL-së filloi fushatën për të mbështetur gratë në sipërmarrje dhe inovacion

Si pjesë e angazhimit të vazhdueshëm për të nxitur një sipërmarrje më gjithëpërfshirëse dhe të ndërgjegjshme për mjedisin, Fondacioni i Universitetit të Evropës Juglindore (UEJL), në partneritet me organizatën me bazë në Sllovaki “Hekima” ka nisur një fushatë mbarëkombëtare në mediat sociale që nënvizon rëndësinë e rritjes së përfaqësimit te grave në fushën e inovacionit dhe sipërmarrjes inteligjente ndaj klimës.

Kjo fushatë mbarëkombëtare e mediave sociale synon të ndriçojë publikun për rëndësinë e përforcimit të pranisë së grave në ekonominë novatore dhe të zgjuara për klimën. Qëllimi i fushatës, siç thonë nga Fondacioni i UEJL-së, është të bashkojë të gjitha pjesët e shoqërisë dhe të krijojë një shtysë për liderët në sektorin privat dhe në nivelin politik që të interesohen në promovimin e barazisë gjinore dhe përfshirjes. Në të njëjtën kohë, fushata po inkurajon më shumë gra që të përfshihen në një sipërmarrje inteligjente ndaj klimës.

Kjo fushatë është pjesë e projektit të Fondacionit të UEJL-së që ka për qëllim përmirësimin e cilësisë së jetës dhe shëndetit të qytetarëve të Maqedonisë së Veriut përmes zhvillimit të qëndrueshëm të infrastrukturës, shfrytëzimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore dhe mbrojtjes së mjedisit. Projekti kontribuon në këtë qëllim duke rritur përfshirjen e grave në sipërmarrjen dhe inovacionin rrethor dhe të zgjuar për klimën.

Avni Arifi nga Fondacioni i UEJL-së thotë se ajo që e bën këtë projekt unik është se ai lidh tre fusha të rëndësishme dhe ndërvepruese: barazia gjinore, zhvillimi ekonomik përmes sipërmarrjes inovative dhe zgjidhjet e zgjuara për klimën.

“Projekti funksionon në mënyrë gjithëpërfshirëse në këto fusha dhe kontribuon në ndryshime pozitive përmes rritjes së ndërgjegjësimit, përfshirjes së sektorit privat, ndërtimit të partneriteteve me politikëbërësit e sektorit publik, transferimit të përvojës së OJQ-ve dhe ekspertëve nga Sllovakia dhe programeve të mbështetjes cilësore. Si pjesë e këtij projekti, këtë vit ne mbështetëm me sukses 19 startup-e të udhëhequra nga gratë përmes programit të inkubacionit që synon ndërtimin e kompanive inovative, të qëndrueshme dhe të zgjuara për klimën”, sqaron Avni Arifi nga Fondacioni i UEJL-së.

Zemra e kësaj fushate dhe dy videove të saj qëndron në aftësinë e saj për t’u lidhur dhe frymëzuar. Ai bazohet në forcën e tregimeve bindëse që rezonojnë me publikun. Mesazhi i fushatës përcillet në frymë pozitive, duke vënë në dukje përfitimet e përfshirjes së gruas për të gjithë shoqërinë si dhe për individin.

Siç tregon hulumtimi nga Fondacioni Bill dhe Melinda Gates (2022), kur gratë fitojnë dhe kanë kontroll mbi të ardhurat e tyre, ka efekte të shumta pozitive: fëmijët e tyre kanë më shumë gjasa të arsimohen, shëndeti i familjes përmirësohet, vetëvlerësimi i tyre rritet, fitimet familjare rriten dhe kjo, nga ana tjetër, forcon ekonominë e vendit. Hulumtimi nga L. Scott (2022) nga 163 vende ka demonstruar përfundimisht potencialin që posedojnë gratë për të nxitur prosperitetin ekonomik. Ndërsa burrat formojnë vazhdimisht fuqinë punëtore bazë globalisht, duke qenë pothuajse të gjithë të punësuar, potenciali i tyre për rritje shtesë të nxitur nga puna është i kufizuar.

Kjo pasi punësimi dhe sipërmarrja e tyre tashmë janë në kulmin e saj. Anasjelltas, gratë përfaqësojnë një burim ekonomik shpesh të nënvlerësuar ose të anashkaluar. Kështu, rritja e pjesëmarrjes së femrave në fuqinë punëtore nxit drejtpërdrejt zgjerimin ekonomik. E rëndësishmja, të dhënat sigurojnë se kjo rritje e punësimit të femrave nuk çon në humbje të vendeve të punës për meshkujt, duke zhvlerësuar një keqkuptim të zakonshëm.

“Fuqizimi ekonomik i grave jo vetëm që forcon prosperitetin e kombeve, por gjithashtu kultivon një mjedis më të pasur për të gjithë banorët e tij. Kur gratë fuqizohen të bëhen dhe të lulëzojnë si sipërmarrëse, shoqëritë dëshmojnë sigurinë e përmirësuar të ushqimit, rritjen e elasticitetit të komunitetit dhe një rritje të mundësive të qëndrueshme ekonomike. Anasjelltas, në mjedise ku mbyten të drejtat dhe liritë e grave, e gjithë shoqëria e mban peshën kryesore. Vlen të përmendet se në vendet më të varfëra dhe më të cenueshme, treguesit e barazisë gjinore janë më të ulëtat”, shpjegon Ivana Ulicna nga Hekima, një organizatë partnere sllovake.

Gratë në Maqedoninë e Veriut përballen me probleme sociale që janë të rrënjosura thellë në vlerat tradicionale, patriarkale dhe rolet gjinore në familje dhe shoqëri. Këto pengesa kufizojnë pjesëmarrjen e tyre të plotë ekonomike, duke përfshirë pronësinë e biznesit ose zënien e pozitave drejtuese dhe të larta në kompani. Pjesëmarrja e grave në vendimmarrje dhe politikëbërje në sektorin publik është edhe më e ulët.

Ndërsa Maqedonia e Veriut aspiron drejt integrimit në BE, është e domosdoshme të nxirret motivimi nga fakti se gratë zotërojnë 36% të bizneseve në BE, krahasuar me 29.4% të Maqedonisë së Veriut (Anketa e Ndërmarrjeve Botërore të Bankës Botërore për Maqedoninë e Veriut, 2019) Kjo nuk është vetëm një statistikë; është një dëshmi e potencialit të pashfrytëzuar të grave në Maqedoninë e Veriut.

Shfrytëzimi i këtij potenciali mund të jetë katalizator për një transformim të rëndësishëm shoqëror dhe ekonomik, duke e bërë barazinë gjinore jo vetëm një ideal, por një qëllim thelbësor për të ardhmen e kombit.

Për më tepër, studimet sugjerojnë se kompanitë me lidership të ndryshëm, veçanërisht ato të drejtuara nga gratë, janë më të prirura për të adoptuar praktika të qëndrueshme. Një sondazh nga Kompakti Global i OKB-së (2022) zbuloi se gratë kanë më shumë gjasa ta shohin qëndrueshmërinë si një mundësi biznesi dhe të adoptojnë praktika miqësore me mjedisin, me 57% të grave të anketuara që deklarojnë se qëndrueshmëria është një shtytës kryesor për bizneset e tyre, krahasuar me 43% e meshkujve.

Raporti nga Fondacioni Ellen MacArthur (2022) zbuloi se bizneset e drejtuara nga gratë kanë më shumë gjasa të kenë një model biznesi rrethor, me 33% të bizneseve të tilla që drejtohen nga gratë krahasuar me vetëm 20% të bizneseve me një model linear.

Megjithatë, nuk ka të bëjë vetëm me numrat. Narrativa më e gjerë është transformimi shoqëror që
ndodh kur gratë përfshihen në sipërmarrje pasi përfshirja e tyre premton jo vetëm një ekonomi të begatë, por një të ardhme të qëndrueshme për të gjithë.

“Ndërsa ne ecim përpara në këtë iniciativë kryesore, ftojmë kompanitë të marrin një rol aktiv në fushatë. Duke treguar përkushtimin e tyre për barazinë gjinore, duke ofruar mentorim dhe duke siguruar burime, bizneset mund të luajnë një rol transformues në përparimin e Maqedonisë së Veriut. Për më tepër, ne u bëjmë thirrje kompanive dhe individëve që të ndajnë videot e fushatës sonë në mediat sociale duke përdorur hashtag #EmpowerHerEmpowerOurCountry. Le të shfrytëzojmë fuqinë e angazhimit dixhital për të përforcuar këtë kauzë dhe për të nxitur ndryshime me ndikim në të gjithë vendin”, thonë nga Fondacioni i UEJL-së.