Ekspertët thonë se situata e sigurisë në Kosovë është e qëndrueshme

Në tri ditët e fundit, Kosova ka përjetuar katër vrasje, përfshirë një vetëvrasje, duke shkaktuar shqetësim në opinion. Ekspertët e sigurisë kanë theksuar se, përkundër këtyre ngjarjeve tragjike, situata e sigurisë në vend mbetet e qëndrueshme.

Fatmir Çollaku, profesor i kriminalistikës, ka theksuar se “gjendja e sigurisë në Kosovë është stabile dhe më e qëndrueshme se në shumë shtete të tjera të rajonit”.

Çollaku ka përmendur se në vitin 2023 ka pasur 29 vrasje, ndërsa në vitin 2024 janë regjistruar vetëm 17 vrasje, duke e vlerësuar këtë si një “rënie drastike” të numrit të vrasjeve.

Sipas tij, viti 2024 është “viti me më pak vrasje pas luftës në Kosovë”, që do të thotë se “trendi i vrasjeve si dukuri dhe kategori e veprave penale është në rënie”.

Ai ka shtuar se ndjeshmëria e qytetarëve ndaj vrasjeve është e natyrshme dhe e kuptueshme, por ka kritikuar “komentimet pa baza dhe histerinë që artikulohet, sidomos nga liderët politikë”, duke theksuar se kjo është “pa nevojë”.

Çollaku ka thënë se “sistemi i sigurisë funksionon mirë” dhe se “policia bën punën e saj”, ndërsa “sistemi i drejtësisë ka mandatin dhe detyrat e tij”.

Ai po ashtu ka theksuar se, pavarësisht ndonjë rasti të izoluar, “sistemi i sigurisë dhe i drejtësisë janë funksionale”, dhe se, megjithëse shqetësimi i qytetarëve është i pranueshëm, “Kosova mbetet vend i sigurt”.

Ndërsa, Avni Islami, profesor i shkencave të sigurisë, ka deklaruar se “secila vrasje, madje edhe një vrasje po të jetë, është shqetësuese, sepse është në pyetje jeta e një njeriu”.

Ai ka theksuar se asnjëra nga vrasjet që ndodhën gjatë këtyre tri ditëve nuk ka lidhje mes tyre, duke pasur “motivet e veta”, dhe nuk mund të parashikohen me saktësi arsyet e ndodhjes së tyre.

“Këto vrasje mund të kualifikohen si vrasje me rrezikshmëri të lartë”, tha Islami, duke i përmendur ato si vrasje kryer në “ambiente të hapura”, përfshirë një rast ku është përdorur një kallashnikov, që “ka mundur të shkaktojë rrezik të përgjithshëm”.

Çollaku gjithashtu ka theksuar se, edhe pse këto vrasje janë të rëndësishme dhe shqetësuese, ato nuk “rrezikojnë sigurinë publike në përgjithësi”, pasi nuk janë vrasje të organizuara. Islami e përmendi edhe reagimin e opinionit publik dhe politikanëve, por theksoi se, për faktin që këto vrasje janë “individuale” dhe jo të lidhura me aktivitete kriminale të organizuara, “nuk mund të konsiderohet një rrezik i përgjithshëm për sigurinë publike”.

Flamur Hyseni, profesor i së drejtës, ka theksuar se “në parandalimin e vrasjeve ka shumë rëndësi prezenca e shtetit, që shprehet përmes policisë”. Ai theksoi se Policia e Kosovës, marrë në përgjithësi, kryen punën shumë mirë, por tha se duhet të shtohen kapacitetet e saj për të përmirësuar sigurinë në komunitet.

Sipas Hysenit, vrasjet që ndodhin në “ambientet publike janë pasojë e pakësimit të prezencës së policisë”, dhe ka theksuar se “siguria është situatë e perceptimit momental dhe ndjeshmërisë së qytetarit”.

Ai e ka krahasuar situatën e vrasjeve në Kosovë me humbjen e jetëve në aksidentet e komunikacionit, duke e cilësuar këtë si një shqetësim edhe më të madh.

“Nëse krahasojmë vrasjet e fundit me ato të vitit 2024, 2023, 2022, 2021 dhe 2020, dallimi në humbjet e jetëve në komunikacion është shumë më i madh”, ka deklaruar ai.

Sipas tij, vrasjet që ndodhin në mes të njerëzve, si ato të fundit, “nuk mund të përgjithësohen”, dhe është e rëndësishme që të diskutojmë motivet e këtyre vrasjeve për të kuptuar faktorët që po ndikojnë në rritjen e dhunës, përfshirë edhe dhunën në familje.

Ai ka përmendur se “siguria në komunitet si koncept më i gjerë” është thelbësore, dhe se një grup i organizuar që sulmon një tjetër grup “do të kishte lidhje direkte me përgjegjësinë e shtetit”.