Dallimi midis sindromës së vezores policistike dhe cisteve ovariane

Sindroma e vezores policistike është një nga çrregullimet hormonale më të zakonshme tek gratë dhe shoqërohet me rritje të flokëve, puçrra fytyre, infertilitet dhe një cikël të parregullt

Si ndryshon kjo sindromë nga cistet ovariane dhe si trajtohen të dyja sëmundjet, shpjegoi Ulla Marton – specialiste në gjinekologji dhe obstetrikë.

Sa e rrezikshme është sindroma e vezores policistike?

Tiparet kryesore të sindromës së vezores policistike janë cikli menstrual i parregullt me mungesë gjakderdhjeje menstruale deri në gjysmë viti e më gjatë, konceptim i vështirë ose infertilitet dhe defekte të shumta kozmetike si rritja e qimeve në trup dhe fytyrë, puçrra fytyre, seborre dhe rritje e rënies së flokëve.

Megjithatë, kjo sindromë shoqërohet me një sërë komplikimesh të mundshme që mund të rrezikojnë ndjeshëm shëndetin e gruas gjatë jetës së saj. Dihet një rritje e incidencës së presionit të lartë të gjakut ose sëmundjeve kardiovaskulare, zhvillimit të diabetit, kancerit të mukozës së mitrës, vezoreve dhe gjirit në krahasim me gratë që nuk vuajnë nga ky çrregullim.

Shkaku i zhvillimit të vezoreve policistike nuk është plotësisht i njohur, por besohet se një rol të madh luan një çrregullim gjenetik. Një lidhje e madhe me uljen e ndjeshmërisë ndaj insulinës është vërejtur gjithashtu në disa gra me sindromën e vezores policistike.

Metodat e trajtimit

Terapia është e larmishme dhe kryesisht varet nga pasqyra klinike e pacientit, dhe dy zgjidhje janë të mundshme.

Zgjidhja e parë kirurgjikale ishte heqja e një vezore ose shpimi i vezoreve, të gjitha me qëllim vendosjen e një cikli të rregullt menstrual dhe lëvizje spontane. Trajtimi konservativ përfshin përdorimin e kontraceptivëve hormonalë, antiandrogjenëve ose ilaçeve që stimulojnë ovulacionin.

Vetë emri – sindroma e vezores policistike – shumë shpesh i ngatërron gratë. Sindroma e ka marrë emrin pas shfaqjes së vezoreve, të cilat shfaqen “huall mjalti” si pasojë e stimulimit të vazhdueshëm të vezoreve me hormone nga gjëndra e hipofizës. Ultratingulli i tregon këto vezore si forma vezake të zgjatura brenda të cilave shfaqen folikulat e shumtë – vezët me diametër deri në 10 milimetra.

Policistika nuk i referohet cisteve ovariane, por një numri vezësh të vendosura brenda indit ovarian. Megjithatë, kur flasim për neoplazi ovariane ose tumore ovariane, zakonisht nënkuptojmë struktura beninje cistike që formohen brenda indit ovarian.

Cistet e vezoreve

Tumoret ovarian formojnë një grup tumoresh shumë të larmishëm në origjinën dhe sjelljen e tyre, dhe ne i ndajmë afërsisht në tre kategori – beninje, malinje dhe tumore me potencial të ulët malinj.

Gjatë jetës së tyre, më shpesh gjatë periudhës riprodhuese, gratë ndeshen me ciste të thjeshta funksionale – hormonale që shkaktohen nga një çekuilibër i lehtë hormonal.

Ka ciste folikulare dhe luteale që mund të arrijnë një madhësi deri në 10 centimetra në diametër. Ato kryesisht kalojnë spontanisht brenda 60-90 ditëve dhe shpesh ndodhin gjatë periudhave të tranzicionit hormonal, gjatë adoleshencës ose perimenopauzës kur prodhimi i pamjaftueshëm i hormoneve ndodh ngadalë për shkak të plakjes.

Periudhat e shumta stresuese në jetën e një gruaje mund të çojnë në një çekuilibër më të butë hormonal që mund të rezultojë në formimin e cisteve funksionale ovariane.

Një cist folikular shfaqet për shkak të mungesës së ovulacionit, ndërsa një cist luteal ndodh si pasojë e mungesës së involucionit të trupit të verdhë, i cili formohet pas ovulacionit. Cistet e vezoreve më së shpeshti manifestohen me mungesë gjakderdhjeje menstruale ose gjakderdhje të parregullt ose si fryrje në legenin e vogël, të shoqëruar me dhimbje dhe ndjenjë parehati.

Në rastin e strukturave cistike të njëanshme më të vogla se 10 centimetra, ato mund të monitorohen me ekzaminim gjinekologjik si dhe me vlerësim me ultratinguj deri në dy muaj.

Nëse cistet nuk tkurren dhe nuk ka ndryshime në pamjen e tyre, gjithmonë rekomandohet heqja kirurgjikale me kursim maksimal të indit të mbetur ovarian.