Çfarë ndiejnë pacientët me bllokim të gurëve të tëmthit: Dhimbja therëse mund të ndodhë në disa vende në trup

Gurët e tëmthit (colelitiasis) janë pjesë të ngurtësuara që formohen në fshikëz ose në kanalet biliare. Janë të shpeshtë, veçanërisht te femrat

Gurët në tëmth nuk shkaktojnë gjithmonë probleme, vetëm nëse ngecin në kanalet dhe bllokojnë rrjedhën e tij. Nëse gurët ju shkaktojnë simptoma, do t’ju duhet trajtim për t’i hequr ata – zakonisht me ndërhyrje kirurgjikale.

Mëlçia prodhon lëngje në tëmth dhe kanalet e tij e transportojnë atë në organe të ndryshme në traktin e tëmblit. Gurët në tëmbël formohen kur sedimenti në të mblidhet dhe kristalizohet.

Guri jo gjithmonë shkakton probleme. Shumë njerëz i kanë pa e ditur, por mund të jetë e rrezikshme nëse fillon të lëvizë nëpër fshikëz dhe ngec diku. Më pas mund të bllokojë, duke shkaktuar dhimbje dhe komplikime serioze.

Problemi me gurin e tëmthit është se ai rritet ngadalë, ndërsa fshikëza vazhdon t’i lajë dhe lë edhe një shtresë tjetër sedimenti. Në fillim, duket si një kokërr rëre, por mund të rritet mjaftueshëm për të bllokuar rrjedhën, veçanërisht nëse hyn në një hapësirë të ngushtë, siç është kanali i tëmthit ose qafa e fshikëzës, transmeton Telegrafi.

Simptomat e bllokimit të gurëve të tëmthit

Gurët në përgjithësi nuk shkaktojnë simptoma, nëse nuk ngecin. Kur ndodh një bllokim, shfaqen dhimbje në pjesën e sipërme të barkut dhe të përziera në stomak. Nëse bllokimi është i rëndë, mund të përjetoni gjithashtu:

▪ djersitje,
▪ temperaturë,
▪ rrahje të shpejta të zemrës,
▪ ënjtje dhe butësi të stomakut,
▪ zverdhje të lëkurës dhe syve,
▪ urinë e errët
▪ jashtëqitje me ngjyrë më të çelët.

Si është dhimbja e gurëve në tëmth?

Dhimbja tipike është e papritur dhe e rëndë dhe mund të shkaktojë të përziera në stomak. Ndihet më fort pas ngrënies, kur fshikëza tkurret, duke krijuar presion më të madh në sistem. Kjo dhimbje mund t’ju zgjojë edhe nga gjumi. Dhimbja që rritet në maksimum dhe më pas largohet ngadalë quhet shtërzim tëmthi, shfaqet në episode që mund të zgjasë nga disa minuta në orë. Episodi përfundon atëherë kur guri lëviz ose presioni ndalet.

Njerëzit e përshkruajnë dhimbjen si intensive, të mprehtë, therëse, me ngërçe ose shtrënguese, ndonjëherë duke e bërë të pamundur qëndrimin ulur.

Vendet ku shfaqen dhimbjet

Trakti biliar ndodhet në kuadrantin e sipërm të djathtë të barkut, i cili është nën brinjën e djathtë. Shumica e njerëzve përjetojnë dhimbje të fshikëzës në këtë rajon. Ndonjëherë mund të shfaqet në zona të tjera. Disa njerëz e ndiejnë atë në:

▪ krahun ose shpatullën e tyre të djathtë,
▪ në shpinë midis shpatullave
▪ në mes të stomakut ose gjoksit

Kjo mund të jetë konfuze, sepse ndjenja mund të ngjajë me probleme të tjera. Kjo është arsyeja pse dhimbja e gurëve të tëmthit ngatërrohet shpesh me urth ose tretje të dobët, apo edhe me një atak në zemër, por dhimbja e gurëve të tëmblit në këto vende ka më shumë gjasa të shfaqet te gratë.

Gratë janë gjithashtu më të prirura ndaj dhimbjeve kronike dhe Klinika e Cleveland vë në dukje se është e rëndësishme të shihni një mjek për çdo dhimbje të rëndë ose të përsëritur, edhe nëse ajo largohet, sepse nëse përjetoni një sulm të gurëve të tëmthit një herë, ka të ngjarë ta përjetoni përsëri.

Shkaku i dhimbjes së gurëve të tëmthit

Dhimbja e gurëve të tëmthit nënkupton që një gur ka ngecur në kanalet biliare dhe ka shkaktuar një bllokim. Nëse është bllokim i madh, ndihet menjëherë dhe nëse është i pjesshëm, mund të mos vërehet menjëherë derisa fshikëza tkurret duke krijuar presion më të madh.

Tkurrjet e fshikëzës së tëmthit shkaktohen nga ngrënia e një vakti të pasur, të rëndë ose të yndyrshëm. Kjo ndodh sepse zorra e hollë zbulon përmbajtjen e yndyrës së një vakti dhe i tregon fshikëzës së tëmthit se sa bilë do t’i duhet për ta zbërthyer atë, ndërsa fshikëza përgjigjet duke shtrydhur bilën e nevojshme në kanalet biliare.

Sulmi i gurëve të tëmthit zakonisht ndodh kur formacione të vogla dhe të forta bllokojnë kanalet biliare, duke parandaluar rrjedhjen normale të bilës nga fshikëza e tëmthit në zorrët.

Bila është një lëng që ndihmon në tretjen e yndyrave dhe kur bllokohet, irriton fshikëzën e tëmthit, duke shkaktuar dhimbje dhe parehati. Ngrënia e tepërt, veçanërisht ushqimet e pasura me yndyrë, rrit rrezikun e këtyre sulmeve, sepse mund të shkaktojë më shumë prodhim bile, duke stresuar fshikëzën e tëmthit. Kur konsumoni sasi të mëdha ushqimesh, veçanërisht ato të pasura me yndyrë, si dhe kur konsumoni sasi të mëdha alkooli, trupi duhet të prodhojë më shumë bilë për t’i përpunuar ato yndyra.

Bila ruhet në fshikëzën e tëmthit dhe kur është e nevojshme, lëshohet në zorrë përmes kanaleve biliare. Nëse ka një bllokim në këto kanale, ajo nuk mund të çlirohet siç duhet, gjë që mund të çojë në inflamacion të fshikëzës së tëmthit, dhimbje dhe simptoma të tjera.

Sulmet e gurëve të tëmthit të shkaktuara nga mbingrënia mund të jenë të dhimbshme dhe të pakëndshme, por me ushqimin e duhur dhe masat parandaluese, rreziku i shfaqjes së tyre mund të reduktohet.

Nëse shfaqen simptoma, është e rëndësishme të reagoni shpejt dhe të kërkoni kujdes mjekësor. Simptomat e sulmit të gurëve të tëmthit shpesh mund të zhvillohen gradualisht. Ato mund të shfaqen si dhimbje të forta në pjesën e sipërme të djathtë të barkut. Fshikëza ndodhet në pjesën e sipërme të djathtë të barkut. Kur një kanal biliar bllokohet (p.sh., një gur bllokon rrjedhën), bila grumbullohet në fshikëzën e tëmthit dhe shkakton dhimbje. Dhimbja mund të jetë e mprehtë dhe intensive, por edhe e shurdhër dhe therëse. Shpesh shoqërohet me një ndjenjë rëndese ose presioni. Mund të duhen disa minuta ose orë.

Shije e hidhur në gojë

Dhimbja nga fshikëza e tëmthit mund të rrezatojë përmes rrugëve nervore në shpinë ose në zonën midis teheve të shpatullave. Kjo njihet si “dhimbja e referuar” – dhimbje e ndjerë në një vend që nuk lidhet drejtpërdrejt me burimin e dhimbjes.

Dispepsia, të përzierat dhe të vjellat janë shpesh një reagim ndaj akumulimit të bilës në stomak, gjë që mund të shkaktojë siklet dhe dëshirë për të vjella.

Të vjellat mund të jenë të shpeshta, ndonjëherë me shije të hidhur në gojë për shkak të pranisë së bilës që hyn në stomak.

Shenja të rëndësishme paralajmëruese të gurëve të tëmthit

Kolika biliare është e vetmja shenjë paralajmëruese e gurëve të tëmthit. Kjo ndodh kur një gur në tëmth shkakton një bllokim të përkohshëm dhe më pas arrin të largohet nga rruga dhe të lërë bilën të rrjedhë përsëri. Edhe pse dhimbja përfundimisht largohet, është e rëndësishme të njihen këto episode si një paralajmërim.

Sapo një gur në tëmth shkakton një bllokim në traktin biliar, ka të ngjarë të vazhdojë të ndodhë.

Komplikime të mundshme të gurëve të tëmthit

Nëse një gur i tëmthit bllokon rrjedhën e biliare përmes sistemit biliar, ai mund të prekë një ose të gjitha organet në atë sistem. Bila që nuk mund të rrjedhë kthehet në kanalet biliare dhe organet, duke shkaktuar inflamacion akut dhe duke inkurajuar infeksione bakteriale që, nëse janë të rënda, mund të jenë kërcënuese për jetën. Inflamacioni ose infeksioni i rëndë në traktin biliar mund të shkaktojë një ritëm më të shpejtë të zemrës së bashku me një rënie të presionit të gjakut.

Komplikimet janë:

▪ Kolecistiti (inflamacion i fshikëzës së tëmthit)
▪ Pankreatiti (inflamacion i pankreasit)
▪ Kolangiti (inflamacion i kanaleve biliare)
▪ Hepatiti (inflamacion i mëlçisë)
▪ Verdhëza (bila në qarkullimin e gjakut)
▪ Septicemia (infeksion në qarkullimin e gjakut)

Diagnoza dhe trajtimi i gurëve të tëmthit

Gurët në tëmth më së shpeshti zbulohen rastësisht, gjatë një ekografie abdominale. Nëse gurët e tëmthit nuk shkaktojnë probleme, nuk nevojitet trajtim i veçantë, por nëse shkaktojnë bllokim, mjeku juaj do të dëshirojë t’i heqë. Heqja e fshikëzës së tëmthit (kolecistektomia) është e vetmja zgjidhje e besueshme afatgjatë për gurët e tëmthit dhe është e mundur të jetosh mirë pa fshikëz të tëmthit. /Telegrafi/