Albanologu bullgar flet për Kosovën dhe fshatin shqiptar në Bullgari

Situatën aktuale në Kosovë e ka komentuar edhe albanologu dhe politologu i njohur bullgar, Anton Panchev, sipas të cilit zvarritja e formimit të institucioneve po i kushton shumë vendit.

Panchev në një intervistë për KosovaPress është shprehur se politika në Kosovë nuk ndryshon shumë nga ajo e vendeve tjera të Ballkanit, pasi që të gjitha kanë dukuri të përbashkëta.

“Në shtetet tona këtu në Ballkan, ka shumë dukuri të përbashkëta. Proceset politike kanë shumë ngjashmëri dhe vuajnë nga të njëjtat sëmundje. Është problem se Kosova disa muaj pas zgjedhjeve të parakohshme ende nuk i ka krijuar institucionet, Kuvendi ende nuk funksionon, nuk e keni qeverinë e re… Me revokimin e punës së institucioneve, Kosova pëson humbje edhe në politikën rajonale, edhe në integrimet evropiane dhe euroatlantike, por edhe në fushën e ekonomisë. Kanë ngecur projekte të rëndësishme në fushën e infrastrukturës, në fushën e buxhetit e kështu me radhë”, tha ai.

I pyetur se si e sheh Kosovën në të ardhmen, si shtet që duhet forcuar apo të bashkuar me Shqipërinë, Panchev shprehet se mbështet bashkimin e shqiptarëve në një shtet të vetëm, por nuk është optimist se kjo mund të ndodhë në të ardhmen e afërt.

“Populli i Kosovës ka bërë shumë hapa përpara në dekadën e fundit, sidomos pas shpalljes së pavarësisë. A do të bashkohen me Shqipërinë duhet të vendosin vet shqiptarët natyrisht, por në realitetin gjeopolitik, gjithmonë ka shumë pengesa të jashtme, pra një gjë e tillë në vitet në vijim nuk mund të ndodhë ndoshta, por unë e kuptoj shumë mirë këtë ëndërr të shqiptarëve të Kosovës, të trojeve të tjera të shqiptarëve në Ballkan. Për ne bullgarët, ky nuk është fare problem, por gjithsesi shteti i Kosovës duhet të përforcohet… Është shumë e nevojshme për qytetarët e Kosovës që Kosova të jetë një shtet stabil, një shtet i zhvilluar mirë ekonomikisht me më shumë mundësi për të rinjtë që të mbesin në vendin e tyre”, tha ai.

Si njohës i mirë i rrethanave politike dhe historisë, ai ka folur edhe për marrëdhëniet ndërshtetërore Kosovë-Bullgari, të cilat i vlerëson si të mira, por shton se duhet të punohet edhe më shumë në zhvillimin e marrëdhënieve ekonomike dhe kulturore, pasi që dy popujt nuk kanë njohuri të mjaftueshme për njëri-tjetrin.

“Ndërmjet shqiptarëve e bullgarëve ka në të vërtetë marrëdhënie të mira gjatë historisë….Bullgaria e përkrahë Kosovën në fushën ndërkombëtare që nga çlirimi, pastaj për anëtarësimin e Kosovës në organizata të ndryshme rajonale dhe botërore. …Ne duhet të punojmë më shumë për t’i zhvilluar marrëdhëniet ekonomike, marrëdhëniet kulturore, marrëdhëniet ndërmjet institucioneve të arsimit dhe të shkencës sepse në Bullgari dihet shumë pak për shqiptarët e Kosovës dhe ndoshta edhe në Kosovë nuk dinë shumë për bullgarët, për zhvillimet dhe arritjet e shteteve tona”, thotë Panchev.

E për të ndryshuar këtë gjendje, Panchev, thotë se shërbejnë shumë librat, përkatësisht përkthimet e tyre.

Ai vlerëson si urë lidhëse ndërmjet dy popujve edhe librin tashmë të pakthyer në gjuhën bullgare, “Organizatat ekstremiste serbe në Kosovë” të autores Fetnete Ramosaj, për të cilin thotë se do të ndihmojë popullin bullgar të njohë historinë e shqiptarëve.

Ai ka treguar për KosovaPress edhe një historik të shkurtër të fshatrave shqiptare në Bullgari, prej të cilëve thotë se mbijetoi vetëm njëri prej tyre, pasi që të tjerët siç tha ai i shkatërroi ushtria osmane në vitin 1913. Ai me këtë rast ka vlerësuar të rinjtë e fshatit të vetëm shqiptar, Mandrica në Bullgari, pasi që kanë formuar një shoqatë për ruajtjen e gjuhës dhe kulturës shqiptare atje.

“Ka mbetur vetëm një fshat Mandrica, i cili gjendet në Bullgari, shumë afër kufirit me Greqinë dhe me Turqinë. Atje jeta në mal është e rëndë dhe pothuajse si në të gjitha katundet bullgare të rinjtë kanë shkuar në perëndim.Në këtë fshat, ka diku 20-50 njerëz, të cilët e përdorin në jetën e tyre të folurën shqiptare të Mandricës. Kjo e folur ka shumë rëndësi për të dialektet e gjuhës shqipe, për studimin e historisë së gjuhës shqipe”, tha albanologu.

Albanologu Anton Panchev është përkthyes i katër librave të autorëve shqiptar në gjuhën bullgare dhe më shumë se njëzet punimeve të ndryshme shkencore./Telegrafi/