Rëndësia e digjitalizimit të fondit të familjes Tagliarini

Presidenti i shoqërisë “Il Veltro Editrice” dhe kryeredaktor i albanianews.it, Franco Tagliarini, është shuar në moshën 82-vjeçare. Specialisti i Trashëgimisë Jomateriale, Shpend Bengu, rrëfen vitet e tij të para të fëmijërisë në Shqipëri.

“Fillimisht, Franco Tagliarinin e kam takuar në disa konferenca në Itali, por nuk kam guxuar që t’i afrohesha për shkak të hijes së rëndë. Gjatë kohëve të fundit bëra një dokumentar për shkollën e Kavajës dhe për këtë i kërkova disa materiale. U gëzua shumë dhe m’i ka dhënë të gjitha falas; të gjitha me një cilësi të jashtëzakonshme.  Periudha nga viti 1939 e deri në fund të Luftës së Dytë Botërore, nuk do të ishte pasqyruar në dokumentar nëse s’do t’i kisha  këto materiale. E kam falënderuar sa ishte gjallë dhe e falënderoj dhe sot. Ndarja e tij nga jeta krijon një boshllëk të madh dhe në dokumentacionin e dokumenteve albanologjike”, shprehet Bengu.

Bengu ndalet veçanërisht tek i ati i Tagliarinit, Francesco, i cili gjatë pushtimit Italian ka qenë në Shqipëri për promovimin e kulturës, përmes drejtimit të revistës mujore për turizmin, “Drini”, dhe si drejtor i përgjithshëm i organit botues “Distatpur”.

“Francesco Tagliarini, që në fillim të viteve 1940 vjen në Tiranë me kërkesë nga Këshilli i Ministrave të asaj kohe të Shqipërisë, për t’u bërë drejtor i shtypit propagandës dhe turizmit, aty ku sot është Bashkia e Tiranës. Nga bisedat e fundit që kam bërë me mikun tim Franco, i ati i tij kishte lidhje familjare me vëllain e Mussolinit, Arnaldo, emrin e të cilit e mori shkolla e Kavajës. Ardhja në Tiranë e Francesco Tagliarinit, nuk ishte e rastësishme. Me ardhjen e tij hapet për herë të parë edhe botimi i revistës Drini’, për të cilën ka bashkëpunuar dhe me artistë të njohur shqiptar, siç është dhe Fadil Pëllumbi. Shumë nga akuarelet apo veprat e tij pasqyroheshin në revistat e asaj kohe. Ka themeluar edhe një ent tjetër botues, ‘Distatpur’, që merrej me materialet e trashëgimisë jomateriale edhe materiale. Pas kthimit në Itali merr me vete të gjitha materialet e revistës ‘Drini’ që kaluan në arkivin e familjes. Së bashku themelojnë edhe arkivin, në dispozicion të shoqërisë italiane. Kohët e fundit, një shoqatë ka bashkëpunuar ngushtë edhe për promovimin e materialeve nga Shqipëria, siç është dokumentari për kartolinat. Me keqardhje duhet që të themi se shumë nga këto materiale janë menaxhuar keq nga publiku shqiptar”, tregon Bengu.

Përpos këtyre nismave, këto dëshmi historike të rëndësishme i ka ruajtur në Fondin Francesco edhe Franco Tagliarini. Prandaj, Bengu i bën apel shtetit që t’i digjitalizojë, sepse janë të domosdoshme në prezantimin e së shkuarës së Shqipërisë përmes dokumentacionit konkret. /Report TV/