Vendet e BE-së shpenzuan 343.2 miliardë euro për mbrojtje në vitin 2024, ku Gjermania dhe Franca së bashku përbëjnë 44% të këtij totali.
Shpenzimet për mbrojtje në BE janë rritur ndjeshëm ndërsa kërcënimet globale intensifikohen, me shpenzimet pothuajse që janë dyfishuar gjatë pesë viteve të fundit, thuhet në një shkrim të Euronews, përcjell Telegrafi.
Dhe Agjencia Evropiane e Mbrojtjes (EDA) parashikon se ato do të arrijnë në 392 miliardë euro në vitin 2025.
Kujtojmë se në vitin 2020, shpenzimet arritën në 198 miliardë euro, duke e bërë ndryshimin një rritje prej 98% në terma nominalë.
Kur përshtatet për inflacionin, rritja është 63%, ende një rritje e konsiderueshme midis viteve 2020 dhe 2025.
Shumë ekspertë të sigurisë e lidhin këtë rritje të ndjeshme drejtpërdrejt me pushtimin e Ukrainës nga Rusia, së bashku me mbështetjen e lëkundur të SHBA-së për sigurinë evropiane.
Me një plan paqeje Rusi-Ukrainë që është tani në përpunim e sipër, ekspertët kanë frikë se një marrëveshje që favorizon Moskën mund të kërcënojë stabilitetin afatgjatë nëse lihen jashtë garanci të caktuara sigurie.
E për fqinjët e Ukrainës, kërcënimi i një pushtimi të ardhshëm rus është një rrezik gjithnjë e më real.
Pra, ndërsa paqja globale është “në fije të perit”, cilat shtete evropiane po kontribuojnë më shumë në mbrojtjen e tyre?
Gjermania kryeson shpenzimet e mbrojtjes
Sipas të dhënave të EDA-së, vendet e BE-së shpenzuan 343.2 miliardë euro për mbrojtje në vitin 2024.
Gjermania kryeson listën me një diferencë të madhe me 90.6 miliardë euro, që përbën 26.4% të shpenzimeve totale të mbrojtjes së BE-së. Franca vjen pas me 59.6 miliardë euro, ose 17.4% të totalit të BE-së.
Së bashku, të dy vendet përbëjnë 43.8% të të gjitha shpenzimeve të mbrojtjes së BE-së, që arrijnë në 150 miliardë euro.
Meqenëse shifrat e Eurostat janë më të ulëta se ato të EDA-së për shkak të ndryshimeve në klasifikim, shifrat e përdorura këtu pasqyrojnë të dhënat e EDA-së, të cilat janë gjithashtu më të azhurnuara.
Veç tyre, Italia renditet e treta me 32.7 miliardë euro, e ndjekur nga afër nga Polonia me 31.9 miliardë euro.
Spanja vjen e pesta, por shpenzimet e saj të mbrojtjes mbeten relativisht të ulëta midis ekonomive të mëdha evropiane me 22.7 miliardë euro.
Më herët këtë vit, presidenti i SHBA-së, Donald Trump kërcënoi në mënyrë të dukshme se do ta përjashtonte Spanjën nga NATO për shkak të rezistencës ndaj një angazhimi për të rritur shpenzimet ushtarake në 5% të PBB.
Së bashku, pesë vendet e para në renditje shpenzuan 237.5 miliardë euro për mbrojtje, që përbën 69.2% të totalit të BE-së.
Katërmbëdhjetë vende ndajnë 8% të totalit të BE-së
Një total prej 14 vendesh të BE-së shpenzuan më pak se 5 miliardë euro secila, dhe tetë prej tyre shpenzuan nën 2 miliardë euro. Së bashku, ky grup prej 14 vendesh shpenzoi 28.2 miliardë euro, që është vetëm 8.2% e totalit të BE-së.
Ky grup përfshin Austrinë (4.9 miliardë euro), Hungarinë (4.5 miliardë euro) dhe Portugalinë (4.2 miliardë euro). Malta, shteti më i vogël anëtar i BE-së, regjistroi shpenzimet më të ulëta me vetëm 99 milionë euro.
Ndërkohë, Mbretëria e Bashkuar dhe Turqia janë anëtarë të mëdhenj evropianë të NATO-s, edhe pse nuk janë pjesë e BE-së.
Sipas NATO-s, në vitin 2024, Mbretëria e Bashkuar shpenzoi 65.8 miliardë paund (74.97 miliardë euro) për mbrojtje, ndërsa Turqia shpenzoi rreth 24.4 miliardë euro. /Telegrafi/
