Kush ishte Ferid Murad dhe për çfarë e fitoi çmimin Nobel

Mjeku me famë botërore, nobelist në fiziologjinë e mjekësisë, Ferid Murad ndërroi jetë ditën e djeshme (e martë). Murad ishte i mjek njohur botërisht, ndërsa me prejardhje është nga qyteti i Gostivarit.

Ai lindi në vitin 1936, kurse në vitin 1998 fitoi çmimin Nobel për fiziologji dhe mjekësi. Emrin e tij sot e mban spitali në qytetin e Gostivarit, ndërsa është qytetar nderi i Komunës së Çairit në Shkup, si dhe mjek nderi i shkencës në Universitetin Shtetëror të Tetovës.

Për çfarë e fitoi çmimin Nobel

Ferid Murad u shpërblye me çmimin më të madh për zbulimin e rolit të oksidit nitrik në sistemin kardiovaskular. Zbulimi i tij se oksidi nitrik (NO) bën që enët e gjakut të relaksohen dhe zgjerohen, ka aplikime të gjera në mjekësi sot. Përdoret për të rregulluar presionin e gjakut; lufton infeksionin; dhe trajtojnë sëmundjet e zemrës dhe mushkërive, si dhe kancerin, shokun dhe impotencën.

Lexo po ashtu Ndërron jetë nobelisti shqiptaro-amerikan, Ferid Murad

Zbulimi jo vetëm që kontribuoi në një kuptim më të mirë se si informacioni transmetohet midis qelizave, por gjithashtu pati një ndikim të rëndësishëm në mjekësinë kardiovaskulare, duke çuar në ndryshime në trajtim pas atakut në zemër. Hulumtimi dhe gjetjet e tij mbi efektin e oksidit nitrik vazhdojnë të ndikojnë në trajtimin e kancerit dhe artritit dhe sëmundjeve të tjera njerëzore.

Si profesor në Shkollën e Mjekësisë dhe Shkencave Shëndetësore të Universitetit George Washington, Murad ka marrë shumë çmime dhe nderime të tjera, duke përfshirë Çmimin e Kërkimeve Mjekësore Bazë Albert dhe Mary Lasker, Çmimin Ciba të Shoqatës Amerikane të Zemrës dhe Çmimin Baxter për kërkime të dalluara në Shkenca Biomjekësore nga Shoqata e Kolegjeve Mjekësore Amerikane.

Lexo po ashtu Nobelisti Ferid Murad tregon sfidat për çmimin Nobel

Për vdekjen e tij ngushëllime ka shprehur kryetari i Komunës së Gostivarit, Arben Taravari, i cili thotë se kujtimi dhe vepra e Ferid Murad do të jenë përjetësisht shenja krenarie për Gostivarin dhe për të gjithë botën.

“U trishtova thellë nga lajmi i vdekjes së nobelistit shqiptar dhe mikut tonë Ferid Murat. Kujtimi dhe vepra e tij do të jenë përjetësisht shenja krenarie për Gostivarin dhe për të gjithë botën. I qoftë dheu i lehtë këtij burri të mençur! Ngushëllime të ndjera familjes së tij!”, ka shkruar Taravari në Facebook.