Kroacia zëvendëson kunën me euron

Sot, (1 janari 2023), Kroacia është bërë shteti i 20-të anëtar i BE-së që hyri në Eurozonë dhe zëvendëson monedhën e saj kombëtare, kunën, me euron.

Kroacia është tashmë ekonomi shumë e “euroizuar” sepse më shumë se gjysma e kursimeve dhe kredive të brendshme janë në euro ndërsa më shumë se dy të tretat e shkëmbimeve ekonomike dhe i njëjti numër turistësh vijnë nga Eurozona.

Zëvendësimi i kunës me euron është proces që teknikisht filloi me evidentimin e çmimeve të dyfishta që u bënë të detyrueshme pothuajse në të gjitha pikat e shitjes dhe që shumë shitës me pakicë e prezantuan edhe përpara afatit të përcaktuar, 5 shtatorit.

Euro është bërë zyrtarisht valutë kroate në mesnatën e 1 janarit 2023, por deri më 14 janar qytetarët do të mund të paguajnë ende në kuna, ndërsa rimbursimet do të bëhen në euro, vetëm në raste të jashtëzakonshme në kuna. Pritet që zinxhirët e shitjes me pakicë të jenë ndër vendet kryesore për konvertimin e kunave të mbetura në euro dhe shitësit e vegjël po përgatiten intensivisht për shkëmbimin e kunës, raportoi Anadoly Agency.

Është përcaktuar kursi fiks i konvertimit prej 7,53450 HRK për 1 euro, sipas të cilit të gjitha kursimet në llogaritë rrjedhëse dhe xhiro kuna të qytetarëve dhe subjekteve afariste do të konvertohen automatikisht në euro në të gjitha bankat duke filluar nga sot.

Procesi teknik i kalimit në euro është kërkues në shumë aspekte. Kështu që nga 15 dhjetori, për shkak të riprogramimit, rreth 2.700 nga gjithsej 4.000 bankomate në Kroaci janë jashtë funksionit për shkak të përshtatjes së tyre me kartëmonedhat euro. Tërheqja e parave në të gjitha bankomatet është falas për qytetarët, edhe nëse bëhet fjalë për bankomat të një banke tjetër.

Kritikët e futjes së euros, kryesisht nga e majta dhe e djathta ekstreme politike, paralajmërojnë se shuarja e kunës është humbje e sovranitetit monetar dhe pjesë e identitetit kroat, por edhe një mundësi për tregtarët për të rritur çmimet. Megjithatë, presionet inflacioniste për shkak të futjes së euros janë të vogla, midis 0.2 dhe 0.4 për qind, thekson Ministria kroate e Financave.

Për euron duhej të ndërmerreshin reforma të gjera, të cilat përfshinin menaxhimin e kompanive publike, parandalimin e pastrimit të parave, kriteret makroekonomike etj.

Banka Kombëtare e Kroacisë njoftoi se me hyrjen e vendit në Eurozonë, qytetarët dhe sipërmarrësit do të kenë përfitime konkrete, të drejtpërdrejta dhe të përhershme, pasi rreziku i monedhës do të zhduket dhe Kroacia do të jetë më tërheqëse për investime dhe më e sigurt në kohë krize./kp/