Shkencëtarët italianë kanë deshifruar letrat e lashta që detajojnë saktësisht se ku ishte varrosur filozofi grek Platoni. Është pjesë e papirusit nga Herculaneum, letrat të djegura që u varrosën nën shtresat e hirit vullkanik pas shpërthimit në malin Vezuvius në vitin 79 pas Krishtit.
Papiruset thonë se Platoni u varros në një kopsht të fshehtë pranë Tempullit të Muzave brenda Akademisë së Platonit në Athinë dhe se ai e kaloi mbrëmjen e fundit me tingujt e një flauti të luajtur nga një skllave e re nga Thraka. Platonit nuk e pëlqeu vërtet muzikën e saj, siç thuhet në tekstin e lashtë.
“Ne e dinim tashmë që Platoni ishte varrosur në Akademi, por nuk e dinim saktësisht se ku”, tha Graziano Ranocchia nga Universiteti i Pizës për CNN. Akademia e Platonit u shkatërrua nga gjenerali romak, Sulla në vitin 86 para Krishtit.
“Më parë mendohej se Platoni ishte rehat me muzikën që luante skllavi. Por të dhënat e deshifruara tregojnë se në shtratin e vdekjes, Platoni i komentoi një mysafiri nga Mesopotamia se skllavi nuk kishte sens të mjaftueshëm të ritmit. Ai kishte një ndjenjë të lartë të ritmit. Ethet dhe muzika e shqetësonin”, tha Ranocchia.
Ai e priti mysafirin edhe pse ndihej shumë keq. “Ai e bëri detyrën e tij. Mikpritja ishte e shenjtë për grekët”, shton ai. Teksti përmend gjithashtu detaje të reja rreth historisë së Platonit. Më parë mendohej se ai ishte shitur në skllav në vitin 387 para Krishtit, ndërsa ishte në Sicili.
Por, papirusi thotë se ai përfundoi në skllavëri ose në vitin 399 para Krishtit, pas vdekjes së Sokratit, ose në 404 para Krishtit në ishullin Eegina, pasi u pushtua nga spartanët. “Ai ishte i ri, nuk kishte themeluar ende një shkollë, nuk ishte bërë ende lider, nuk kishte shkruar ende asnjë nga dialogët e tij të famshëm”, shpjegon Ranocchia.
Teksti i sapodeshifruar i përket një grupi prej rreth 1800 letrash të karbonizuara, të cilat u zbuluan në shekullin e XVIII-të në vilën e vjehrrit të Jul Cezarit, i cili jetonte në Herculaneum, një qytet bregdetar rreth 20 kilometra larg Pompeit.
Disa nga shkrimet që përshkruanin jetën e Platonit u ndanë me kujdes në shekullin e 18-të, por ky proces u braktis më vonë sepse papiruset shpesh shkatërroheshin pas kësaj metode. Edhe nëse do të ishin shpalosur me sukses, teksti në shumë raste ishte i palexueshëm, shkruan thetimes.
Ranocchia dhe kolegët e tij ishin në gjendje të “lexonin” të dhënat duke përdorur një sërë metodash të reja, duke përfshirë inteligjencën artificiale dhe tomografinë optike, një teknikë e veçantë imazherie. Ata arritën të deshifrojnë një pasazh prej 1000 fjalësh, që është rreth 30 për qind e tekstit. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë![Shkencëtari i njohur turk paralajmëron: Mund të goditemi nga një tërmet i fuqishëm prej 7 ballësh të Rihterit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/naci-gorur-780x439.jpg)
Shkencëtari i njohur turk paralajmëron: Mund të goditemi nga një tërmet i fuqishëm prej 7 ballësh të Rihterit
![Ukraina refuzon marrëveshjen e SHBA-së për mineralet e rralla: Nuk i mbron interesat tona](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_6-21-780x439.png)
Ukraina refuzon marrëveshjen e SHBA-së për mineralet e rralla: Nuk i mbron interesat tona
![Departamenti amerikan i Shtetit heq nga ueb-faqja deklaratën se nuk e mbështet pavarësinë e Tajvanit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-143-780x439.jpg)
Departamenti amerikan i Shtetit heq nga ueb-faqja deklaratën se nuk e mbështet pavarësinë e Tajvanit
![Ushtria amerikane mund të vendoset në Ukrainë - por vetëm për t'i mbrojtur investimet e SHBA-së](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_3-21-780x439.jpg)
Ushtria amerikane mund të vendoset në Ukrainë - por vetëm për t'i mbrojtur investimet e SHBA-së
![Paralajmëron Netanyahu: Me ndihmën e Trumpit, do ta përfundojmë punën me Iranin](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_13-19-780x439.png)
Paralajmëron Netanyahu: Me ndihmën e Trumpit, do ta përfundojmë punën me Iranin
![Zelensky: Nuk do të pranoj kurrë asnjë vendim midis SHBA-së dhe Rusisë për Ukrainën](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_8-18-780x439.png)
Zelensky: Nuk do të pranoj kurrë asnjë vendim midis SHBA-së dhe Rusisë për Ukrainën
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ballkan-summit-380x233.jpg)
A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Më të lexuarat
![Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/480197055_10162293276589133_801476930299187836_n-1-e1739659801845-780x439.jpg)
Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë
![Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Nicola-Hickling-780x439.png)
Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq
![Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/gje8.jpg)
Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi
![Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/refer-780x439.png)
Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq
![Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/vengu-780x439.jpg)
Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm
![Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ronaldo-2-780x439.png)
Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë