Bitcoin po i bën nervoz bankat

Blogjet e teknologjisë dhe rrjetet e lajmeve financiare po gumëzhijnë rreth bllokimit të Blockchain, si teknologji kriptografike dhe e shpërndarjes. Risia kryesore është se si të zvogëlohet nevoja për institucionet qendrore të palës së tretë duke shërbyer si autoritete qendrore të besimit, për shembull gjykatat, korporatat e mëdha, tregjet e aksioneve dhe madje edhe qeveritë.

Besimi i shpërndarë mundëson format bashkëpunuese të organizimit të decentalizuar. Ajo mund të shpërndajë pushtetin nga institucionet e centralizuara në ato që tradicionalisht kanë më pak pushtet. Institucione të tilla të fuqishme nuk e anashkalojnë lehtë ndikimin e tyre.

Debati i vazhdueshëm rreth asaj se si të rregullohet besimi i kësaj teknologjie, sugjeron se avokatët e teknologjive duhet të kërkojnë statusin ligjor dhe atë të zbatueshmërisë. Studiuesit sugjerojnë se zhvillime të tilla në besimin e shpërndarë janë një kërcënim konkurrues për kartëmonedhat.

Pjesa më e madhe e fokusit aktual është në monedhën kriptografike ose kriptovalutën e quajtur Bitcoin.

Bitcoin kundrejt bankave

Rregullatorët po përpiqen të merren me një ndryshim rrënjësor në strukturën e tregut. Bankat qendrore shtetërore po zbatojnë politika për të mbajtur kontrollin dhe për të rregulluar këtë teknologji.

Për shembull, qeveria kineze ka ndaluar disa lloje të aktiviteteve të teknologjisë Blockchain dhe po e lëshon monedhën e vetë virtuale, të shpërndarë dhe të centralizuar.

Qeveria japoneze e ka bërë Bitcoin-in një metodë ligjore pagese dhe bankat e mëdha japoneze po planifikojnë të lëshojnë në qarkullim monedhën dixhitale “J-Coin” e mbështetur në Jen, e cila mund të ndërtohet në teknologjinë Blockchain.

Fillimisht Rusia tregtimin me monedha virtaule e trajtoi si të paligjshme, por tani po shikon mundësinë se si t’i rregullojë ato.

Në fakt, organizatat tradicionale të centralizuara, si bankat, qeveritë, rregullatorët dhe bohemët e teknologjisë, po shpenzojnë miliarda dollarë që të kuptojnë se si ta përdorin dhe kontrollojnë këtë teknologji.

Por teknologjia e shpërndarjes së besimit ka përdorim përtej kriptovalutës.

Komunitetet e nxitura nga vullnetarët

Teoria organizative ka për të thënë shumë për këtë tranzicion. Teknologjitë e shpërndarjes së besimit janë të organizuara në atë që ne e quajmë Forma e Komunitetit (Formulari-C).

Formularët-C nuk janë risi. Ato kanë ekzistuar që nga viti 1800, kur “Oxford English Dictionary” u krijua nga një komunitet vullnetarësh.

Rritja e Formularit-C u përshpejtua nga zhvillimet teknologjike që mundësojnë komunikim të lirë ndërmjet kolegëve. Formulari-C erdhi në fokus me zhvendosjen e madhe organizative në internet të platformave për krijimin e informacionit.

Si rezultat i këtij inovacioni, tashmë ka shumë Formularë-C. Softueri me kod të hapur, siç është sistemi operativ kompjuterik “Linux”, i cili konkurron me “Microsoft Windows” dhe “Apple MacOS”, prodhohet dhe shpërndahet nga individë me Formularë-C në vend të kompanive softuerike të centralizuara. Enciklopedia “Wikipedia” është krijuar nga individë në një Formularë-C në vend të një shtëpie botuese të centralizuar. Përmbajtja e videove në “Vimeo” prodhohet dhe ndahet nga individë në një Formularë-C në vend të studiove të centralizuara.

Në mënyrë të ngjashme, teknologjitë e shpërndarjes së besimit po zhvendosin peizazhin organizativ të asaj se si krijohet besimi dhe menaxhohet nga institucionet e centralizuara në një Formularë-C.

Zhvillimi i teknologjive të shpërndarjes së besimit është duke pasur një efekt të ngjashëm ndihmues në rritjen e Formularëve-C duke zëvendësuar funksionet e besimit të institucioneve të centralizuara.

Në thelb, ky është një decentralizim i pushtetit.

Zhvendosja e energjisë

Shumë prej supozimeve tona të mëparshme rreth organizimit formal janë duke u sfiduar nga ndryshimet në forma të shpërndara të besimit.

Individët tani mund të hyjnë në shkëmbime të besueshme dhe me të huajt. Ata nuk kanë nevojë për një institucion qendror për të garantuar për palën tjetër. Fillimisht një stacion elektrik në Brooklyn e bllokoi, por tashmë po lejon individët të shesin energjinë diellore të tepërt tek fqinjët pa u përfshirë ndonjë kompani qendrore e shërbimeve.

Ky është një ndryshim drastik në shumë nga supozimet themelore rreth mënyrës se si organizohen tregjet dhe shoqëria. Nga një pushtet i centralizuar, shfaqen mundësitë.

Shumë histori të suksesit në Luginën e Silikonit janë thjesht platforma të centralizuara. Ata përfitojnë nga fuqia dhe legjitimiteti i mundësisë së ndërveprimeve të besueshme për të tjerët.

Centralizimi krijon mundësi të reja

Ashtu si “Uber” i përshtatet shoferëve dhe “Facebook” takon konsumatorët me reklamuesit. Ky centralizim i pushtetit ka krijuar një mundësi për besim të shpërndarë.

Platformat kryesore mund të humbasin fuqinë e tyre pasi besimi i shpërndarë merr avantazhin. Organizatat e tilla të fuqishme më nuk do të jenë të nevojshme.

Por ata që janë në pushtet, do të përpiqen të mbajnë pushtetin.

Microsoft u përball me një sfidë për fuqinë e saj të centralizuar të tregut, ndërsa softueri me kod të hapur Formulari-C u rrit. “Dokumentet e Halloween”-it ishin komunikimet e brendshme të “Microsoft”-it për t’iu përgjigjur kërcënimit strategjik të këtij softueri. Një taktikë e detajuar ishte “frikë, pasiguri dhe dyshim – (FUD)”.

Tani po shohim përgjigje të ngjashme për këtë teknologji.

Drejtori ekzekutiv i “JPMorgan Chase & Co”, Jamie Dimon, e quajti Bitcoin një “mashtrim” dhe pretendon se qeveritë do të mbyllin “kriptimin e gjërave”. Ai është akuzuar për abuzim të tregut nga një kompani e quajtur “BlocksWater” me bazë në Suedi. “BlocksWater” pohon se ai “me qëllim ka përhapur informacion të rremë dhe mashtrues”.

Me fjalë të tjera, Dimon po akuzohet për krijimin e FUD-it.

E ardhmja e besimit të shpërndarë

Ne supozojmë se organizatat e mëdha të centralizuara kishin legjitimitet dhe pushtet. Por kjo po fillon të ndryshojë. Teksa po zhvillohen këto teknologji, ne do të jemi dëshmitar të ndryshimit të fuqisë.

Ne duhet të pyesim rolin e organizatave të centralizuara në këtë kohë të kësaj teknologjie. Tani çelësi është të sigurojmë që ne përdorim njohuri nga teoria organizative dhe sociologjia, për të formuar të ardhmen tonë të përbashkët shoqërore në një botë të besimit të shpërndarë.

Është një botë ku roli i institucioneve të fuqishme qendrore do të zvogëlohet shumë. Me një pasqyrë të tillë, ne do të jemi në gjendje të krijojmë një të ardhme më të drejtë për të gjithë. /Telegrafi/

Autor: Marc-David L. Seidel – Është profesor i Grupit Financiar të Ndërmarrësisë dhe profesor i asocuar në Universitetin “British Columbia”.