Nga djegia e glukozës deri te rigjenerimi qelizor – përfitimet dhe rreziqet që duhen ditur
Agjërimi 24-orësh është një formë gjithnjë e më e popullarizuar e agjërimit periodik, që po tërheq vëmendjen për shkak të efekteve të mundshme mbi shëndetin. Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se nuk është i përshtatshëm për këdo. Sipas Johns Hopkins Medicine, ky lloj agjërimi duhet praktikuar me kujdes dhe gjithmonë duke marrë parasysh gjendjen shëndetësore të individit.
Studimet tregojnë se agjërimi 24-orësh ka si ndikime pozitive, ashtu edhe potencialisht negative për organizmin. Trupi gjatë kësaj periudhe kalon nëpër disa faza – nga shfrytëzimi i rezervave të glukozës deri te proceset e thella rigjeneruese.
1. Tetë orët e para – energjia nga rezervat
Në fillim, trupi përdor energjinë nga vakti i fundit, duke shpërbërë glikogjenin e depozituar në mëlçi dhe muskuj. Ekspertë të cituar nga Verywell Health theksojnë se kjo është një fazë e zakonshme, në të cilën trupi sillet normalisht dhe shfrytëzon burimet energjetike që ka në dispozicion.
2. Nga ora e 8-të deri në të 16-ën – kalimi në yndyrna
Kur rezervat e glukozës zbrazën, trupi fillon të djegë shtresat dhjamore si burim të ri energjie. Aktivizohet procesi i lipolizës, gjatë të cilit shpërbëhen acide yndyrore. Sipas “Times of India”, ky moment është pikë kthese, sepse organizmi gradualisht kalon në metabolizmin e yndyrës, gjë që mund të ndihmojë edhe në uljen e peshës trupore, transmeton Telegrafi.
3. Pas 16 orësh – nisja e autofagjisë
Pas orës së 16-të, trupi hyn në një gjendje të njohur si autofagji – proces natyror i pastrimit dhe rigjenerimit qelizor. Studiues të publikuar në revistën “The Lancet” kanë treguar se në këtë fazë, truri fillon të përdorë ketonet (që krijohen nga acide yndyrore) si burim energjie. Kjo lidhet shpesh me rritje të qartësisë mendore, përqendrimit dhe madje edhe një ndjenjë më të lartë vitaliteti.
4. Rreth 24 orësh – ndryshime më të thella
Kur agjërimi zgjat deri në 24 orë, ndodhin ndryshime edhe më domethënëse. Sipas studiuesit Satchidananda Panda, në këtë fazë rritet ndjeshëm sekrecioni i hormonit të rritjes, i cili është i domosdoshëm për ruajtjen e masës muskulore dhe për djegien e yndyrave. Gjithashtu, rritet aktiviteti i enzimave që mbështesin rigjenerimin qelizor dhe ngadalësojnë proceset e plakjes. Kjo periudhë konsiderohet kulmi i autofagjisë dhe i përshtatjeve metabolike.
Përfitime të dokumentuara nga kërkimet shkencore
Shëndeti kardiometabolik: Sipas Hopkins Medicine, agjërimi ndihmon në uljen e niveleve të glukozës dhe insulinit në gjak, duke përmirësuar ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe duke zvogëluar rrezikun për diabet tip 2.
Shëndeti i trurit: Studime të publikuara në “National Institutes of Health” sugjerojnë se agjërimi i kontrolluar përmirëson kujtesën dhe ka efekte mbrojtëse kundër sëmundjeve neurodegjenerative.
Tensioni i gjakut dhe kolesteroli: Raporte nga Mass General Brigham tregojnë se disa persona kanë përjetuar ulje të presionit të gjakut, niveleve të kolesterolit dhe inflamacionit pas periudhave të rregullta të agjërimit.
Forcimi i mekanizmave natyrorë të trupit: Rritja e hormonit të rritjes dhe aktivizimi i autofagjisë lidhen ngushtë me ruajtjen e muskujve, djegien e yndyrës dhe rigjenerimin qelizor, duke kontribuar në ngadalësimin e plakjes.
Rreziqet e mundshme
Megjithë këto përfitime, agjërimi 24-orësh nuk është i përshtatshëm për të gjithë. Ai mund të shkaktojë lodhje, marramendje, nervozizëm dhe rënie të përqendrimit. Sipas American Heart Association, praktikat ekstreme të agjërimit, si kufizimi i ushqimit vetëm në një dritare shumë të ngushtë kohore, mund të rrisin ndjeshëm rrezikun e vdekshmërisë kardiovaskulare.
Gjithashtu, disa studime kanë treguar se agjërimi i shpeshtë mund të rrisë rrezikun për gurë në fshikëz, ndërsa agjërimi më i gjatë se 36 orë mund të shkaktojë hipoglicemi ose çrregullime elektrolitike pa mbikëqyrje mjekësore.
Kush duhet ta shmangë agjërimin 24-orësh
Ekspertët theksojnë se ky lloj agjërimi nuk është i rekomanduar për:
▪ Personat me sëmundje kronike, sidomos me diabet,
▪ Gratë shtatzëna ose ato që ushqejnë me gji,
▪ Fëmijët dhe adoleshentët,
▪ Personat me çrregullime të të ushqyerit.
Sipas këshillave të Johns Hopkins Medicine, çdo individ që dëshiron të praktikojë këtë formë agjërimi duhet më parë të konsultohet me një profesionist shëndetësor për të shmangur komplikimet.
Përfundim
Agjërimi 24-orësh mund të nxisë rigjenerimin e organizmit, të përmirësojë metabolizmin dhe të ndihmojë në uljen e peshës trupore. Megjithatë, ai nuk është për të gjithë dhe duhet praktikuar me kujdes. Çelësi është të dëgjoni trupin tuaj dhe, në rast dyshimesh shëndetësore, të këshilloheni me një specialist. /Telegrafi/
