Nga burgu në një rikthim triumfues: Kush është Luiz Inacio Lula da Silva, presidenti i ri i zgjedhur i Brazilit?

Luiz Inacio Lula da Silva, i cili u ngrit nga një i varfër në presidencën e Brazilit përpara se të rrëzohej në një skandal korrupsioni, bëri një rikthim spektakolar si udhëheqësi i ekonomisë më të madhe të Amerikës Latine – në moshën 77-vjeçare.

Lula, siç njihet, u gjend përpara presidentit aktual të ekstremit të djathtë Jair Bolsonaro për të fituar një mandat të tretë në krye, konfirmuan autoritetet zgjedhore, përcjell Telegrafi.

Vetëm 18 muaj më parë, heroi i majtë me mjekër, ishte një udhëheqës politik, i burgosur në një skandal korrupsioni që ndau kombin.

Por neveria ndaj Partisë së tij të Punëtorëve (PT) e vendosi Bolsonaron në detyrë në vitin 2018, megjithatë konservatori i guximshëm dhe përçarës humbi shpejt popullaritetin pas menaxhimit jo të mirë të Covid-19, shkatërrimit të mjedisit dhe komenteve të tija, të kritikuara si raciste, seksiste dhe homofobike.

“Ne duhet ta rregullojmë këtë vend… që populli brazilian të buzëqeshë përsëri”, citohet të ketë thënë Lula gjatë një fushate të palodhshme në të cilën ai përshkoi vendin dhe u shfaq në podkaste të njohura për të joshur votuesit më të rinj.

Ai u zotua se nën sundimin e tij, brazilianët do të jenë në gjendje t’i rikthehen “të hanë picanha dhe të pinë birrë” në fundjavë, duke iu referuar prerjes popullore të mishit të viçit që inflacioni i lartë e bëri të paarritshëm për shumë njerëz.

Komentet zbulojnë aftësinë e njohur politike dhe “goditjen popullore” që e bëri atë të dashur për shumë njerëz në mbarë globin, me Barack Obaman që dikur e quajti atë “politikan më popullor në Tokë”.

Karizmatiku Lula ishte favorit i lehtë gjatë një fushate të gjatë dhe polarizuese zgjedhore. Megjithatë, zgjedhjet shkuan deri në balotazh, me Bolsonaron që nuk u dorëzua deri në fund.

Largimi i tij

Lula u largua nga detyra në vitin 2010 si një hero, i cili kryesoi një bum ekonomik të nxitur nga mallrat që ndihmoi në nxjerrjen e 30 milionë njerëzve nga varfëria.

Me gjithë frikën në atë kohë se marka e tij e majtizmit do të ishte shumë radikale, administrata e Lulas 2003-2010 “përzjeu” programet e reja sociale me politikën ekonomike miqësore ndaj tregut.

Ai fitoi një reputacion si një udhëheqës i moderuar dhe pragmatik.

Lula gjithashtu e ktheu Brazilin në një lojtar kyç në skenën ndërkombëtare, duke ndihmuar në sigurimin e Kupës së Botës 2014 dhe Olimpiadën 2016 në Rio de Zhaneiro.

Në fund të kohës së tij në detyrë, vlerësimi i tij i pëlqimit ishte 87 për qind – shifër kjo e paprecedentë.

Por më pas ai u zhyt në një skandal masiv korrupsioni të përqendruar në kompaninë shtetërore të naftës Petrobras që përfshiu disa nga politikanët më me ndikim të Brazilit, drejtuesit e biznesit dhe PT-në.

Lula i ka mohuar gjithmonë akuzat se ka marrë ryshfete.

Sidoqoftë, ai u burgos në vitin 2018, vit kur Bolsonaro fitoi.

Ai kaloi më shumë se 18 muaj në burg përpara se të lirohej në pritje të apelit.

Dënimet e tij u hodhën si të pavlefshme vitin e kaluar nga Gjykata e Lartë, e cila gjeti se gjyqtari kryesor në këtë çështje ishte i njëanshëm.

Megjithatë, ai nuk u shfajësua. Shumë brazilianë mbeten të traumatizuar nga përmasat e skandalit të korrupsionit.

Ndërsa shumë të tjerë kanë kujtime të mira të prosperitetit ekonomik nën sundimin e tij, të tjerë votuan për të thjesht për të parë largimin e Bolsonaro.

Nga varfëria te presidenti

Lula u rrit në varfëri të thellë, i shtati nga tetë fëmijët e lindur në një familje fermerësh analfabetë në shtetin e thatë verilindor të Pernambukos.

Kur ai ishte shtatë vjeç, familja e tij iu bashkua një valë migrimi në qendër industriale të Sao Paulos.

Lula punoi si “lustrues këpucësh” dhe shitës kikirikësh përpara se të bëhej metalpunues në moshën 14-vjeçare.

Në vitet 1960, ai humbi një gisht në një aksident në vendin e punës.

Ai u ngrit shpejt për t’u bërë kreu i sindikatës së tij dhe udhëhoqi greva të mëdha në vitet 1970 që sfiduan diktaturën e atëhershme ushtarake.

Në vitin 1980, ai bashkëthemeloi Partinë e Punëtorëve, duke qenë kandidati i saj për president nëntë vjet më vonë.

Lula humbi tri “oferta presidenciale” nga viti 1989 deri në 1998, më në fund ia doli në vitin 2002 dhe përsëri katër vjet më vonë.

Dhe kjo ishte fushata e tij e gjashtë presidenciale.

Babai dy herë i ve i pesë fëmijëve i mbijetoi kancerit në fyt dhe në vitin 2017 humbi gruan e tij me të cilën ishin bashkë prej katër dekadash, Marisa Leticia Rocco, nga një goditje në tru.

Lula ka thënë se është sërish “i dashuruar sikur të isha 20 vjeç” me Rosangela “Janja” da Silva, një sociologe dhe aktiviste e PT-së, me të cilën u martua në maj.

Ndër tjerash Lula ka thënë se nuk do të kërkojë një mandat të dytë. /Telegrafi/