Botë Nga Bota Evropa

Mbi 200 kandidatë heqin dorë nga gara e zgjedhjeve – po krijohet blloku kundër të djathtës ekstreme në Francë

Para 5 muajve

Votuesit francezë po presin të shohin formacionin e plotë për raundin e dytë të zgjedhjeve parlamentare, pasi një mori kandidatësh u larguan për të ndihmuar në mposhtjen e Tubimit Kombëtar të ekstremit të djathtë (RN).

Partitë kanë kohë deri në orën 18:00 të martën në mbrëmje për të regjistruar kandidatët për të dielën. Vetëm atëherë do të bëhet e qartë se sa prej tyre nga e majta dhe qendra hoqën dorë nga gara me shpresën e bashkimit të votave kundër Rally National.

Të dielën e kaluar, raundi i parë solli një fitore të madhe për partinë e Marine Le Pen, e cila – me aleatët – fitoi rreth 33 për qind të votave. Aleanca e gjerë e krahut të majtë ishte e dyta dhe të tretët, centristët e presidentit, Emmanuel Macronit.

Por, shanset e Le Pen për të fituar një shumicë absolute në Asamblenë Kombëtare prej 577 vendesh janë zvogëluar nga taktikat bllokuese të armiqve të partisë së saj.

Në më shumë se gjysmën e zonave zgjedhore, rreth 300, tre kandidatë u kualifikuan nga raundi i parë i votimit (pothuajse kudo tjetër vetëm dy).

Nëse në ato zona një nga dy kandidatët jo-RN po largohet, kjo rrit shanset që kandidati i RN të mposhtet. Deri në mesditë të së martës, rreth 200 kandidatë nga e majta dhe qendra e kishin bërë atë hap.

Fronti i Popullit i Ri i majtë (NPF) – i cili përfshin të gjithë nga socialdemokratët e qendrës së majtë deri te antikapitalistët e majtë – u ka lëshuar udhëzime të gjithë kandidatëve të saj të vendit të tretë që të largohen dhe ta lënë qendrën të korrë fitore kundër RN.

**Lideri i së majtës franceze, Jean Luc Mélenchon**

NPF po ndihmon kështu dy mbështetës të lartë të Macronit – ish-kryeministren Elisabeth Borne dhe ministrin e Brendshëm, Gerald Darmanin – të fitojnë zonat e tyre elektorale në Normandi dhe në veri.

Anasjelltas, kandidati pro Macron u tërhoq për të ndihmuar radikalin e majtë, François Ruffin të mposhtte kandidatin e RN në qytetin verior të Amiens. Presidenti 28-vjeçar i RN – dhe shpresëdhënës për kryeministrin – Jordan Bardella i dënoi këto marrëveshje si fryt i një “aleance pa nder” midis partive që kanë qenë deri më tani në garë.

Udhëzimet për kandidatët nga blloku centrist i Macronit ishin më të paqarta se ato nga NPF. Edhe pse Macron dhe kryeministri, Gabriel Attal kanë bërë thirrje për një “jo votë për RN”, disa në kampin e tij besojnë se komponenti ekstrem i majtë e bën NPF-në po aq të papranueshme.

Figura të larta si Ministri i Financave, Bruno Le Maire dhe ish-kryeministri, Edouard Philippe – të dy nga e djathta e qendrës – refuzojnë të lëshojnë udhëzime për një votim sistematik kundër RN. Burimet brenda RN thanë për gazetën Le Figaro se nuk u shqetësonin taktikat e kundërshtarit, shkruan bbc.

“Përkundrazi, është një lajm i mirë. Mesazhi i përgjithshëm që ata po dërgojnë është se është i gjithë sistemi që është kundër nesh… Është një tjetër rrëmujë e madhe dhe votuesit tanë janë lodhur prej tij”, tha njëri.

Udhëheqësit e RN thanë se nuk do të përpiqeshin të formonin një qeveri nëse nuk fitonin një shumicë të plotë në parlament në votimin e së dielës. Ata thonë se nuk duan t’u jepet pamja e pushtetit, nëse realiteti është se nuk mund të bëjnë ligje.

Megjithatë, të martën Marine Le Pen e cilësoi këtë, duke thënë se një shumicë më e ulët do të ishte mjaft e mirë – nëse nuk binte shumë nën pragun e 289 anëtarëve.

Duke folur në radion franceze, ajo tha se fitimi i rreth 270 vendeve do t’i lejonte partisë së saj të fillonte bisedimet me deputetë individualë nga grupet e tjera me shpresën për t’i bindur ata për një marrëveshje.

Si objektiva të mundshëm, ajo renditi përfaqësues të pavarur të së djathtës dhe të majtës, si dhe një pjesë të Partisë Republikane konservatore, e cila fitoi 10 për qind të votave të dielën.

Nëse RN fiton një shumicë absolute të dielën, Macron do t’i kërkojë Bardellas të formojë një qeveri – dhe më pas të fillojë një periudhë e tensionuar “bashkëjetesë” midis dy armiqve politikë.

Sipas kushtetutës së Republikës së Pestë Franceze, pushteti do të kalonte nga Macron në zyrën e kryeministrit sepse “qeveria përcakton dhe zbaton politikën e kombit”.

Megjithatë, Macron ka të ngjarë të kërkojë të ruajë pushtetet në fushat e politikës së jashtme dhe të mbrojtjes, të cilat sipas precedentit – jo teksti aktual i kushtetutës – kanë mbetur në pronësi të Elysee. /Telegrafi/